Berat gecesi, affedilmek, bağışlanmak, suçların cezasının kaldırılması manasına gelen Beraat kelimesinden gelmektedir. Berat gecesi adını Allah’ın günahkârları affetmesinden alır. Tâbiîn âlimlerinden İkrime’nin de dahil olduğu bir grup âlim, Duhân sûresinde (44/3) sözü edilen “mübarek gece”nin Berat olduğu kanaatindedir. Berat kandilinin önemi nereden geliyor?
Berat Gecesi hangi güne denk geliyor, Berat Gecesi hangi ibadetleri yapmalı, Allah'a affedilmek için nasıl dua edilmeli, Berat gecesinin önemi nereden geliyor. Hadislerde geçen Berat gecesinin gündüzünde oruç tutulması ve gecesinde Cenab-ı Allah'tan af dilenmesi uygun görülmüştür. Hz. Peygamber’in, “Allah Teâlâ -rahmetiyle- şâbanın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar” hadisi Berat Gecesine ayrı bir önem katmaktadır.
BERAT GECESİ İBADETLE MEŞGUL OLMALI ALLAH'TAN AF DİLEYİP GÜNAHLARDAN KURTULMAYA BAKILMALI
Resûl-i Ekrem’in bu gecede ibadetle meşgul olmayı ve gündüzünde oruç tutmayı teşvik ettiği nakledilir. Yüzyılda yaşayan Fâkihî Mekke’de Berat gecesinin kutlanmasıyla ilgili bilgi vermektedir. Buna göre Mekke halkı Mescid-i Harâm’da namaz kılmak, Kâbe’yi tavaf etmek ve Kur’an okumak suretiyle geceyi ihya ederdi.
Fâkihî’den üç asır sonra Mekke’yi ziyaret eden İbn Cübeyr de benzer bilgiler verir, yüzyılın ortalarından itibaren Şam’daki Emeviyye Camii’nde Berat gecesinde kandiller yakılmış, bunu bid‘at olarak değerlendiren birtakım fetvalara rağmen bu âdet bir süre devam etmiştir. İbn Kesîr, Berat gecesinde halka tatlı dağıtma geleneğini ilk başlatan kişinin Selçuklu Veziri Fahrülmülk olduğunu kaydeder.
BERAT KANDİLİ 2022 NE ZAMAN?
Berat Kandili (Beraat Kandili), İslam dininde kutsal kabul edilen gecelerden biridir. Şaban ayının 14. gününü 15. gününe bağlayan geceye Berat gecesi denir.
Şaban ayının 15. gecesi idrak edilen Berat Kandili, Allah'ın af, marifet ve rahmetiyle bezeli kutlu bir gece olarak kabul ediliyor. Berat Kandili aynı zamanda Ramazan'ın habercisidir.
Berat Kandili 2022 yılının Mart ayının 17. günü idrak edilecek. 17 Mart Perşembe gecesi Berat Kandilini Allah katında affedilmek, günahlarından bağışlanmak, suçlarından kurtulmak için dua ve ibadetle geçirecekler. Bu gece okunacak dualar, Kur'an-ı Kerim ayetleri, kılıncak namazlar, kaza edilecek namazlar ve Peygamberimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) gönderilecek salavatlarla ihya edilecek.
BERAT GECESİ
Berat Arapça berâe/berâet (البرائة) kelimesinin Türkçeleşmiş şeklidir. Berâet, “iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması veya yükümlülüğünün bulunmaması” anlamına gelir. Şâbanın on beşinci gecesinde müslümanların Allah’ın affı ve bağışlaması ile günah yükünden kurtulacağı umularak bu geceye Berat gecesi denmiştir. Berat gecesi için Arapça eserlerde “şâbanın ortasındaki gece”, “mübarek gece”, “rahmet gecesi” ve “sak (الصك = belge) gecesi” mânalarına gelen terkipler kullanılmaktadır.
Berat gecesi müslümanlarca kutsal sayılmış, bu gecenin diğer gecelerden farklı bir şekilde geçirilmesi, bu gecede daha fazla ibadet edilmesi âdet halini almıştır. Hz. Peygamber’in, “Allah Teâlâ -rahmetiyle- şâbanın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar” buyurduğu rivayet edilmiştir (Tirmizî, “Ṣavm”, 39; İbn Mâce, “İḳāmetü’ṣ-ṣalât”, 191).
Diğer bir rivayete göre de Hz. Peygamber, “Şâbanın ortasında gece ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah o gece güneşin batmasıyla dünya semasında tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona âfiyet vereyim, yok mu şöyle, yok mu böyle!’ der” buyurmuştur (İbn Mâce, “İḳāmetü’ṣ-ṣalât”, 191). Ancak eserlerinde bu hadislere yer veren Tirmizî ve İbn Mâce, bunların sened yönünden zayıf olduğuna da işaret etmektedirler. Bir kısım âlimlerin, kıblenin Kudüs’teki Mescid-i Aksâ’dan Mekke’deki Kâbe istikametine çevrilmesinin hicretin ikinci yılında Berat gecesinde vuku bulduğunu kabul etmeleri de geceye ayrı bir önem kazandırmaktadır.
ALİ ERBAŞ BERAT GECESİ İLE İLGİLİ NE SÖYLEDİ?
Diyanet İşleri Başkanı Berat Gecesi ve Berat Kandili ile ilgili hutbe verdi. Erbaş, iyiliğin, mal ve servetten, yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, ihtiyaç sahiplerine harcamak olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"İyilik, namazı kılıp zekatı vermek, verilen söze sadık kalmaktır. Darlıkta, hastalıkta ve zor zamanlarda yardımlaşmak, bollukta ve sağlıkta paylaşarak şükretmektir. İyilik, samimi bir kul, hürmetkar bir evlat, şefkatli bir anne baba, vefakar bir eş olmaktır. Akrabaların ve komşuların sevinçlerini ve üzüntülerini paylaşmaktır. İyilik; mazlumun, kimsesizin, hastanın, yaşlının gönlüne dokunmaktır. İyilik; güler yüzlü, güzel sözlü olmaktır. İnsanlara karşı affedici, hoşgörülü, adil davranmaktır. Şefkat ve merhameti, ihlas ve samimiyeti, haya ve iffeti, sabır ve vefayı, hasılı güzel ahlakı kuşanmaktır. Öyleyse hiç vakit geçirmeden hayatımıza iyilikle anlam katalım. İyilikle fethedilmiş gönüller ve kazanılmış dualar biriktirelim. Elimiz, ihtiyaç sahibine şefkatle uzansın. Yüreğimiz, bir yalnızın yüreğine muhabbetle dokunsun. Gözlerimiz, ferini yitirmiş bir gözle merhametle buluşsun."
"İYİLİĞİ YAPABİLMEKTİR ASIL OLAN"
Kötülüğün ondan şikayet etmekle değil, karşısında dimdik durmakla ve iyiliği yaymakla engellenebildiğini vurgulayan Erbaş, "İyilik, konuşulan, yazılan, okunan bir şey değildir. İyiliği yapabilmektir asıl olan. Önümüzdeki perşembe gününü cumaya bağlayan gece mübarek Berat gecesidir. Berat gecesi, Rabbimize karşı sorumluluklarımızı yeniden hatırlamak ve iyilikleri çoğaltmak için önemli bir fırsattır. Bu vesileyle Berat gecenizi şimdiden tebrik ediyorum. Cenabıhak, bu mübarek geceyi, aziz milletimiz, ümmet-i Muhammed ve tüm insanlık için hayırlara vesile kılsın." ifadelerini kullandı.
