Ramazan ayı boyunca fiyatların artmaması için yapılan çağrılara ve denetimlere rağmen, vatandaş market ve pazarda büyük zamlarla karşılaştı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı Ramazan ayı fiyat gelişmeleri analizine göre, et, tavuk, sebze ve meyve gibi işlenmemiş gıda ürünlerinde yüzde 75-80’lere varan artışlar yaşandı. Çalışma, “fiyatlar sabit kalacak” söylemlerinin aksine, Ramazan’ın gıda enflasyonu üzerindeki etkisinin oldukça yüksek olduğunu ortaya koydu.
MERKEZ BANKASI'NDAN RAMAZAN AYLARINA ÖZEL FİYAT ANALİZİ
Merkez Bankası, 2025 yılı Ramazan ayı süresince yaşanan fiyat gelişmelerine dair kapsamlı bir çalışma yayımladı. Genel kamuoyuna yönelik olarak hazırlanan ve "Merkezin Güncesi" adlı blog sayfasında paylaşılan analiz, gıda enflasyonundaki artışın detaylarını gün yüzüne çıkardı.
Çalışmada, Ramazan boyunca özellikle işlenmemiş gıda grubunda yüksek oranlı fiyat artışlarının yaşandığı vurgulandı. Marketlere yapılan “fiyatları artırmayın” çağrılarına ve uygulanan özel denetimlere rağmen, özellikle et, tavuk, sebze ve meyve gibi ürünlerde ciddi zamlar kaydedildi.
ZAMLAR YÜZDE 80’E DAYANDI
Muhammed Bahça, Simin Bayraktar ve Aslıhan Atabek Demirhan imzasını taşıyan analizde en dikkat çeken bulgulardan biri, Ramazan’ın başlamasıyla birlikte et ve tavuk fiyatlarında yaşanan ani ve sert yükseliş oldu.
Verilere göre, Ramazan ayının başlamasıyla beraber tavuk etinin fiyatı sadece ilk hafta içerisinde yaklaşık yüzde 75 oranında arttı. Kırmızı ette de benzer bir seyir izlendi; fiyatlardaki artış endeks bazında 65 puanı buldu ve bu da yüzde 80’e varan bir zam anlamına geliyor.
BAKLİYATTA DA YÜKSEK ORANDA ARTIŞ VAR
Ramazan ayında sadece et ve tavuk fiyatları değil, bakliyat ürünleri de ciddi fiyat artışlarından nasibini aldı. Merkez Bankası verilerine göre bu grupta da yaklaşık yüzde 50 oranında zam kaydedildi. Ancak bu artış, et ve tavuktaki kadar dramatik düzeyde olmasa da dikkat çekici bir yükseliş olarak değerlendirildi.
İŞLENMİŞ GIDA ARTIŞI DAHA SINIRLI KALDI
Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise işlenmiş gıda ürünlerinde fiyat artışlarının daha sınırlı kalması oldu. Yapılan analiz, Ramazan ayının doğrudan etkisinin özellikle işlenmemiş gıda fiyatları üzerinden hissedildiğini ortaya koydu. İşlenmiş gıdalarda ise bu etkinin istatistiki olarak anlamlı olmadığı ifade edildi.
RAMAZAN’IN ENFLASYONA ETKİSİ NET: 0,5 PUANLIK ARTIŞ
Merkez Bankası çalışmasında, Ramazan ayının manşet enflasyon üzerindeki doğrudan etkisi de hesaplandı. Şubat ve Mart aylarında işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artış, sırasıyla 1,16 ve 3,53 puan olarak ölçülürken; gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki etkisi de 0,75 ve 1,09 puan olarak belirlendi. Bu verilere göre, 2025 Ramazan ayı manşet enflasyona yaklaşık 0,5 puanlık bir yukarı yönlü katkı sağladı.
SAHA GÖZLEMLERİYLE DE UYUMLU
Analiz, hem geçmiş araştırmalarla hem de saha gözlemleriyle örtüşen sonuçlar sundu. Ramazan ayının, özellikle taze sebze, meyve ve et gibi ürünlerde talep artışına bağlı olarak fiyatları yukarı çektiği bir kez daha kanıtlanmış oldu.
VATANDAŞIN CEBİ YANDI
Denetimler ve uyarılar rağmen yaşanan bu yüksek oranlı fiyat artışları, Ramazan ayında vatandaşın cebini yaktı. Merkez Bankası’nın dikkat çekici çalışması, “Ramazan’da fiyat artışı olmayacak” sözlerinin pratikte karşılık bulmadığını ortaya koydu.
