Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türk bankalarının 2025 yılının ilk çeyreğinde finansal performanslarının, marj daralması, artan sorunlu kredi oranları (NPL) ve yükselen kredi karşılıkları nedeniyle zayıfladığını bildirdi.
Fitch’in yayımladığı değerlendirme notunda, yüksek TL faiz oranları ve yavaşlayan ekonomik büyüme koşullarının, takipteki kredi girişlerini artırarak bankaların ortalama NPL oranını yükselttiği vurgulandı. Kuruluş, “Kapsam dahilindeki bankaların ortalama NPL oranı, hâlâ yüksek olan lira faiz oranları ve yavaşlayan ekonomik büyüme ortamında takipteki kredi girişlerinin artmasıyla yükseldi” ifadelerine yer verdi.
PİYASALARDA DALGALANMA VE RİSKLER
Fitch, Mart ayında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından piyasalarda dalgalanma yaşandığını, süregelen oynaklık veya politika yönünde bir değişikliğin dezenflasyon sürecini etkileyebileceğini ve lira üzerinde yeniden baskı oluşturabileceğini belirtti.
KÂRLILIKTA GERİLEME
Rapora göre, bankaların işletme kârı/ortalama risk ağırlıklı varlıklar (RWA) oranı 2025’in ilk çeyreğinde ortalama yüzde 3,9’a gerileyerek 2024’ün son çeyreğindeki yüzde 4,7 seviyesinden düşüş gösterdi. Bu gerileme, Aralık ayındaki faiz indirimine rağmen düşük kredi ve menkul kıymet getirileri ile hacimleri ve yüksek mevduat fonlama maliyetinden kaynaklanan marj daralmasını yansıttı.
Takas maliyetlerindeki düşüş zararları azaltmasına karşın, ticari gelirler zayıf kaldı ve bankalar ortalama olarak marjinal pozitif katkı bildirdi.
SORUNLU KREDİLERDE ARTIŞ
Kapsam dahilindeki bankalarda takipteki kredi üretimi, 2024’ün son çeyreğindeki yüzde 1,3’ten 2025’in ilk çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 2,1’e yükseldi. Bankaların takip ve batık kredileri kapsayan Stage 2 kredilerinin oranı brüt kredilerin ortalama yüzde 9,1’inde sabit kaldı. Takipteki kredilere ayrılan özel karşılık oranı ise hafif düşerek yüzde 64’e geriledi (2024 son çeyrek: yüzde 66).
MEVDUAT YAPISINDA DEĞİŞİM
Mart sonundaki dalgalanma öncesinde görece döviz kuru istikrarı nedeniyle, bankaların yabancı para (YP) mevduatlarının payı 2025’in ilk çeyreğinde ortalama yüzde 34’e düştü (2024 son çeyrek: yüzde 36). Ancak Mart sonundan itibaren YP mevduatlar yaklaşık 12 milyar ABD doları arttı. İlk çeyrekte gerçekleştirilen ihraçlar yaklaşık 2,4 milyar ABD doları seviyesinde olurken, Mart ayındaki oynaklık sonrasında ihraç temposu yavaşladı.
SERMAYE YETERLİLİĞİNDE DÜŞÜŞ
Bankaların ortalama ana sermaye yeterlilik oranı (Tier 1), 2025’in ilk çeyreği sonunda yüzde 12,9’a geriledi (2024 son çeyrek: yüzde 14,6). Fitch, bu düşüşün yabancı para RWA’larına yönelik düzenleyici hoşgörünün daraltılması, bir kerelik operasyonel RWA düzeltmesi ve bazı bankalarda ödenen temettülerden kaynaklandığını belirtti.
