TCMB blog sayfasında Didem Güneş, Ayşe Karasoy ve Oğuzhan Evli imzasıyla yayımlanan "Yabancı Para Mevduatta Son Dönem Gelişmeler" başlıklı analiz, finansal sistemdeki kritik göstergelerden olan YP mevduatın seyrini mercek altına aldı.
50 MİLYAR DOLARLIK ARTIŞIN ÇOĞU FİYAT ETKİSİ
Ekonomim'in haberine göre analizde, 2024 yıl sonunda 188 milyar ABD doları seviyesinde olan YP mevduatın son dönemde 238 milyar ABD dolarına yükselerek 50 milyar ABD doları nominal artış kaydettiği belirtildi. Ancak bu artışın büyük bir kısmının dışsal faktörlerden kaynaklandığı tespit edildi:
Parite ve Fiyat Etkisi: 50 milyar dolarlık nominal artışın, 31 milyar dolarının altın mevduatından ve 15 milyar dolarının euro/ABD doları paritesindeki yükselişten kaynaklandığı belirtildi.
Arındırılmış Artış: Altın ve parite etkilerinden arındırıldığında, YP mevduattaki gerçek (reel) artışın sadece 19 milyar ABD doları ile sınırlı kaldığı, bunun 6,5 milyar dolarının ise gerçek kişilerden geldiği ifade edildi.
KKM’DEN DÖVİZE DÖNÜŞ HIZLANDI, ANCAK HEDEF KALDIRILDI
Analizde, KKM hesaplarının sonlandırılması sürecinin YP mevduattaki artışı etkileyen bir diğer unsur olduğu belirtildi. KKM bakiyesi bu dönemde 29 milyar dolar azalarak 4 milyar doların altına geriledi.
Özellikle Ağustos ayında yenileme ve yeni hesap açma işlemlerinin sonlandırılmasıyla birlikte, eylül ve ekim aylarında KKM’den dövize dönüş oranı yüzde 80’in üzerine çıktı. TCMB, bu hesaplarda kalan mudilerin döviz eğiliminin daha yüksek olmasının dönüş oranını artırdığını belirtti. Buna rağmen, finansal istikrar gözetilerek TL’ye geçiş hedeflerinin kaldırıldığı ve KKM’den dövize dönüşün ağustos-ekim döneminde 7,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği aktarıldı.
TL VARLIK TERCİHİ KORUNUYOR
TCMB analizi, altın fiyatlarındaki rekor artışa ve KKM’nin sonlandırılmasına karşın, TL mevduat payının tarihsel ortalamalar seviyesinde kalmaya devam ettiğini vurguladı. Bu durum, hanehalkı ve şirketler kesiminde TL varlık tercihinin büyük ölçüde korunduğuna işaret eden olumlu bir gösterge olarak değerlendirildi.
