Türkiye’de Ocak-Kasım 2023 döneminde toplamda 3.7 milyondan fazla araç ilana çıktı. Böylece geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7’lik bir artış gerçekleşti. Fakat son çeyrekte satışlarda ciddi bir gerileme kaydedildi. Aynı zamanda köpük oluşan fiyatlarda da gerileme görüldü. Bu sene 3.5 milyon aracın değerlemesini yapan VavaCars, fiyat aralıklarına bakıldığında ise 500 bin ile 1 milyon TL arasındaki araçların satıldığını paylaştı.
ALİ YILDIRIM
Otomotiv sektörü zorlu bir yılı geride bıraktı. Fakat 2024’ün daha da zorlu olması bekleniyor. Uzun bir süredir yok satan satışlar son çeyrek öncesinde stok fazlasına dönmeye başladı. Araç bolluğu başlayınca ikinci elde de satışlar deyim yerindeyse bıçak gibi kesildi. Böylece sıfır fiyatın üzerine çıkan ikinci el araç fiyatları da artan bulunurlukla birlikte dizginlendi.
ODMD’nin INDICATA verilerine göre, Türkiye’de Ocak-Kasım 2023 döneminde toplamda 3.7 milyondan fazla araç ilana çıktı. Böylece geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7’lik bir artış gerçekleşti. Veriler iyi bir yıla işaret ederken, VavaCars da 2023 yılı boyunca 3.5 milyon aracın değerleneme yapıldığını paylaştı. VavaCars’ın online platformu üzerinden elde ettiği veriler ışığında en çok değerleme yapılan ilk 5 marka sıralamasında öne çıkanlar Renault, Volkswagen, Fiat, Opel ve Hyundai oldu.
En çok değerlemesi yapılan bu markalar, aynı zamanda piyasanın belirleyicileri arasında yer alarak toplam satışın yarısından fazlasını (yüzde 51) oluşturdu. Fiyat aralıklarına bakıldığında ise 500 bin ile 1 milyon TL arasındaki araçların değerlemeleri ve satışları öne çıktı. Söz konusu fiyat aralığı, satılan toplam araçların yüzde 89’unu kapsadı. Hem en çok değerlemesi yapılan hem de en çok satılan modeller arasında Fiat Egea yine zirveye yerleşirken, onu sırasıyla Honda Civic, Renault Clio, Renault Megane ve Volkswagen Polo izledi. Söz konusu 5 model, toplam araç satışlarının yüzde 28’ini oluşturdu.
INDICATA verileri de ağırlıklı olarak C segmenti modellerin daha hızlı satıldığını ortaya koydu. Burada da sırasıyla Fiat Egea Easy 1.3 dizel, Renault Megane Touch 1.5 dizel ve Honda Civic Elegane da 1.6 litrelik benzinli seçenekle ilk üçe yerleşti.
EN ÇOK İLAN 0-5 YAŞ ARALIĞINDA
VavaCars verilerine göre; 2020 ve 2021 model araçlar, ikinci elde en yoğun değerleme yapılan model yılları olurken, onları sırasıyla 2017, 2016 ve 2015 yıllarında üretilen araçlar takip etti. Değerlemelerin çoğunluğu genç araçlara odaklanırken, bunların yüzde 35’ini 40 bin kilometreye kadar olanlar, yüzde 88’ini ise 120 bin kilometreye kadar olanlar oluşturdu. Bu veriler, tüketicilerin daha genç ve daha az kullanılmış araçlara yönelmeye devam ettiğini gösterdi. Buna paralel olarak satılan araçların yüzde 32’sini 40 bin kilometre, yüzde 92’sini 120 bin kilometre altı araçlar oluşturdu. INDICATA verilerine göre de satılan araçların yaş kırılımının 0-5 yaş arasında olduğu gözlendi.
İKİNCİ ELDE TERCİHLER HÂLÂ DİZEL
Sıfır araç satışlarında tercihler mecburi olarak artık benzinli modellere kaymışken ikinci elde durum biraz daha farklı. Yeni modeller özellikle benzinli, hibrit ve elektrikli olarak pazarda yer almaya başlıyor. Fakat ikinci elde hala dizel araçların satış payları oldukça yüksek. INDICATA verilerine göre, listenin başında tercih edilen yakıt seçenekleri arasında dizeller var. Onu benzinli araçlar takip ederken, listenin üçüncü sırasında da LPG’li modellerin olması dikkat çekiyor. Elektrikli modellerin alım satımı ise şimdilik oldukça düşük.
FİYATLAR BİR AYDA YÜZDE 3,5 DÜŞTÜ
Fiyat değişimleri de artan bulunurlukla birlikte hızla değişti. Sıfır fiyatın üzerinde çıkan etiketlere artık kimse bakmazken, bayiler bile liste fiyatlarının 200-300 bin lira altına inmeye başladı. Bu yüzden ikinci eldeki köpük de gitmeye devam ediyor. Satışların biraz daha dengeleneceği dikkat çekerken, satışlar hız kesti. 2023 Kasım ayı ikinci el online binek ve hafif ticari araç pazarında perakende fiyatların bir önceki aya göre yüzde -3,5 oranında düştüğü gözlemlendi. Toptan satış fiyatlardaki düşüş ise yüzde -2,5 oranında gerçekleşti.
ENGELLİ MUAFİYETİ 1 MİLYON 591 BİN LİRAYA ÇIKTI
Engelli araç alımında uygulanan ÖTV muafiyeti üst limiti artırıldı. Buna göre, 2023 yılında 1 milyon 4 bin 200 lira olan ÖTV istisnası tutarı, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yüzde 58,46 artışla 1 milyon 591 bin 200 liraya yükseldi. ÖTV muafiyetli araç hakkından yüzde 90 ve üzerinde engeli bulunan vatandaşlar yararlanabiliyor. Yüzde 90 ve üzeri engele sahip kişiler için bir yaş sınırlaması yok ve belirleyeceği kişiler de aracı kullanabiliyor. Engelli kişi 18 yaşının altında veya araç kullanamayacak durumda ise aile bireylerine bu aracı kullanma hakkını tanınıyor. Ayrıca yine bu kişiler, aracın satın alım işlemlerini gerçekleştirebiliyor.
EN UCUZ MTV 647 LİRA EN PAHALISI 160 BİN LİRA OLDU
1 Ocak tarihinden tarihinden itibaren uygulanacak Motorlu Taşıtlar Vergisi tutarları (MTV) Resmi Gazete’de ilan edildi. 2023 yılı için yeniden değerleme oranı olan yüzde 58,46 kadar MTV’ye zam geldi. Böylece en düşük MTV 347 liraya çıktı. En pahalısı da 160 bin 285 lira oldu. Pazarda en çok tercih edilen motor aralığı olan 1.3-1.6 litre aralığında yıllık ortalama MTV 6 bin liraya çıktı.
