Son yıllarda giderek azalan emekli bayram ikramiyeleri, alım gücünü yitirerek adeta bir bayram harçlığına dönüştü. 2018'de asgari ücretin yüzde 62,4'üne denk gelen ikramiye, 2025'te yüzde 18,1'e kadar geriledi. Bugün emekliye verilen bayram ikramiyesiyle iki kilo baklava ancak alınabiliyor. İşte detaylar...
2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, emekli aylıklarının belirlenmesinde önemli değişikliklere yol açtı.
Bu düzenleme, emekli aylık ve gelirlerinde ciddi bir düşüşe neden olarak kamuoyunda büyük bir memnuniyetsizlik yarattı.
Emeklilerin yaşam standartlarının giderek düşmesi, hükümetin bu konuda alternatif çözümler üretme arayışına girmesine zemin hazırladı.
GEÇİCİ ÇÖZÜM: BAYRAM İKRAMİYELERİ
Evrensel'den Merve Tur'un haberine göre, emekli aylıklarındaki düşüşe karşı yükselen tepkileri dindirmek amacıyla, kalıcı bir iyileştirme yerine geçici bir çözüm olarak bayram ikramiyesi uygulaması başlatıldı.
Yılda iki kez dini bayramlarda emeklilere ikramiye ödenmesi kararı alındı. Ancak bu ikramiyelerin miktarı, enflasyon ve asgari ücret karşısında zamanla eriyerek, başlangıçtaki amacından uzaklaştı.
İKRAMİYE MİKTARLARINDAKİ DEĞİŞİM VE ALIM GÜCÜ KAYBI
Emekli bayram ikramiyeleri, ilk olarak 2018 yılında 1000 TL olarak belirlendi. Ancak geçen yıllar içinde bu miktar, artan enflasyon ve asgari ücret karşısında yetersiz kalmaya başladı.
2021'de 1100 TL'ye, 2023'te 2 bin TL'ye ve 2024'te 3 bin TL'ye yükseltilen ikramiye, 2025 yılı için 4 bin TL olarak belirlendi. Ne var ki, bu artışlar, emeklilerin alım gücünü korumada yetersiz kaldı ve ikramiyenin değeri hızla düştü.
Bugün emekli bayram ikramiyesi ortalama iki kilo baklava alınabiliyor.
ASGARİ ÜCRETE ORANLAMA VE DİSK-AR RAPORU
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK-AR) tarafından yayımlanan bir rapor, emekli bayram ikramiyelerinin asgari ücret karşısındaki erimesini çarpıcı bir şekilde ortaya koydu.
Rapora göre, 2018 yılında 1000 TL olan emekli bayram ikramiyesinin asgari ücrete oranı yüzde 62 iken, 2025 yılında 4 bin TL olarak belirlenen ikramiyenin asgari ücrete oranı yüzde 18'e geriledi. Bu durum, ikramiyenin adeta sembolik bir 'bayram harçlığına' dönüştüğünü gözler önüne serdi.
Raporda, "4 bin TL bayram ikramiyesi emeklilerle dalga geçilmesidir" ifadesi kullanılarak, "İşçiyi, memuru emekliyi enflasyona ezdirmeyeceğiz diyenler gerek emekli aylıklarında gerekse bayram ikramiyesinde tam tersini yapmıştır" tespiti yapıldı.
Araştırma bülteni, emekli bayram ikramiyelerinin 2018-2025 yılları arasında enflasyon, gıda enflasyonu ve asgari ücret karşısında nasıl eridiğini detaylı bir şekilde inceleyerek, ikramiyelerin en az ne kadar olması gerektiği konusunda da önemli tespitlerde bulundu.
