Türkiye’nin öncülüğünde üçüncüsü düzenlenen Avrasya Hukuk Kurultayı, 42 ülkeden 300 hukukçunun katılımıyla Karadağ’da başladı. Bu yıl ‘Deniz Hukukunda Güncel Gelişmeler’ konusunun masaya yatırıldığı kurultayda Özbekistan, Kazakistan ve Azerbaycan gibi denize kıyısı olmayan ülkelerin denizler üzerindeki hakları dünyada ilk kez masaya yatırılıyor.
SALİHA SULTAN/BUDVA
Türkiye başta olmak üzere 42 ülkeden toplam 300 hukukçunun ve akademisyenin katıldığı, Avrasya Hukuk Kurultaylarının üçüncüsü başladı. Türkiye Hukuk Platformu önderliğinde bu yıl 02-05 Kasım 2022 tarihleri arasında düzenlenen kurultay bu yıl ‘Deniz Hukukunda Güncel Gelişmeler’ başlığı altında Karadağ’ın sahil kenti Budva kentinde düzenleniyor.
Kurultayın bugünkü açılışında konuşan Türkiye Hukuk Platformu Genel Sekreteri Av. Ahmet Akcan, “Üçüncü kurultayımızda denizcilik hukukundaki son gelişmeleri tartışacağız. Bu kurultay balkan devlet devletleri, Türki devletler, İslam devletleri ve Akdeniz’de bulunan diğer ülkeler arasında hukuk alanında çalışma yaparak barışçıl çözümler geliştirmek üzere düzenlenmiştir” ifadelerini kullandı.
Türkiye Hukuk Platformu Genel Sekreteri Av. Ahmet Akcan
Akcan, başta Adalet Bakanı Bekir Bozdağ olmak üzere kurultaya destek veren bütün kurumlara teşekkür etti.
PROF. DR. KARAN: DENİZ KAYNAKLARINA GİDEREK DAHA BAĞIMLI HALE GELİYORUZ
Deniz ve denizcilik hukukunun günümüz dünyasında büyük bir önem taşıdığını vurgulayan Ankara Üniversitesi Deniz Hukuku Ulusal Araştırma Merkezi (DEHUKAM) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hakan Karan da, Özbekistan, Türkistan gibi denize kıyısı olmayan ülkelerin haklarının uluslararası bir kurultayda ilk defa dile getirileceğini vurguladı. Karan, sempozyumda mavi ekonomi konusunun da tartışılacağının altını çizerek, “Denizlerde çok büyük bir kaynak var ve bunlara ulaşmamız, bu kaynakların dünyanın bütün ülkeleri arasında, çevreyi de gözeterek adil olarak paylaştırılması gerekiyor” dedi.
Karan, kurultayın panellerinde masaya yatırılacak konuların öneminin altını şu ifadelerle çizdi:
“Denizde güvenlik konusu Titanik faciasından bildiğimiz, 11 Eylül olayları açısından da önemli bir konu. Panamadan gelen konuklarımız Panama Kanalı ile ilgili konuları dile getirecek. Geçen yıl Süveyş Kanalı’ndaki tıkanma ile bu konunun önemi ortaya çıkmıştı. Giderek artan şekilde deniz kaynaklarına bağımlı olduğumuz için bu kaynakların tetkiki ve kullanılmasının gündeme gelmesi lazım.
Bu kaynaklar üzerine bazı devletler harekete geçiyor, kaynakları kullanıyor ancak diğer devletlerin menfaatlerini gözetmiyor. Bu sorunları bir anlaşma ile mi mahkeme kararı ile mi çözeriz ya da başka bir şekilde çözebilir miyiz bunları konuşacağız. Diplomatlar açısından önemli son panelde de bu anlaşmazlıkların Güney Çin Denizi, Doğu Akdeniz ve Ege Denizi’ndeki bu anlaşmazlıkları nasıl çözeceğimizi Latin Amerika’nın iyi örnekleri üzerinden tartışacağız.”
DEHUKAM Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hakan Karan
CEYLAN: LİBYA DENİZ ANLAŞMASININ YASAL SONUÇLARI DEĞERLENDİRİLECEK
Uluslararası Hukukçular Birliği Genel Sekreteri Avukat Necati Ceylan da, kurultaydan adalet ve hak eşitliği ilkelerine uygun olarak uluslararasında barışı tesis edecek, güvenliği sağlayacak ve dostane ilişkileri kuvvetlendirecek çözüm ve tekliflerin ortaya çıkacağından emin olduğunu vurgulayarak, şunları aktardı:
“Alt başlıklarda Birleşmiş Milletler tarafından Ekim 2020 de tescil edilen Türkiye Libya Deniz Anlaşmasının meşruiyeti ve yasal sonuçlarını da değerlendireceğiz. Dünyamızda hürriyetlerin yaşanması, hakkın ve hukukun tesisinde birlik ve beraberlik içinde olmanın zalimlere karşı seneler sonra da olsa başarı ile neticelendiğini hep birlikte yaşıyoruz. Bu birlik ve beraberliğimiz daim olduğu sürece bir çok zorlukları da aşacağımıza inanıyoruz.”
Uluslararası Hukukçular Birliği Genel Sekreteri Avukat Necati Ceylan
ŞAMLI: ULUSLARARASI HUKUK MEKANİZMALARI YENİDEN YAPILANDIRILMALI
Ankara 2 Nolu Baro Başkanı Sabri Hafif de, kurultayın Türkiye’nin gönül coğrafyalarından Karadağ’da düzenlenmesinden duyduğu mutluluğu dile getirerek, şunları kaydetti:
“Bu tematik organizasyonlarda tartışılan ve ele alınan hususların mutlaka somut bir getirisi olacağına inanıyorum. Bu tür çalışmaların başta Adalet Bakanlığı olmak üzere kurumlar tarafından desteklenmesi çok anlamlı. Çünkü dinamik bir toplum sadece içinde yaşadığı topluma değil tüm toplumlara imkanlar sunacak özellikte çalışmalara sahip olan bir toplumdur. Mazlumların en büyük sığınağı evrensel hukuktur. Evrensel hukuk ve küresel adaletin belli yapıların temelinde olmadığını vurgulamamız gerekmektedir.”
İstanbul 2 Nolu Baro Başkanı Avukat Yasin Şamlı da, uluslararası hukuka yeni bir anlayış getirilmesi, bunun temeli adalet ve hakkaniyet olması gerektiğini belirtti. Şamlı, dünya üzerindeki ikili veya çoklu ihtilaflar ile çatışmaların hukuk ve adalet zemini üzerinde çözülmesinin insani dramları, bölgesel veya küresel ekonomik krizleri önleyeceğini, insanlık için istikrar, refah ve güvenlik getireceğini, barışı ve dayanışmayı temin edeceğini ifada etti.
Ankara 2 Nolu Baro Başkanı Sabri Hafif
Kurultayın bu sorunlara çözüm olabilecek hukuki iş birlikleri için büyük önem arz ettiğini ve bu ihtiyaca cevap vermek açısından zemin oluşturacağını dile getiren Şamlı, şöyle konuştu: "Zira uluslararası alanda yer alan birçok hukuk mekanizmaları bu amaca hizmet için kurulmuş olsa da beklenen fonksiyonu icra etmemektedir. Ya bunlar yeniden yapılandırılmalı yahut da dünyada adaleti, barışı ve güvenliği sağlayacak yepyeni hukuk mekanizmaları kurulmalıdır. Kurultayımız bu ulvi amacın zemini olacaktır."
İbni Haldun Üniversitesi Rektör Yardımcısı Ali Yeşilırmak da, “Hukukun çok az ilgi duyulan alanında değerli dostum hakan kara tarafından kurulan tarafından yapılan bu organizasyonu önemsiyoruz. Kurultayı dikkatle takip edeceğiz, bütün destekleyici kurumlara ve katılımcılara teşekkür ederim” diye konuştu.
TARIM BAKAN YARDIMCISI GİZLİGİDER: AB ÜLKELERİ ARASINDA EN BÜYÜK BALIKÇILIK SEKTÖRÜNE SAHİBİZ
Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı, DEHUKAM Danışma Kurulu Üyesi Ebubekir Gizligider de, Türkiye’nin balıkçılık anlaşmalarıyla; balıkçıların Atlantik'ten Hint Okyanusu'na kadar uluslararası sularda avcılık yapma imkânına kavuştuklarını hatırlatarak, “Bu sayede kendi sularımızda avladığımız balık miktarının çok daha fazlasını uluslararası sularda avlamaktadır. ‘Mavi Vatan’da sürdürülebilirlik ilkemiz doğrultusunda hem su ürünleri yetiştiriciliğinde hem de avcılığında AB ülkeleri arasında en büyük balıkçılık sektörüne sahibiz. Balıkçılarımız, trol gemileriyle Doğu Akdeniz'in uluslararası sularında 12 ay boyunca avcılık yapabilmektedir. Bu zenginliği ve potansiyeli kullanmak Türkiye'nin uluslararası hukuktan doğan elde etmiş olduğu haktır” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Bakan Yardımcısı, DEHUKAM Danışma Kurulu Üyesi Ebubekir Gizligider
Gizligider, şunları dile getirdi: “Mavi Ekonomi kavramını merkeze alarak; deniz ekosisteminin sağlığını, meslek ve geçim kaynaklarının gelişimini sağlamak adına mavi kaynaklarımızın sürdürülebilir ve daha iyi yönetilmesini sağlıyoruz. Çok üretip çok tüketmek yerine ihtiyaca yönelik üretim ve bu üretim esnasında kaynakları israf etmemeyi önemsiyoruz. Bu sebeple sempozyumda ‘Mavi Ekonomi ve denizde yer alan canlı kaynakların korunmasına’ yer verilmesinin ne kadar önemli olduğunu belirtmek isterim.”
Açılışa Adalet Bakan Yardımcısı Yakup Moğul’un yanı sıra Cumhurbaşkanı Başdanışmanlarından Doç. Dr. Mücahit Küçükyılmaz, AK Parti Genel Sekreteri ve Ankara Milletvekili Av. Fatih Şahin, AK Parti Milletvekilleri Zeynep Yıldız, Abdulkadir Özel, Av. Cahit Özkan, Av. Ahmet Sorgun, MHP Milletvekili Av. Muhammet Levent Bülbül, MHP Genel Başkan Danışmanı Prof. Dr. Ruhi Ersoy, Anayasa Mahkemesi Üyesi Kenan Yaşar, Danıştay Genel Sekreter Yardımcısı Sait Micanoğlu, Danıştay 12. Daire Başkanı Mahmut Doğan, Danıştay 3. Daire Başkanı Hanifi Doğan, Yargıtay Daire Başkanları Abdullah Yaman, Ayhan Tuncal, Vuslat Dirim, Yargıtay Genel Sekreter Yardımcısı İbrahim Acarlı, HSK Üyeleri Aysel Demirel, Havvanur Yurtsever, Ömer Faruk Yıldırım, Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Hamdi Topal gibi birçok isim katıldı.
KURULTAY HAKKINDA
‘Deniz Hukukundaki Güncel Gelişmeler’ ana konusuyla, Türkiye Hukuk Platformu öncülüğünde Ankara Üniversitesi Deniz Hukuku Ulusal Araştırma Merkezi (DEHUKAM) tarafından düzenlenen Kurultay, T.C. Adalet Bakanlığı, İbn Haldun Üniversitesi, Uluslararası Hukukçular Birliği (UHUB) ve Anayasa Hukukçuları Derneği iş birliğiyle gerçekleştiriliyor.
Kurultay kapsamında düzenlenen uluslararası sempozyuma U.S. Naval War College, UMIP, Maritime Institute of Malaysia (MIMA), Instituto Maritimo Espanyol (IME), Hamburg Üniversitesi, International Center for Ocean Governance (ICOG), Australian National Center for Ocean Resources & Security (ANCORS) gibi kurumlar destek veriyor.
47 ÜLKEDEN 300 HUKUKÇU
İlki 2014 yılında Saraybosna’da, ikincisi 2018 yılında Bakü’de gerçekleşen, üçüncüsü Budva’da düzenlenen Avrasya Hukuk Kurultayı 5 Kasım ‘a kadar devam edecek.
Türkiye’den 200, yurt dışından 100 akademisyen ve hukukçu olmak üzere 42 farklı ülkeden katılımcının yer aldığı kurultayda, farklı bakanlıklardan, yüksek yargıdan, yurtdışında faaliyet gösteren Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı, TİKA, Yunus Emre Enstitüsü, Türkiye Maarif Vakfı vb. kurumlardan hukukçu temsilciler de katılıyor.
İŞLETİMDEN İHTİLAFA 6 BAŞLIKTA PANEL
Toplamda 6 panelin gerçekleşeceği kurultayın bugünkü ilk oturumunda ‘Denize Kıyısı Olmayan Devletlerin Deniz Alanları Üzerinde Yetkileri’ başlığı altında Prof. Dr. Yücel Acer, Prof. Dr. Helmut Tuerk, Prof. Drl. Ademuni Odeke, Doç. Dr. Natiq Askero konuşmacı olacak.
‘Deniz Çevresinin Korunması ve Mavi Ekonomi’ başlıklı ikinci oturumda Prof. Dr. Alexander Proelss, Cherly Rita Kaur, Doç. Dr. Daud Hassan, Mercedes Pardo konuşmacı olurken, ‘Deniz Emniyetinin ve Güvenliğinin Temini’ başlıklı oturumda Javier Eloy Diaz Jimenez, Dr. Senada Zatagic, Dr. Beyza Özturanlı Şanda, Dr. N. Sarp Ergüven, Murat Sümer, Prof. Dr. Miclahe Lani yer alacak.
Kurultayda Cuma günü gerçekleşecek ‘Deniz Kaynaklarının İşletimi’ başlıklı dördüncü oturumunda Seyhan Gül Yılmaz, Mairam Mgeladzade, Ekaterina Antsygina, Berilşan Kocabıyık, ‘Deniz Alanlarının Sınırlandırılmasına Yönelik Uyuşmazlık’ oturumunda Dr. Ali Deniz Kutluk, Dr. Leonardo Berdand, Prof. Dr. Hakan Karan, Prof. Dr. Carmen Parra Rodriguez, Prof. Dr. Shalluf Hadi, ‘Bir İhtilaflı Deniz Alanları’ başlıklı son oturumda ise Türkiye’nin Karadağ Büyükelçisi Çağatay Erciyet, Neil Silva, Robert Voltera, Manuel rodrigues Cuadros, Arnoldo Brenes Castro gibi isimler konuya ilişkin görüşlerini aktaracak.
Kurultayda yer alan 300 hukukçu ayrıca konuya ilişkin düzenlenen çalıştaylarda da yer alacak.
