Sırbistan’da yaklaşık bir yıldır süren hükümet karşıtı protestolar, son günlerde şiddet olaylarının tırmanmasıyla farklı bir boyuta geçti. Pazartesi akşamı başkent Belgrad’da Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in liderliğindeki Sırp İlerleme Partisi’ne (SNS) ait ofisler saldırıya uğradı.
AFP’ye konuşan bir foto muhabirine göre, göstericiler SNS’nin bürolarına taş ve ses bombaları attı. Çevik kuvvet polisinin müdahalesiyle eylemciler dağıtıldı.
Geçen yıl kasım ayında başlayan ve uzun süre barışçıl şekilde devam eden protestolar, geçtiğimiz haftadan bu yana giderek şiddet içerikli hale geldi. Hükümet karşıtı gruplarla iktidar yanlısı gruplar arasında sokak çatışmaları yaşanırken, Novi Sad ve Valjevo gibi kentlerde de çok sayıda gözaltı ve yaralanma bildirildi. Nispeten sakin geçen Pazar gününün ardından Pazartesi günü binlerce kişi tekrar sokaklara çıktı.
Protestoların fitilini ateşleyen olay ise geçen yıl 1 Kasım’da Novi Sad tren garında meydana geldi. Henüz dört ay önce tamamlanan çatı çökmüş, 16 kişi hayatını kaybetmişti. İlk etapta bu trajedinin nedenini sorgulamak amacıyla başlayan eylemler, kısa süre içinde hükümete ve ülkedeki yolsuzluklara karşı geniş çaplı bir harekete dönüştü. Üniversite öğrencilerinin yoğun katılımı da gösterilerin büyümesinde etkili oldu.
Mart ayında Belgrad’da yaklaşık 300 bin kişinin katıldığı dev miting, protestoların en büyük gösterisi olarak kayıtlara geçti. Bu eylemde “Yolsuzluk öldürür” sloganı öne çıkmıştı. Ancak son günlerde hükümet karşıtı protestoculara yüzü maskeli iktidar yanlısı grupların saldırıları, tansiyonu daha da yükseltti.
VUCİC’TEN SERT TEPKİ, AB’YE ÇAĞRI
Cumhurbaşkanı Vucic, Pazar günü yaptığı açıklamada, eylemcilere karşı çok daha sert bir tavır alınacağını duyurdu. Bu çıkışın tehlikeli olduğuna dikkat çeken uzmanlar, Avrupa Birliği’ni harekete geçmeye çağırıyor.
Belgrad merkezli Avrupa yanlısı düşünce kuruluşu Çağdaş Politika Merkezi’nin program direktörü Nikola Burazer, durumu şu sözlerle değerlendirdi:
“Avrupa Birliği artık Sırp hükümetinin otoriter bir rejim olduğunu görmeli. Reformlar ve demokratikleşme süreci tamamen rafa kaldırıldı. Vucic’in tavrı, iktidarın gerçek yüzünü ortaya koyuyor.”
