Gıda fiyatları, dünya genelinde son bir yılda yüzde 10,5 oranında gerilerken Türkiye'deki artış 46 aydır devam ediyor. Birleşik Kamu-İş'in "Halkın Enflasyonu" araştırması sonuçlarına göre, Mart ayında gıda fiyatları bir önceki aya göre yüzde 5,9 oranında artış yaşanırken, yıllık bazda yüzde 105,1 artış gerçekleşti. Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 721 oranında arttı. Gıda fiyatlarındaki artıştan en çok en yoksul yüzde 20’lik kesim etkilendi.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge birimi KAMUAR, fiyatlarını Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin Mart 2024 sonuçları açıklandı.
Raporda paylaşılan verilerde TÜİK'in açıkladığı tüketim harcamalarıyla ilgili istatistiklere yer verildi. Buna göre; en zengin yüzde 20’lik kesim tüketim harcamalarının yüzde 16,6’sını, en yoksul yüzde 20’lik kesim ise yüzde 35,8’ini gıda için yapıyor. Dolayısıyla gıda fiyatlarında artışın en fazla sabit gelirli ve yoksul kesimleri etkilediği belirtildi.
Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 721 oranında arttığı belirtilen raporda, Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti için vatandaşlar bu yıl mart ayında 821 lira ödemek zorunda kaldığı ifade edildi.
ET VE BALIK FİYATLARINDA YÜZDE 112,6 YILLIK ARTIŞ
Gıda fiyatlarındaki önemli artışa ilişkin şu veriler paylaşıldı:
"Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları martta bulgur ve şehriye fiyatlarındaki düşüş nedeniyle bir önceki aya göre ortalama yüzde 0,1 oranında azalırken, et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 11,3 oranında artış kaydedildi. Et ve balık fiyatlarında yaşanan yıllık artış ise yüzde 112,6 oldu. Mart’ta önceki aya göre süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu harcamaları yüzde 2,3 oranında artarken, yağ fiyatlarındaki artış yüzde 0,2 olarak gerçekleşti.
Meyve fiyatlarının yüzde 18,4 oranında arttığı Mart’ta sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 6,7 oranında artış kaydedildi.
Mart’ta bakliyat fiyatları yüzde 0,4, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri işlenmiş gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatları ise yüzde 1,1 oranında zamlandı."
GIDA FİYATLARINDAKİ YILLIK DEĞİŞİM
Bu yıl Mart’ta geçen yılın aynı ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 48,8, et-balık fiyatlarında 112,6, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 53,8 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 96,3 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 183, sebze fiyatları ise yüzde 246,7 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 69,5, diğer gıda fiyatları ise yüzde 83 oranında zamlandı.
YILLIK ORTALAMA ARTIŞ
Mart 2024 sonu itibariyle son 12 aylık ortalama gıda fiyatları ise bir önceki 12 aylık ortalama fiyatlara göre yüzde 99,7 oranında arttı.
CHP: 4 YILDA YUMURTA FİYATLARI 10 KAT ARTTI
Öte yandan CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen tarafından yapılan açıklamada, iktidarın ekonomi yönetimi eleştirilerek, bütçenin vatandaşın refahı yerine cezalandırma amacıyla kullanıldığı vurgulandı. Emekli maaşlarının genel bütçeye oranının %31'den %21'e düştüğüne dikkat çekilerek, iktidarın politikalarının emeklileri zor durumda bıraktığı belirtildi.
2020 ile 2024 yılları arasında, et fiyatlarında %950, beyaz peynir fiyatlarında %600, nohut fiyatlarında %600, yumurta fiyatlarında %1000, un fiyatlarında %700, makarna fiyatlarında %570 ve çay fiyatlarında %400 oranında artış yaşandı. Bu artışlar, emeklilerin temel gıda ürünlerine ulaşımını ciddi şekilde sınırlandırdı.
Başevirgen, iktidara dar gelirlinin cebinden elini çekmesi ve emeklilere insanca yaşayabilecekleri ücretleri sağlaması çağrısında bulundu. Emeklilerden sabır istenmesinin kabul edilemez olduğu belirtilerek, iktidarın yandaşlarına sağladığı avantajlar eleştirildi.
