Vatandaşın cebini saran yangın resmi verilere yansımıyor, gelinen noktada izlenen siyasetin payını yok sayan hükümet ise ‘Bolluk yakında’ söylemini tekrarlıyor. Ancak üç dört yıldır süren trend sokaktaki asıl durumu ortaya koyuyor: İcra dairelerindeki dosya sayısı nüfusun üçte birine yaklaştı. Sadece bu yılın ilk üç ayında 29 bin esnaf iflas etti.
MART AYINDA SON BEŞ YILIN İFLAS REKORU KIRILDI
Hükümet ekonomide ‘daha çok üretim daha çok istihdam’ hedefini işaret ediyor fakat işletmeler tek tek kapanıyor. 2018’den bu yana sancısı artarak hissedilen ekonomik sıkıntıların en dikkat çekici etkisi, işletme sahiplerinde görüldü. Bu yılın ilk üç ayında 29 bin 360 esnaf artan maliyetler nedeniyle dükkanının kapısına kilit vurmak zorunda kaldı. Mart ayındaki toplam iflas sayısı son beş yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
İHTİYAÇ KREDİLERİ DE KARTLAR DA İCRA TAKİBİNDE
Esnafta alarm zillerinin sesi yükselirken çalışan ve emekli kesimin ev bilançosundaki vahim gidişat da icra verilerine yansıyor. Vatandaşın borcunun katlandığını vurgulayan CHP’li Ömer Fethi Gürer, icra dosyalarının sayısının nüfusun 3’te birine yaklaştığını kaydetti. Gürer “Bireylerin takibe düşen konut, ihtiyaç ve kredi kartı borcu 1 trilyon 80 milyar liraya ulaştı. İcra dairelerindeki dosya sayısı 23 milyona çıktı” dedi.
MALİYETLER ARTTI ESNAF HIZLA KEPENK KAPATTI
Peş peşe gelen zamlar ve katlanan maliyetlerle esnaf iflas bayrağını çekti. Yılın ilk üç ayında kepenk kapatan esnaf sayısı 29 bini aştı. Martta iflas sayısı son beş yılın aynı ayına göre rekor kırarak 10 bin 226 oldu. Böylece 15 ayda iflas eden esnaf sayısı 131 bin 110’a yükseldi. Vatandaşın banka, finansal kuruluş ve varlık şirketlerine borcu ise 1 trilyonu aştı.
Yaşanan ekonomik krizin faturası ağırlaşırken, krizinden etkilenenlerin başında esnaf geliyor. Artan maliyetler, yüksek faturalar ve peş peşe gelen zamlarla iflas bayrağını çeken esnaf sayısı her geçen gün artıyor. Esnaf ve Sicili Gazetesi verilerine göre 2022 yılının ilk üç ayında iflas eden esnaf sayısı 29 bin 360 oldu. 2022 Mart ayında yaşanan toplam iflas sayısı son 4 yılın en yüksek mart ayı iflası olarak kayıtlara geçti. 2018 yılı mart ayında toplam iflas sayısı 9 bin 599 iken yine mart 2021’de toplam iflas sayısı 9 bin 310 olarak kayıtlara geçmişti. Geçtiğimiz ay 10 bin 226 esnafın kepenk kapatması son 4 yılın en yüksek mart ayı iflası olarak dikkat çekti. Ayrıca bu yılın ilk üç ayındaki iflaslarla beraber son 15 ayda iflas eden esnaf sayısı ise 131 bin 110’a yükseldi. Öte yandan yıllık verilere bakıldığında 2017 yılından beri iflaslar artarak devam etti. 2017 yılında kepenk kapatan esnaf sayısı 96 bin 945 iken bu sayı 2018’de 106 bin 167, 2019 yılında 114 bin 977, 2020 yılında 99 bin 588 2021’de ise 101 bin 750 olarak kayıtlara geçti. Böylece son beş yılda iflas eden esnaf sayısı 500 bini aşarak 519 bin 427 oldu. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, konuya ilişkin yaptığı açıklamada ‘’Artan girdi maliyetleri ve yüksek faturalar, esnafın her geçen gün iflas etmesine neden olmaktadır. Her ay bir önceki aya göre artan iflaslar, iktidarın elektrik faturalarında yaptığı düzenlemenin esnafın hiçbir sorununa çare olmadığını gözler önüne serdi. Türkiye, salgın sürecinde kendi esnafına en az destek veren ülke olurken geçtiğimiz aylarda da esnafa verilen biner TL’lik kira desteğinin 150’sini ise kazanç olarak değerlendirerek esnaftan geri istedi’’ ifadelerini kullandı.
SON 5 YILIN EN YÜKSEK MART AYI İFLASI
Esnaf ve Sicili Gazetesi verilerine göre; 2022 Mart ayında yaşanan toplam iflas sayısı, son 5 yılın en yüksek mart ayı iflası olarak kayıtlara geçti. 2018 yılı mart ayında toplam iflas sayısı 9 bin 599 iken 2019 yılı Mart ayında 8 bin 78, 2020 yılının mart ayında 7 bin 281, yine Mart 2021 de toplam iflas sayısı 9 bin 310 olarak kayıtlara geçmişti. Geçtiğimiz ay 10 bin 226 esnafın kepenk kapatması, son 4 yılın en yüksek mart ayı iflası olarak dikkat çekti. Ayrıca bu yılın ilk üç ayındaki iflaslarla beraber, son 15 ayda iflas eden esnaf sayısı ise 131 bin 110’a yükseldi.
BİREYSEL KREDİLER 1 TRİLYONU AŞTI İCRA DOSYALARI PATLADI
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi üyesi kuruluşlar tarafından kullandırılan nakdi krediler Ocak 2022 ayı itibarıyla, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 41 artarak 5.224 milyar TL oldu. Tasfiye olunacak alacaklar 2022 yılı Ocak ayı itibarıyla 194 milyar TL oldu. Bireysel krediler ise 1 trilyon TL’yi aştı. Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler yüzde 21 artarak 1.052 milyar TL oldu. Bireysel kredilerin yüzde 45’ini ihtiyaç kredileri, yüzde 29’unu konut kredileri, yüzde 20’sini kredi kartları ve yüzde 5’ini taşıt kredileri oluşturdu. Bireysel kredilerde tasfiye olunacak alacak oranı bir önceki yıla göre 0,5 puan artarak yüzde 2,8 seviyesinde gerçekleşti. Öte yandan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, vatandaşların bankalara olan kredi kartı ve tüketici kredisi borçlarının 1 trilyon 80 milyona, icra dairelerindeki dosya sayısının ise 23 milyon 464 bine çıktığını belirtti. Nisan ayı verilerine göre, ülkemizde bireylerin; konut, taşıt, ihtiyaç ve kredi kartı borçlarının takipteki borçlar dahil 1 trilyon 80 milyar liraya ulaştığına dikkat çeken CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, borçların 841 milyar lirasının konut, taşıt ve ihtiyaç gibi bireysel kredilerden, 238 milyar lirasının ise kredi kartından kaynaklanıyor olduğunu aktardı.
