Doğu Anadolu Bölgesi'nde özellikle Bitlis'in Tatvan ve Güroymak ilçelerinde nisan ayı itibarıyla doğada kendiliğinden yetişmeye başlayan uçkun bitkisi, halk arasında yayla muzu veya ışkın adıyla biliniyor. İlkbaharın gelişiyle birlikte dağ eteklerinde beliren bu bitki, sadece bir ay boyunca toplanabiliyor ve pazarlarda 200 ila 250 TL arasında değişen fiyatlarla satışa sunuluyor.
ZORLU KOŞULLARDA TOPLANIYOR
Sabah saatlerinde yola koyulan köylüler, yüksek yaylalara ulaşmak için kilometrelerce yürüyüş yapıyor. Yılın sadece belirli döneminde yetiştiği için uçkun toplamak, bölge halkı için kısa süreli ama önemli bir gelir kapısı oluyor. Satıcılardan Semih Orki, “Uçkun kısa süreli ama önemli bir gelir kaynağı. Zahmetli ama aile bütçemize katkı sağlıyor” sözleriyle emeğin karşılığını anlatıyor.
HER DERDE DEVA: DOĞAL ŞİFA KAYNAĞI
Ekşimsi ve ferahlatıcı tadıyla dikkat çeken uçkun, yöre halkı tarafından doğal şifa kaynağı olarak görülüyor. Uzun yıllardır geleneksel yöntemlerle tüketilen bu bitkinin; sarılık, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, mide rahatsızlıkları ve hatta diyabet gibi birçok sağlık sorununa iyi geldiğine inanılıyor. Hizan yaylalarında toplama yapan Ercan Sepet, “Yılda bir kez çıkıyor, biz de bu fırsatı değerlendiriyoruz. Her derde deva diyebilirim” diyerek toplama sürecini anlattı.
Köylerden toplanan yayla muzu, şehir merkezlerindeki pazarlarda tezgâhlara çıkıyor. Tazeliği ve doğallığı ile dikkat çeken bitkiyi gören vatandaşlar, kısıtlı sürede temin edilebildiği için poşet poşet satın alıyor. Satıcılardan Oğuz Uçak, “Bir kış boyunca bu bitkinin çıkmasını bekliyoruz. Şifası bol, lezzeti de farklı” diyerek ürünün önemine dikkat çekti.
