Bunun adı kötü yönetim

1-ÇİFTÇİLERE HACİZ GÖNDEREN BAKANLIK KOOPERATİFE HİBE GİBİ KREDİ VERMİŞ

Tarım Bakanlığı’nın, kooperatiflere verilen kredilerin akıbetinden habersiz olduğu ortaya çıktı. Sayıştay, bakanlığın kredilerin ne kadarının geri döndüğünü ne kadarının geciktiğini bilmediğini belirledi.

2- ‘PATLAMA OLABİLİR’ RAPORU YOK SAYILDICİNAYET GİBİ İHMAL ÖRTBAS EDİLDİ

Trabzon-Aşkale Yolu’nda yapılan tüneldeki zehirli gaz sızıntısına ilişkin uyarı yok sayıldı. Yüklenici önlem almayınca patlamada bir işçi öldü. Felaket ‘Kaza başka bölümde oldu’ raporuyla örtbas edildi.

3-AVRASYA TÜNELİ’NDESÜRÜCÜLERDEN BEŞ AYDA 13 MİLYON TL FAZLA PARA ALINDI

Ulaştırma Bakanlığı Denetim Raporu’na göre geçiş ücretlerinin belirlenmesinde kullanılan döviz kurlarında hata yapıldı. Şubat-haziran arası otomobillerden 4.50 TL, minibüslerden 6.80 TL fazla ücret alındı.

4-MB’DE BİR MAKAM YETKİSİ OLMAYAN 39 ÇALIŞAN İÇİN 7/24 KİRALIK LÜKS ARAÇ

Merkez Bankası’nın makam yetkisi bulunmayan 39 personel için sınırsız km ve 7/24 esasıyla Audi araç kiraladığı tespit edildi. Muhasebe işlem fişlerinde sorumlu kişilerin imzasının bulunmadığı ortaya çıktı.

5-VAKIFLAR 177 KİŞİYE ŞEHİT ÇOCUĞU OLMADIĞI HALDE ŞEHİT BURSU VERDİ

Sayıştay’ın Vakıflar Genel Müdürlüğü raporunda da kurumun, şehit çocuğu olmayan 177 kişiye şehit çocuğu diye burs verdiği belirlendi. Genel Müdürlüğün, verilen beyanları kontrol etmediği vurgulandı.

82 MİLYON TL NEREDE?

Sayıştay’ın raporlarına yansıyan metro ihalesi de dikkat çekti. Buna göre, İstanbul Havalimanı’nı işleten beş müteahhit, 9 durak olarak öngörülen metro hattının üç istasyonunun yapımından sorumlu tutuldu. Ancak konsorsiyum durakları bitirmeyince yeni ihale yapıldı. Bu ihaleyi de bu 5 şirketten 3’ü ortak teklifle kazandı. Üçlü konsorsiyuma da ekstra 82 milyon lira ödendi. Oluşan kamu zararını ise 5 şirketin 25 yıl sonra faizsiz olarak ödeyeceği ortaya çıktı.

Devletteki kötü yönetim ‘Sayıştay raporları’nda

Sayıştay’ın 2020 denetim raporlarında pek çok kurum ve bakanlıkla ilgili ilgili kural dışı faaliyetler, eksiklikler ve usulsüzlükler tespit edildi. Muhalefetin eleştirilerinde dile getirdiği ‘kötü yönetimi’ gözler önüne seren raporlarda denetim mekanizmalarının devre dışı kaldığı teyit edildi. İstanbul Havalimanı metro istasyonu işinin ikinci kez aynı şirketlere ihale edildi ve bunun için de 82 milyon lira ödendi. Adana’da cezaevi ve Vardiya Toplanma Alarm Tesisi için projelendirilen ödenekle hakim ve savcılara lojman yapıldı. Tarım ve Orman Bakanlığı kooperatiflere verdiği kredileri takip etmiyor. Türkiye Jokey Kulübü, Milli Piyango İdaresi ve Spor Toto Teşkilatı tarafından bütçeye aktarılan tutarlar denetlenmedi. Bayburt Grup’un yaptığı tünelde 11 işçinin yandığı olayda ihmaller, devletin raporlarına rağmen örtbas edildi. Skandalı ortaya koyan Sayıştay “Sözleşme feshedilmeli” dedi.

HAVALİMANI METROSU’NDA 82 MİLYONLUK SKANDAL

Sayıştay Başkanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın ‘Sayıştay Denetim Raporu’nu yayınladı. Raporun 36. Sayfasında yer alan ‘Bulgu 1’de, ‘Gayrettepe-İstanbul Yeni Havalimanı Metro Yapım İşinde, Sözleş Kapsamında Olmayan İşlerin Yapılması ve Bu İşlerin Bedellerinin İlgili İdareden Tahsil Edilmemesi’ incelemesine yer verildi. Sayıştay, İstanbul Yeni Havalimanı metro istasyonu işinin ikinci kez aynı şirketlere ihale edildiğini tespit etti. Havalimanı kapsamında yapılması gereken iş, yeni bir ihaleyle, havalimanı ihalesini alan şirketlerin kurduğu bir başka ortaklığa verildi. Ulaştırma Bakanlığı, Yap-işlet-Devret kapsamında yapılması gereken iş için açtığı ikinci ihaleyle, havalimanı işini üstlenen firmalara yaklaşık 82 milyon TL ödeme yaptı. Söz konusu bedelin, Havalimanı’nın yapımını üstlenen 5’li ortaklıktan henüz tahsil edilmediğine dikkat çekilen raporda şöyle denildi: “Görevli Şirket (5’li ortaklık Limak-Cengiz-Mapa-Kolin-Kalyon ) ile metro yüklenicisinin ortaklık yapıları da önem arz etmektedir. Havalimanı Yüklenicisi olan Görevli Şirket, eşit hisseye sahip beş farklı inşaat şirketinin girişiminden oluşmaktadır. Bu beş inşaat şirketinden üç tanesi ise üç ortaklı olan metro işi yüklenicisi ortak girişimin üç ortağını oluşturmaktadır. Bir başka ifadeyle Görevli Şirket, ortaklık yapısı itibarıyla metro yüklenicisini kapsamakta ve havalimanı yüklenicisi ile metro işi yüklenicisinin aslında aynı firmalardan oluştuğu sonucu ortaya çıkmaktadır. “Anılan sonucun, kamu kaynaklarını etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun kullanılmasına uygun olmadığı düşünülmektedir” denildi. -KARAR

TARIM BAKANLIĞI KOOPERATİFLERE VERDİĞİ KREDİLERİ TAKİP ETMİYOR

Çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları nedeniyle traktörü ve arazisi haczedilirken, Sayıştay; Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, tarım kooperatiflerine verilen kredilerin ne kadarının geri döndüğünün, ne kadarının zamanında ödenmediğinin bilinmediğini ve izlenmediğini belirledi. Sayıştay raporlarına göre, Ziraat Bankası aracılığıyla tarım kooperatiflere verilen kredilerin kooperatif ve ortaklarının borçlarının ayrı ayrı izleneceğinin öngörülmesine rağmen, Tarım ve Orman Bakanlığı; Ziraat Bankası kredi ve kredi dönüşlerinin muhasebesini tutmadı. Raporda, bugüne kadar Ziraat Bankası aracılığıyla, hangi kooperatiflere ne şartlarda kredi verildiği bilgileri ve verilen bu kredilerin geri dönüşlerine ilişkin yeterli veriye ulaşılamadığı belirtildi. Sayıştay, şu değerlendirmeyi yaptı: “Tarım Reformu Genel Müdürlüğü verilerine göre; bakanlık tarafından 1990-2017 yılları arasında 1739 kooperatife toplam 1.238.898.530 TL kredi verildiği, 1343 kooperatifin yapılandırmaya gittiği, 2020 yılı içinde 33.836.605,30 TL tahsilat yapıldığı ifade edildi.”

DEÜ HESAP VERMEDİ ŞUBE MÜDÜRLERİ YASAYA AYKIRI ATANDI

Sayıştay’ın Dokuz Eylül Üniversitesi’ne (DEÜ) ilişkin 2020 yılı denetim raporu, çarpıcı bulguları ortaya koydu. Sayıştay denetçilerinin 40 resmi belge ve bilgi talebini yanıtsız bırakan DEÜ’nün ‘hesap verme sorumluluğunu yerine getirmediği’ rapor edildi. Eski AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Nükhet Hotar’ın yönettiği DEÜ’de banka hesaplarının uyumsuz olduğu, şube müdürleri ve öğretim üyelerinin yasaya, yönetmeliklere aykırı şekilde atandığı, işletme gelirlerinin giderleri karşılayamaz durumda olduğu tespit edildi. Hesaplardaki para hareketlerinin incelenemediği kaydedilen raporda, “Gelinen noktada; işletme gelirleri ile giderlerini karşılayamaz durumda olup, ödenmemiş borçlarının yüksekliğinin (277 milyon 251 bin 500,50 TL), işletmenin sürekliliği için ciddi bir risk oluşturduğu değerlendirilmiştir” denildi. Sayıştay, üniversitenin 3.9 milyon lirayı kiracılarından tahsil edemediği ifada edildi.

ŞEHİT ÇOCUĞU OLMAYAN 177 KİŞİYE ŞEHİT ÇOCUĞU DİYE BURS SAĞLADI

Sayıştay’ın, Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne (VGM) ilişkin 2020 denetim raporunda, 177 kişiye şehit çocuğu olmadıkları halde burs verildiği ortaya çıktı. Burs başvurularını değerlendiren VGM, bir puanlama sistemi uyguluyor. Öğrenci Başvuru Değerlendirme Cetveline göre yapılan puanlamada öğrencinin ikamet durumu, anne ve babanın işi, okuyan kardeş sayısı, başarı durumu, aile fert sayısı, ailenin aylık geliri gibi kıstaslar göz önünde bulundurularak karar veriliyor. 100 puan üzerinden yapılan değerlendirmede anne ya da babası şehit olan öğrencilere 40 puan veriliyor. Bursiyer adaylarının başvuru sırasında beyan ettiği bilgilerin doğru olup olmadığını kontrol etme görevi ise VGM ya da bölge müdürlüklerinin. Sayıştay denetiminde, ‘şehit çocuğuyum’ diyerek vakıflardan burs alan 177 kişinin şehit çocuğu olmadığı, VGM’nin ise bu beyanların doğruluğunu kontrol etmediği belirlendi. Raporlarda Hürrem Sultan Hamamı olarak bilinen Haseki Hamamı hamamı restorasyonunda ortaya çıkan eserlerin üzerine çay bahçesi ve tuvalet yapıldığı iafde edildi.

CEZAEVİ ÖDENEĞİ HAKİM VE SAVCILARA LOJMAN OLDU

Sayıştay’ın 2020 Yılı Adalet Bakanlığı Denetim Raporu da yayımladı. Rapora göre; Adana’da cezaevi kampüsünde Vardiya Toplanma Alarm Tesisi (VATT) binası için kullanılması gereken ödenek, hakim ve savcılar için yapıla lojmana harcandı. Sayıştay denetçileri, Adana Kürkçüler mevkiindeki cezaevi yapımı projesinde ‘VATT adı altında lojmanın projelendirildiğini’ belirterek, tespitini şöyle açıkladı: “5018 sayılı Kanun’un 13 ve 23‘üncü maddesinde, ödeneklerinin tahsis edildikleri amaç doğrultusunda kullanılmasının en önemli bütçe ilkelerinden biri olduğu ifade edilmiştir. Buna göre; Cezaevi ve Vardiya Alarm Toplanma Tesisi yapımı olarak öngörülmüş ödeneğin ceza infaz kurumu hizmet binası olarak kullanılması gerekip, ceza infaz kurumu uzağında başka bir hizmete matuf olarak lojman yapımında kullanılarak hakim ve savcılara tahsisi, anılan kanuna uyarlı bulunmamaktadır. Öte yandan lojman yapımı için herhangi bir izin alınmamıştır.”

11 İŞÇİNİN YANDIĞI FACİADAKİ İHMALLER DEVLETİN RAPORLARINA RAĞMEN ÖRTBAS EDİLDİ

Kamudaki usulsüzlük ve kamu zararlarını ortaya koyan Sayıştay raporlarından bu kez feci bir iş cinayeti çıktı. Duvar’ın haberine göre Binali Yıldırım’ın temelini attığı, AK Parti’ye yakın olduğu belirtilen Bayburt Grup’un inşa ettiği ve 11 işçinin feci şekilde yandığı olay şöyle örtbas edildi: Karayolları 12. Bölge Müdürlüğü, 22 Ağustos 2016 günü, Genel Müdürlük Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı’na bir yazı yazarak, tünel yapımı esnasında karşılaşılan gaz çıkışı sebebiyle çalışmaların iş güvenliğinden dolayı durdurulduğunu belirtiyor. Ve gaz çıkışının engellenmesi için teferruatlı çalışmaların yapılması isteniyor. Bunun üzerine, Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı’nca hazırlanan raporda, alınan gaz örneklerinin tehlikeli oranlarda olduğu belirtilerek önlem alınmasını istiyor. Ancak kimse üzerine alınmıyor. 2020 yılında patlama yaşanıyor. Genel Müdürlük müfettişi tarafından başlatılan soruşturmada, eksiklikler tek tek ortaya konuluyor.Ancak 11 işçinin yandığı olaydaki ihmaller, devletin raporlarına rağmen Kara Yolları ve şirket tarafından örtbas ediliyor. Skandalı ortaya koyan Sayıştay ise “Sözleşme feshedilmeli” diyor.

MB, MAKAM YETKİSİ OLMAYAN PERSONELE AUDİ KİRALAMIŞ

Sayıştay’ın Merkez Bankası 2020 yılı denetim raporunda, araç kiralama işlemlerine yönelik detaylar dikkat çekti. T24’te yer alan rapora göre “Araç kiralama ve araç tahsislerini de kapsayan taşıt yönetim süreçlerine yönelik yerleşik uygulamanın Taşıt Kanunu ve ilgili Bakanlar Kurulu Kararı’na aykırı bir şekilde geliştiği görülmüştür” ifadesini kullanan Sayıştay denetçileri, 8 Ocak 2020 tarihinde 39 adet Audi aracın kiralaması için yapılan sözleşmeye ilişkin şu ifadeleri kullandı: “Yapılan incelemede 8 Ocak 2020 tarihinde yüklenici ile TCMB arasında imzalanan sözleşme ile TCMB bünyesinde kullanılmak üzere 6 adet Audi A6 Sedan 45 Turbo FSI Quattro, 18 adet Audi A4 Sedan 40 TDI 190 HP ve 15 adet Audi A4 Sedan 45 TFSI Quattro olmak üzere silindir hacmi 1600 cc üzerinde olan toplam 39 adet binek aracın sürücüsüz, yakıtsız ve kilometre sınırı olmaksızın 36 ay süre ile (7 gün 24 saat kullanılmak üzere) kiralandığı tespit edilmiştir.” Merkez Bankası’nın araçları makam yetkisi bulunmayan 39 personel için kilometre sınırı olmaksızın 7 gün 24 saat kullanılmak üzere kiraladığı belirlendi.

AVRASYA TÜNELİ’NDE HESAP HATASI VATANDAŞA 13.1 MİLYONA MAL OLDU

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2020 yılı faaliyetlerine ilişkin Sayıştay’ın denetim raporunda önemli tespitlere yer verildi. Raporda, Avrasya Tüneli garanti ödemelerinde kullanılacak araç geçiş ücretinin ihale şartnamesi doğrultusunda hazırlanan Uygulama Sözleşmesi hükümlerinden açık olarak tespit edilemediği belirtildi. Avrasya Tüneli’nde geçiş ücretlerinin belirlenmesinde kullanılan döviz kurlarının hatalı olduğu belirtildi. Avrasya Tüneli’ndeki hesap hatası Sayıştay’a takıldı. Bu nedenle 2020 yılı Şubat-Haziran döneminde tahsil edilen fazla ücret tutarının 13.1 milyon lira olduğu belirtildi. Şirket ile imzalanan İşletme Protokolü’nde hükümler ihdas edildiği, ancak garanti ödemesi hesabında kullanılacak araç geçiş ücretinin tespitine ilişkin İşletme Protokolü’yle getirilen hükmün; Uygulama Sözleşmesi hükmüne uygun olmadığı ileri sürüldü.

TPAO’NUN TAMAMI VARLIK FONU’NA VERİLEMEZ, SGK ’NIN DA PAYI VAR

Sayıştay’ın Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ilişkin 2020 yılı Denetim Raporu yayımlandı. Raporda; işverenlerin, işçilerin 58 milyar 659 milyon 675 bin 663 lira tutarındaki sosyal güvenlik primlerini yatırmadığı ve bu nedenle icralık olduğu belirtildi. Buna göre, işverenlerin SGK’ya faiziyle 134 milyar 90 milyon 935 bin 610 lira borçlu olduğu belirlendi. Sayıştay ayrıca Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) yüzde 100 hissesinin Türkiye Varlık Fonu’na devredilemeyeceğini bildirerek; Sosyal Güvenlik Kurumu’nun hissesinden kaynaklı kâr payının ödenmesi gerektiğini belirtti.

MİLLİ PİYANGO’DAN BÜTÇEYE AKTARILAN TUTAR DENETLENMEDİ

Sayıştay’ın 2020 yılı denetim raporunda Türkiye Jokey Kulübü, Milli Piyango İdaresi ve Spor Toto Teşkilatı tarafından genel bütçeye aktarılan tutarların doğruluğunun teyidi için herhangi bir kontrol mekanizmasının kurulmadığı belirtildi. Sayıştay raporunda konuyla ilgili şu ifadeler yer aldı: “Düzenleyici ve denetleyici kurumlar, belirli kamu iktisadi teşebbüsleri, Türkiye Jokey Kulübü, Milli Piyango İdaresi ve Spor Toto Teşkilatı tarafından genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Bakanlık hesabına yatırılan tutarların, Bakanlık merkez muhasebe birimi tarafından dekont üzerinden muhasebeleştirildiği, ancak bu tutarların takibi ve doğruluğunun teyidine yönelik yeterli bir kontrol mekanizmasının kurulmadığı görülmüştür.”