Türkiye pazarına son yıllarda dahil olan markalarla birlikte fiyat rekabeti oldukça arttı. Özellikle Çinli markaların agresif fiyat politikalarıyla satış grafiklerini yükseltmesi hem üretimi hem de iç pazarı etkiledi. Tam ithal ve yerli araç arasındaki satış makası kapanmaya başlamışken, fark yeniden açıldı. Tabi bunda yıllardır güncellenmeyen matrahlar da etkili oldu. Ayrıca otomotiv sanayisinde de çarklar yavaşlamaya başladı.
ALİ YILDIRIM
Türkiye’de otomobil ve hafif ticari araç pazarı geçtiğimiz yıla paralel seviyede gidiyor. Daha yılın ilk 5 ayında Pazar yarım milyon adede ulaşırken, sektör temsilcileri asıl daralmanın Temmuz sonrasında başlayacağını ifade ediyor. Yılın ilk 3 ayında özellikle ÖTV muaf satışların başlaması ve sonrasında yaşanan yüksek faiz krizine rağmen markaların 7 Temmuz sonrasına stok bırakmamak için yaptıkları güçlü kampanyalar pazarın deyim yerindeyse ‘diriliğini’ koruyor. Son bir yıllık süreçte Çinli üreticilerin de Türkiye pazarında vites yükseltmesiyle birlikte ithal payının da gittikçe arttığı görülüyor. En son 2020 yılının Eylül’ünde yerli satışları ithalleri geçti. Kur ve matrah artışıyla birlikte yerli üretimlerin de fiyatı ithallerle eşitlenince talep daha çok ithal modellere kaydı. Bu yılın ilk 5 ayında Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, otomobil ve hafif ticari araç satışları yüzde 6 artış gösterdi. Böylece mayıs sonu itibarıyla toplamda 471 bin 743 sıfır araç satışı oldu. Otomobil satışları, söz konusu dönemde yüzde 10,25 artışla 375 bin 97 olurken, hafif ticari araç satışları ise yüzde 7,9 azalışla 96 bin 646 olarak kayıtlara geçti. Toplam pazarda yerli üretim araç satışı 146 bin 727 oldu. İthal araç satışı ise 325 bin 16 olarak belirlendi. Neredeyse ithal araç satışı yerlileri ikiye katladı. Aynı dönemde, yerli üretim araçların satışlardan aldığı pay 31,11, ithal araçların payı ise yüzde 68,89 oldu. Son 5 yıla bakıldığında ithal araçların satışlardan aldığı pay, Türkiye’de üretilen araçların pazardan aldığı paydan yüksek gerçekleşti. Aynı zamanda üretim de bu daralmadan payını aldı. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre, üretim yüzde 2 geriledi. İhracat ise yüzde 1 ile neredeyse yerinde saydı. Tablo bu yönde olunca Çinli araçlara yine ek vergi önlemi geldi.
İLK ÜÇTE ALMAN-ÇİN-FRANSIZ VAR
Otomobil ve hafif ticari araç pazarında ocak-mayıs döneminde gerçekleştirdiği 58 bin 212 adetlik satışın 50 bin 501’i Türkiye’de ürettiği araçlardan oluşan Fiat, adet bazında yerli satış sıralamasında başı çekti. Fiat’ı, 53 bin 708 toplam satışın 38 bin 285’i yerli üretim olan Renault ve 23 bin 651 toplam satışın 16 bin 118’i yerli üretim olan Toyota takip etti. Hyundai, 24 bin 380’lik toplam satış içerisinde 15 bin 247 yerli satışla dördüncü, Ford da 37 bin 313 toplam satış içerisinde 14 bin 727 adetlik satışla beşinci oldu. Togg’un toplam satış rakamı ise 11 bin 288 olarak bildirildi. Alman otomotiv üreticisi Volkswagen, Türkiye otomotiv pazarında beş ayda gerçekleştirdiği 35 bin 168 adetle ithal satış listesinin ilk sırasında yer aldı. Volkswagen’in ardından 26 bin 990 satışla Chery, 26 bin 193 satışla Peugeot, 24 bin 28 satışla Citroen ve 22 bin 586 satışla Ford sıralandı.
İTHAL PAYI YÜZDE 65’E MERDİVEN DAYADI
ODMD verilerine göre, geçen yıl sonunda yerli üretim araçların toplam satıştaki payı yüzde 35,20 ve ithal araçların payı da 64,79 seviyesinde ölçüldü. Satışlarda yerli oranı 2021’de yüzde 43,89 iken, 2022 sonunda 43,81’e geriledi. 2020’de yerli üretim araçların toplam satışlardaki payı yüzde 45,72, ithalin payı ise yüzde 54,27 olmuştu. 2019’da yerli üretimin payı yüzde 43,01 ve ithalin payı yüzde 56,98 olarak kayıtlara geçmişti.
SANAYİ ALT DEVİRDE İLERLİYOR
OSD, 2024 yılının ocak-mayıs dönemine ait üretim ve ihracat adetleri ile pazar verilerini açıkladı. Buna göre, yılın ilk 5 aylık döneminde toplam otomotiv üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2 azalarak 606 bin 905 adede ulaştı. Otomobil üretimi ise yüzde 1 artarak 391 bin 932 adet olarak gerçekleşti. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 629 bin 449 adedi buldu. Yılın ilk beş aylık döneminde ticari araç grubunda üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7, ağır ticari araç grubunda yüzde 12, hafif ticari araç grubunda ise yüzde 6 geriledi. Bu dönemde, otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı yüzde 75 olarak gerçekleşti. Araç grubu bazında kapasite kullanım oranları ise hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) yüzde 75, kamyon grubunda yüzde 82, otobüs-midibüs grubunda yüzde 60 ve traktörde yüzde 72 seviyesinde gerçekleşti.
‘GSR VE İLAVE VERGİ İKİNCİ ELİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK’
İkinci el tarafında da deyim yerindeyse ‘yaprak kıpırdamıyor’. Yaşanan fiyat artışları sonrasında hem GSR 2 hem de Çin’den ithal edilen araçlara gelecek olan ek vergi satış kampanyalarını da beraberinde getirdi. Konuyla ilgili açıklama yapan Otomobilen Genel Müdürü Kenan Bilirgen “Güncel durumda temmuz ayında devreye girecek GSR yönetmeliği ve Çin’den ithal edilen otomobillerin ilave gümrük vergisi öncesi yarattığı satış baskısı ile perakende ve filo tarafında büyük kampanyalarla indirimler mevcut. Temmuz ayına kadar yaşanan bu olağan dışı durum fiyat hareketi açısından tüketicileri ve sektörü olumsuz etkileyebilir” dedi. 6 ay 6 bin kilometre uygulamasına da değinen Bilirgen “Uygulamanın devam etmesinin hem bireysel tüketici hem de kurumsal satıcılar açısından olumlu etkileri olacaktır. Her iki uygulamanın sonrasında kısa vadede kar beklentisi sonucunda ikinci el ticareti ile iştigal etmeyen şahıs ya da firmaların satın aldıkları araçları elden çıkarmaya çalışması piyasa fiyatları üzerinde bir dalgalanma yaratacaktır. Sonuç olarak 6 ay 6 bin km uygulaması hem nihai tüketicileri hem de kurumsal olarak ikinci el ticareti yapan firmaları koruyan niteliktedir” yorumunu yaptı.
YENİ QASHQAİ’YE ‘DESİNG’ DOPİNGİ
Nissan Qashqai yeni yüzüne kavuştu. Ufak bir makyaj operasyonundan geçen model, aynı zamanda hem teknoloji hem de donanım dopingine sahip oldu. 1.9 milyonluk başlangıç etiketi olan modelin Türkiye lansmanı 25 Haziran’da.
Nissan’ı uzun yıllardır SUV liderliğinden indirmeyen model Qashqai yenilendi. Üçüncü jenarasyonuyla adeta yüz nakli olan modeli biz de Portekiz Faro’da test ettik. Ön yüzüyle dikkat çeken model, artık biraz da teknolojiye odaklanmış. Yeni ön ızgara, piyano siyahı kaplamalar, yeni farlar ve stop grupları ilk dikkat çeken detaylardan. Giriş seviyesi Qashqai'de artık 17 inç alaşım jant ve yeni 18 inç elmas kesim alaşım jant standart olarak sunuluyor. Daha yüksek donanım paketlerinde yeni 19" alaşım ve yeni 20" elmas kesim alaşım jant tasarımı da var. Artık SUV modelde N-Design adında yeni bir donanım da var. Ufak dokunuşlarla aracı daha sportif gösteren bu versiyonda ön tampon, arka tampon, kapı altı pervazlarıve tekerlek kemerleri gövde renginde iken benzersiz, 20 inç alaşım jantlar da dikkat çekiyor. İç mekanda da alkantra detayların arttığı görülüyor. Orta ekran üzerinde artık 360⁰ çevre görüş kamerasi sistemi var. Önceki versiyona göre daha gelişmiş. Aynı zamanda bu ekran artık google ile entegre olmuş. Ve buradan google ile bağlantılı her şeyi yapmak mümkün. Araç yol tutuş ve sessizlik tarafında da bir üst sınıfa çıkmış. E-power teknolojisiyle birlikte gelişmiş turboşarjlı 3 silindirli jeneratörün görevi devam ediyor. Aynı zamanda 1.3 litrelik benzinli versiyon da satışa suuluyor. Yeni Qashqai'nin Türkiye Lansmanı 25 Haziran tarihinde gerçekleştirilecek.
TÜRKİYE’YE ÖZEL DÜŞÜK VERGİLİ ‘5’
BMW’nin kısa süre önce pazara sunduğu 520d modelinin ardından şimdi de daha düşük vergili benzinli serisini sahneye çıkardı. Türkiye’ye özel 1.6 litre hacmindeki mild-hybrid benzinli motor seçeneğiyle satışına başlanan yeni BMW 520i, 4.3 milyon liralık başlangıç fiyat etiketine sahip. Modelde dört silindirli, turbo beslemeli ve mild-hybrid teknolojisine sahip 1.6 litrelik içten yanmalı bir motoru güç ünitesi olarak kullanıyor. Bu motor toplamda 190 beygir maksimum güç ve 310 Nm tork üretiyor. Bu gücü arka tekerleklerine 8 ileri Steptronic şanzımanıyla aktaran Yeni BMW 520i Sedan, 0’dan 100 km/s hıza 7.9 saniyede ulaşıyor. Model Sedan, Luxury Line ve M Sport tasarım paketleriyle tercih edilebiliyor.
HYUNDAİ’DEN 355 KİLOMETRE MENZİLLİ ŞEHİRLİ
Hyundai’den 355 kilometre menzilli şehirli Hyundai A segmentindeki yeni oyuncusunun ilk görsellerini paylaştı. Yüzde 100 elektrikli olacak olan modelin menzili de 355 kilometre olarak ölçülmüş. Paylaşılan görüntülerde şık tasarımı vurgulayan en önemli kriterin imza niteliğindeki LED gündüz farları ve piksel grafikli dönüş sinyalleri olduğu anlaşılıyor. Bu aydınlatmalara ek olarak, arka taraftaki ışık imzası da kompakt bir SUV profili sergiliyor. Hyundai INSTER’ın dünya lansmanı, Haziran ayı sonunda düzenlenecek Busan Uluslararası Mobilite Fuarı’nda gerçekleştirilecek.
