Tunceli’de 1700 rakımda bin yıllık üretim devam ediyor. Tamamen doğal ve geleneksel devam eden bu üretime yurt içi ve yurt dışından talep patlıyor…
Tunceli'nin 1700 rakımlı Pülümür ilçesinde bulunan Hıver tuz madeninde, yüzyıllardır geleneksel yöntemlerle üretilen kaya tuzu, hem yerel halkın geçim kaynağı hem de Türkiye'nin dört bir yanına ve Avrupa'ya ihraç edilen değerli bir ürün haline gelmiştir. Hıver tuzlasındaki bu geleneksel üretim süreci, bölgeye özgü yöntemlerle sağlıklı ve katkı maddesi içermeyen kaya tuzu üretiminin örneklerinden biri olarak dikkat çekiyor.
HIVEN TUZLASI’NDA GELENEKSEL TUZ ÜRETİMİ
Pülümür ilçesinin 3 kilometre uzağındaki Hıver tuz madeninde, yer altındaki tuzlu suyun geleneksel yöntemlerle işlenerek tuz haline getirilmesi, bölgenin bin yıllık tarihine dayanan bir geleneği sürdürüyor. Yer altında bulunan su, yaklaşık 10 metre derinliğindeki kuyulardan sondaj yöntemiyle çıkartılıyor ve borularla özel havuzlara aktarılıyor. Bu süreçte, suyun dinlendirilmesi ve ağır maddelerin çökelmesi sağlanıyor. Güneş altında bir hafta boyunca buharlaşan sudan geriye kalan tuz, hiçbir işlemden geçmeden ve katkı maddesi kullanılmadan torbalara konularak satışa sunuluyor.
PÜLÜMÜR TUZUNUN SAĞLIĞA FAYDALARI
Pülümür tuzu, yapılan analizlere göre Türkiye’nin en kaliteli kaynak tuzlarından biri olarak biliniyor. Munzur Üniversitesi'nin numuneler üzerinde gerçekleştirdiği analizde, Pülümür tuzunun 84 minerali bünyesinde barındırdığı tespit edilmiştir. Bu da Pülümür tuzunu, insan sağlığına faydalı ve doğal bir ürün olarak ön plana çıkartıyor. Tuz, ayrıca içerdiği mineral zenginliği ile mutfaklardan sağlık alanlarına kadar birçok kullanım alanına sahiptir.
GELENEKSEL YÖNTEMLERLE ÜRETİLİP YURT DIŞINA İHRAÇ EDİLİYOR
Hıver tuzlasının işletmecisi Mehmet Zeki Tosun, Pülümür tuzunun tarihinin binlerce yıl öncesine dayandığını belirtiyor. Tosun, Otlukbeli Savaşı'nın bölgedeki tuz kaynaklarının gelir paylaşımı nedeniyle gerçekleştiği bilgisinin dahi mevcut olduğunu vurguluyor. Tuz üretim sürecinin her aşaması özenle yapılırken, havuzlarda dinlendirilen su, tuz üretiminin en doğal ve sağlıklı biçimde yapılmasını sağlıyor. Üretilen tuzlar, küçük paketlerden büyük çuvallara kadar farklı boyutlarda ambalajlanarak, Türkiye’nin farklı illerine gönderiliyor ve Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor.
YEREL EKONOMİYE DE KATKI SAĞLIYOR
Tunceli'nin Pülümür ilçesinde yıllardır ekmeklerini yer altındaki kaynak suyu ile ürettikleri tuzdan kazanan yerel halk, bu geleneksel işten önemli bir gelir elde ediyor. Tuz üretiminin yanı sıra, bölgedeki insanlar yurt dışındaki akrabalarına da Pülümür tuzunu gönderiyor, bu da yerel ekonomiye katkı sağlıyor.
