Nijerya'da doğum sırasında her yedi dakikada bir kadın yaşamını yitiriyor. Uzmanlar, temel sağlık hizmetlerine erişimdeki eşitsizliğin bu ölümlerde belirleyici olduğunu vurguluyor. zayıf sağlık altyapısı, yetersiz personel, yüksek maliyetler ve geleneksel inançlar ciddi engeller yaratıyor. Bazı kadınlar hastanelere güvenmiyor, bazıları ise ulaşamıyor.
24 yaşındaki Nafisa Salahu, Nijerya’da doğum yaparken ölümle burun buruna gelen binlerce kadından sadece biri. Doktorların grevde olduğu bir dönemde doğuma giren Nafisa, hastanede olmasına rağmen üç gün boyunca yalnızca beklemeye zorlandı. Sonunda bir doktor bulunabildi, ancak o hayatta kalırken bebeğini kaybetti.
Nijerya, doğum sırasında anne ölümü oranında dünyada ilk sırada. Birleşmiş Milletler’in 2023 verilerine göre, ülkede her yıl yaklaşık 75 bin kadın doğum sırasında hayatını kaybediyor. Bu, her yedi dakikada bir ölüm demek.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, 36 yaşındaki Chinenye Nweze gibi pek çok kadın, uygun kan bulunamadığı için yaşamını kaybediyor. Uzmanlar, hastanelerde yeterli ekipman ve eğitimli personelin bulunmadığını, bu nedenle temel hizmetlerin bile aksadığını belirtiyor.
UNICEF’ten Martin Dohlsten, Nijerya’da anne ölüm oranının bu kadar yüksek olmasının nedenlerini çoklu sorunlara bağlıyor: “Yetersiz sağlık bütçesi, ulaşım sıkıntısı, kültürel engeller ve güvenlik kaygıları…”
Devletin yeni başlattığı “Mamii” adlı bir girişim, riskli bölgelerde hamile kadınları izleyerek doğumlarına kadar destek sunmayı amaçlıyor. Ancak program henüz başlangıç aşamasında.
Dünya genelinde 2000’den bu yana anne ölümleri yüzde 40 azalırken, Nijerya’da bu oran sadece yüzde 13. Uzmanlar, daha etkili sonuçlar için sürdürülebilir finansman ve kapsamlı sağlık reformlarına ihtiyaç olduğunu vurguluyor.
Nafisa gibi hayatta kalanlar için bu yalnızca bir istatistik değil. Her kayıp, bir ailenin, bir toplumun kalbinde derin izler bırakıyor.
