Seçimin ardından ekonomi yönetimi rasyonel politikalara geçiş yaparak kura müdahalede bulunmayacağını açıkladı. Faiz artışlarına başlayan Merkez Bankası 6 ayda faizi 31,5 puan yükseltti. Ancak bu hamleler kuru tutmaya yetmedi. Dolar haftanın ilk işlem gününe 28,90 TL’ye kadar yükselerek yeni rekora imza attı. Uzmanlar Türkiye gibi enflasyonla boğuşan Arjantin’de de TÜFE’nin gerisinde faiz artışı yapıldığını ve işe yaramadığını anımsatarak yapısal reformların yapılması gerektiğine vurgu yaptı.
Seçimden sonra göreve gelen yeni ekonomi yönetimi rasyonel politikalara geçiş yaparak enflasyonu ve kuru dizginlemek için çalışmalara başladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Mehmet Şimşek ve Merkez Bankası Başkanlığına Hafize Gaye Erkan getirilerek ekonomi politikasında değişikliğe gidildi. Şimşek, ilk açıklamasında “Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeneği kalmamıştır” diyerek yeni dönemin işaretlerini verdi.
Merkez Bankası seçim öncesi döviz satışı başta olmak üzere çeşitli uygulamalarla dolar kurunu 20 liranın altında tutmayı başardı. 2023 başında 18,73 TL olan dolar kuru Merkez Bankası kuruna göre 28 Mayıs seçimlerine kadar hep 20 lira sınırının altında seyretti. Ancak seçimlerin ardından kura müdahalede bulunmayacağını açıklayarak serbest bıraktı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) döviz kurlarını ve enflasyonu frenlemek için faiz artışlarına başladı. TCMB bu kapsamda 27 ay sonra faiz artışı yaptı. Sıkı para politikasına geçen Merkez Bankası’nın hamleleri kuru ve enflasyonu tutmaya yetmedi. Merkez Bankası 6 ayda faizi 31,5 puan yükseltti. Ancak TCMB’nin bu hamleleri kuru tutmaya yetmedi. Hazine Bakanı Şimşek yerel seçimlerden sonra kurun durulacağını belirtirken, dolar haftanın ilk işlem gününe 28,90 TL’ye kadar yükselerek yeni rekora imza attı.
Türkiye gibi enflasyonla boğuşan Arjantin’de de TÜFE’nin gerisinde faiz artışı yapıldı ancak bir sonuç alınmadı. Ekonomist Prof. Dr. Özgür Demirtaş, X hesabında yaptığı paylaşımda “Türkiye’nin Arjantin örneğini iyi incelemesi lazım” diyerek faiz artırımının yanında yapısal reformlar yapılması gerektiğine dikkat çekti.
‘CARİ AÇIĞI KALICI OLARAK AZALTMAYI HEDEFLİYORUZ’
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Dış ticarette önemli payı olan yüksek teknoloji ürünlerin üretimine güçlü destek sağlayacağız. Cari açığı kalıcı olarak azaltmayı hedefliyoruz” dedi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Merkez Bankası’nın teknolojik ve stratejik yatırımlara yıllık 100 milyar TL olmak üzere üç yılda 300 milyar TL limit tahsis edilmesi planlanan yeni Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi Programı’nın önemli bir proje olduğunu ifade etti. Bakan Şimşek’in X hesabından yaptığı paylaşım şöyle:
“Önemli bir program. Dış ticarette önemli payı olan yüksek teknoloji ürünlerin üretimine güçlü destek sağlayacağız. Cari açığı kalıcı olarak azaltmayı hedefliyoruz. Süreçte teknik yeterliliği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, finansal fizibiliteyi bankalar inceleyecek, nihai kararı ise Merkez Bankası verecek. Ülkemiz için hayırlı olsun.”
Şimşek daha önce yaptığı açıklamada, seçim sonrası Türkiye’nin varlıklarına talebin ciddi şekilde artacağını söyledi. Ayrıca Şimşek, “Kur korumalı mevduatta vergi istisnasını seneye değerlendireceğiz” dedi.
‘ARTIŞ DÖNGÜSÜ 42,50 PUANDA SON BULACAK’
ABD’li yatırım bankalarından Goldman Sachs ve Bank of America (BofA), Merkez Bankası’nın faiz artırım kararı sonrası tekrar değerlendirdiği Türk bankalarında hedef fiyatlarını güncelledi. Goldman Sachs’ın raporunda, TCMB’nin faiz artırım döngüsünü yakında sonlandıracağı sinyali verdiği belirtildi.
Goldman Sachs ekonomistlerinin “TCMB’nin aralık toplantısında politika faizini 250 baz puan daha artıracağını ve faiz artırım döngüsünü yüzde 42,50 seviyesinde tamamlayacağını tahmin etmeye devam ettiği” aktarılan raporda, “Tahminlerimizde Türk bankaları için yılın üçüncü çeyrek finansal sonuçlarını da göz önünde bulundurarak, son makro ve bankacılık sektörü trendlerini dikkate alarak değişiklikler yapıyoruz. Zorlu makro ortamda Türk bankalarına yönelik temkinli görüşümüzü sürdürüyoruz. İyileşen ve istikrarlı bir makro ortam, bankaların faaliyetleri görünümü konusunda bizi daha yapıcı hale getirebilir ve buna bağlı olarak daha istikrarlı bir döviz ve faaliyet görünümü, Türk bankalarındaki yatırımcıların risk/getiri algısını iyileştirebilir’’ denildi.
Bank of America da müşterilerine gönderdiği “Büyük normalleşme-özel banka hisseleri al” başlıklı raporunda, Türk bankacılık sistemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Türk bankacılık sisteminde varlık kalitesi risklerinin yönetilebilir olarak görüldüğü vurgulanan raporda, “Sürdürülebilir yüzde 30 ile öz sermaye karlılığı açısından Türk özel bankalarının iyi bir değer sunduğuna inanıyoruz. Türk özel bankalarının öz kaynak karlılığının yüzde 30’un üzerinde gerçekleşmesi gerektiğini bekliyoruz.” ifadeleri kullanıldı.
‘YAPISAL REFORMLARIN İVEDİLİKLE HAYATA GEÇİRİLMESİ LAZIM’
Ekonomist Prof. Dr. Özgür Demirtaş, X hesabında yaptığı paylaşımda Merkez Bankası’nın faiz kararına ilişkin değerlendirmesinde Arjantin hatırlatması yaparak, “Türkiye’nin Arjantin örneğini iyi incelemesi lazım” dedi. Faiz artırımının yanında yapısal reformların da gerekliliğine vurgu yapan Demirtaş şöyle devam etti:
“Arjantin sürekli faiz arttırmasına rağmen enflasyonu kontrol edemedi. Bunun nedeni faiz artırımının yanında yapması gereken diğer yapısal reformları yapmaması. Faiz artırımı geçmişte yapılan hataların bir bedelidir. Acı verir. Bu acıyı çekmemize değmesi için diğer yapısal reformların ivedilikle hayata geçirilmesi gerekir.”
‘DEZENFLASYON NEDİR? NEDEN İSTİYORUZ?’
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), sıkılaşma politikasını sürdürürken, kamuoyuyla iletişim faaliyetlerini de artırıyor. TCMB, sosyal medya hesabından “Dezenflasyon nedir? Dezenflasyonu neden istiyoruz” başlıklı bir video yayınladı. TCMB’nin dezenflasyonun tanımı ve sürecine ilişkin hazırladığı videoda yer alan ifadeler şöyle:
“Dezenflasyon nedir? Dezenflasyonu neden istiyoruz? Dezenflasyonu anlamak için ilk önce enflasyonun ne olduğundan söz etmek gerekiyor. Enflasyon, fiyatların genelindeki sürekli artıştır. Enflasyon aynı hayat standardını korumak için zaman içerisinde daha fazla para ödenmesine neden olur. Dezenflasyon ise fiyat artış hızının azalması anlamına gelmektedir. Yüksek enflasyondan düşük enflasyona geçiş sırasında düşen enflasyon sürecine dezenflasyon denir. Dezenflasyon sürecinde enflasyon oranı azalır. Dezenflasyonla birlikte paranın satın alma gücü kademeli olarak toparlanır. Ulusal paranın tasarruf işlevi öne çıkar.”
