Türkiye'nin en kalitesi bu şehirden çıkıyor 2,5 milyon tanesi ile 6.000 aileye geçim kapısı oluyor. Geçtiğimiz yıllarda kaybedilen 15.000 futbol sahası büyüklüğündeki alan yeniden kazandırılıyor. İşte tüm detaylar…
Muğla, Türkiye’nin çam balı üretiminde lider konumunda bulunurken, bölgedeki arıcılar bal ormanlarının yeniden canlanması için önemli bir projeye imza atıyor. Basra böceği yumurtalarının nakliyle bazı ilçelerde oluşturulan yeni alanlar, bal üretimini artırarak bölgede 6 bin ailenin geçim kaynağı olan arıcılığın sürdürülebilirliğini sağlamayı hedefliyor.
Türkiye’nin yaklaşık yüzde 80 çam balı üretimi Muğla’da gerçekleşirken, son yıllarda yaşanan orman yangınları ve kuraklık bölgedeki bal verimini büyük ölçüde düşürdü. Ancak arıcılar ve uzmanlar, yeni bal ormanları oluşturmak için geliştirdikleri yöntemlerle kayıpları telafi etmeye çalışıyor.
YANGINLARDAN SONRA REKOLTE DÜŞTÜ
Muğla Arı Yetiştiricileri Birliği (MAYBİR) Başkanı Veli Türk, Muğla’daki 2,5 milyon kovanda bal üretimi yapıldığını belirterek, 2020 yılından itibaren etkili olan kuraklık ve ardından yaşanan büyük orman yangınları nedeniyle bal verimi yüksek çam ağaçlarının üçte ikisinin kaybedildiğini ifade etti.
Yangınlar öncesinde 30-35 bin ton çam balı üretimi gerçekleştirilirken, yangınların ardından 2 yıl boyunca bölgede bal üretimi yapılamadı. Ancak 2023 yılında yapılan yoğun çalışmalar sayesinde 10 bin ton civarında çam balı hasadı gerçekleştirildi. Buna rağmen eski üretim seviyesine dönmek artık mümkün görünmüyor, çünkü bal veren çamların büyük bir kısmı yok oldu.
BASRA BÖCEĞİ NAKLİYLE BAL ÜRETİMİ ARTIRILIYOR
Arıcıların üretime devam edebilmesi için MAYBİR tarafından geliştirilen projeyle, bal veren çam ağaçlarının zarar gördüğü alanlara, basra böceği yumurtaları nakledilerek yeni üretim sahaları oluşturulmaya başlandı. Başkan Veli Türk, yapılan bu çalışmayı şöyle anlattı:
"Mayıs ayında Fethiye’den Seydikemer’e 2 bin ağaçlık bir bölgeye basra böceği yumurtaları naklettik. Eylül ayında ise buradan çam balı hasadı yaptık. Bu yöntemle, bal verimi olmayan çam ağaçları, kısa sürede arıcılık için verimli hale getirilebiliyor. Daha önce Dalaman, Ortaca ve Köyceğiz ilçelerinin ortak kullanım alanı olan Bayram Dağı'nda benzer bir çalışma yapılmıştı ve burada 8 yıldır düzenli olarak bal hasadı gerçekleşiyor. Ula’daki Geyik Kanyonu’nda da aynı yöntemi uyguladık ve geçen yıl Seydikemer’de büyük çaplı bir projeye imza attık."
3-5 yıl içinde, yeni oluşturulan bu alanlarda yaklaşık 150 bin kovan bal üretimi yapabilecek ve bölge, Türkiye’nin en büyük çam balı üretim merkezlerinden biri haline gelecek.
SEYDİKEMER’DE 2 BİN KIZILÇAM AĞACI
Muğla’nın Seydikemer ilçesinde 40 yıldır arıcılık yapan Emin Bayırlı, bölgedeki çalışmalar sayesinde arıcıların yeniden umutlandığını söyledi. Ata mesleği olan arıcılığı babasından devraldığını belirten Bayırlı, 60 yaşında olduğunu ve babasının 90 yaşına kadar arıcılıkla uğraştığını ifade etti.
Bayırlı, yeni oluşturulan bal ormanlarının bölge arıcıları için hayati önem taşıdığını vurgulayarak, “Burada arıcıların emeğiyle basra böceği yetiştirildi ve artık bal alabiliyoruz. Hakiki Karabel balı sağımı yapmaya başladık. Ancak, arıcıların sürdürülebilir üretim yapabilmesi için yetkililerden yer tahsisi ve destek bekliyoruz” dedi.
15 BİN FUTBOL SAHASI BÜYÜKLÜĞÜNDE…
MAYBİR Ziraat Teknikeri Erdem Serdar, 2021 yılında meydana gelen orman yangınlarında, 15 bin futbol sahası büyüklüğünde basralı çam alanlarının yok olduğunu belirtti.
Daha önce Muğla, Türkiye arıcısının merkezi konumundayken, yangınlardan sonra Muğlalı arıcılar Türkiye’nin farklı bölgelerine göç etmek zorunda kaldı. Mevcut bal ormanlarının büyük ölçüde zarar görmesi ve kuraklık nedeniyle basralı sahaların üretim kapasitesinin düşmesi, çam balı üretimini olumsuz etkiledi.
Bu nedenle MAYBİR, çam balı üretim sahalarını yeniden oluşturma çalışmalarına başladı. Seydikemer’de yapılan çalışmalarda, 2 bin Kızılçam ağacına, 20 arıcının desteğiyle Ölüdeniz’den alınan basra böceği yumurtaları nakledildi. Serdar, yeni oluşturulan alanlarla ilgili şu bilgileri verdi:
"Bu böcekler ağaçlarda kendine yer edinmeye başladı ve 3-4 yıl içinde bu çamlar bal veren ağaçlar haline gelecek. Çalışmalarımızı titizlikle sürdürüyoruz ve çok olumlu sonuçlar almaya başladık. Bölgede bal üretimini artırmak için yeni sahalar belirleyerek basra böceği nakli yapmaya devam edeceğiz.”
TÜRKİYE'NİN EN KALİTELİ ÇAM BALI BU BÖLGEDEN ÇIKIYOR
Muğla’da oluşturulan yeni bal ormanları, yalnızca bölge arıcıları için bir umut kaynağı olmakla kalmıyor, aynı zamanda Türkiye’nin en kaliteli çam balının üretilmesini sağlıyor. Bal üretimini artırmak için basra böceği nakli yöntemi yaygınlaştırılarak, eski üretim seviyelerine ulaşılması hedefleniyor.
Muğla'da 2,5 milyon arı kovanı bulunurken, yeni projeler sayesinde arıcıların üretime devam etmesi ve çam balı üretiminin Türkiye genelinde yeniden eski seviyelerine ulaşması için çalışmalar tüm hızıyla devam ediyor.