Anayasa Mahkemesi, Fadime Kolutek ve ailesi tarafından yapılan başvuruda, özel hayata saygı ve adil yargılanma haklarının ihlal edildiğine karar verdi. Bu karar, OHAL döneminde alınan tedbirlerin ve disiplin cezalarının bireysel haklar üzerindeki etkilerini yeniden gündeme taşıdı.
Anayasa Mahkemesi, 31 Ocak 2024 tarihinde verdiği önemli bir kararla, Fadime Kolutek ve diğerleri tarafından yapılan başvuruda, Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkı ile 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine hükmetti. Karar, Fadime Kolutek ve ailesinin, merhum Celaleddin Kolutek’in tutukluluk sürecinde yaşadığı olaylar üzerine yaptığı başvurunun incelenmesi sonucunda alındı.
Celaleddin Kolutek, FETÖ/PDY üyeliği iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında tutuklanarak ceza infaz kurumuna gönderilmişti. Olağanüstü Hal (OHAL) döneminde alınan tedbirler kapsamında, ceza infaz kurumunda FETÖ/PDY suçlamasıyla tutuklu bulunanların avukatlarıyla yaptıkları görüşmelerin izlenmesi kararı alınmıştı. Bu karar çerçevesinde, Kolutek’in avukatıyla yaptığı görüşme, kurum görevlileri tarafından izlenmiş ve bu görüşmede sarf ettiği iddia edilen ifadeler nedeniyle hakkında disiplin soruşturması başlatılmıştı.
Disiplin soruşturması sonucunda, Kolutek’e görevli memura hakaret ve tehdit suçlamasıyla beş gün hücre cezası verilmişti. Bu karara karşı yapılan itirazlar ise infaz hâkimliği ve ağır ceza mahkemesi tarafından reddedilmişti.
BAŞVURUCULARIN İDDİALARI
Başvurucular, avukatla yapılan görüşmenin izlenmesi nedeniyle özel hayata saygı hakkının; bu görüşme sonrasında verilen disiplin cezasına karşı yapılan şikâyetin reddedilmesi nedeniyle de adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini iddia ettiler.
ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI
Anayasa Mahkemesi, olayın OHAL sürecinde meydana geldiğini ve bu dönemde alınan tedbirlerin toplumun ve ceza infaz kurumunun güvenliğini sağlama amacı taşıdığını belirtti. Ancak, mahkeme, avukatla görüşmelerin izlenmesine ilişkin kararın Cumhuriyet savcısı tarafından değil, Ceza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığı tarafından alındığını ve genel nitelikte olduğunu, bireyselleştirilmiş bir gerekçe taşımadığını tespit etti. Bu nedenle, müdahale konusu tedbirin durumun gerektirdiği ölçüde uygulanmadığına karar verdi.
ADİL YARGILANMA HAKKI
Disiplin cezasının, izlemeye dayalı tutanak ve görevli beyanlarına dayanılarak verilmesinin, yargılamanın hakkaniyetini zedelediği sonucuna varıldı. Anayasa Mahkemesi, bu nedenle adil yargılanma hakkının da ihlal edildiğine karar verdi.
Avukatla Yapılan Görüşmenin İzlenmesi Nedeniyle Özel Hayata Saygı Hakkının, Disiplin Cezasına İlişkin Şikâyetin Reddedilmesi Nedeniyle Adil Yargılanma Hakkının İhlal Edilmesihttps://t.co/R0gkdTMk1r pic.twitter.com/0Dk2a7dGsa
— Anayasa Mahkemesi (@AYMBASKANLIGI) June 12, 2024
