Ankara-Erivan ilişkilerini normalleştirme yolunda "soykırımı yeniden yorumlamak" da dahil pek çok konuda tabu yıkan Ermenistan Başbakanı Paşinyan'ın hamlesi Antalya'da karşılık buldu. Mutabakat masasında sınırın resmen açılması, ortak enerji ve transit projeleri de bulunuyor.
Ermenista Başbakanı Nikol Paşinyan, yakın dönemde Türkiye ile ilişkileri düzeltmek için tehcir dahil pek çok konuda tabuları yıkan adımlar attı. Antalya’daki Diplomasi Forumu’na katılan Ermenistan Dışişleri Bakanı Mirzoyan da “Nihai hedef, diplomatik ilişkilerin tesisi ve sınırların açılması dahil olmak üzere tamamen normalleşme” dedi.
HER İKİ TARAFIN NİHAİ HEDEFİ NORMALLEŞME
Azerbaycan ve Ermenistan arasında "tarihi ve eşi benzeri görülmemiş" olarak nitelen dirilen barış müzakerelerinin yürütüldüğü Antalya Diplomasi Forumu'nda Türkiye-Ermenistan arasında yaşanan diplomasi trafiği dikkat çekti. Başbakan Paşinyan'ın yürüttüğü normalleşme politikasını Antalya'ya taşıyan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, mevkidaşı Hakan Fidan'la görüşmesinde her iki tarafın nihai hedefinin diplomatik ilişkilerin tesisi ve sınırların açılması da dahil olmak üzere ilişkilerin tamamen normalleştirilmesi olduğunu söyledi.
BARIŞA HİÇ BU KADAR YAKLAŞMAMIŞTIK
Bakü ile Erivan arasındaki "umut verici" müzakere sürecini de değerlendiren Mirzoyan, “Bizim yaklaşımımız eğer Ermenistan-Türkiye arasında sınırları açabilirsek bu Azerbaycan’la olan ilişkilerimize de çok olumlu etki yapacaktır. Orta Doğu’da duruşumuz, pozisyonlarımız birçok konuda çok uygun. Birbirimize daha önce hiç bu kadar yaklaşmamıştık. Hiç bu kadar barışa yaklaşmamıştık” diye konuştu. “Barış için önümüzde somut bir fırsat var” diyen Mirzoyan, “Daha fazla çatışmaya değil, istikrara katkı yapmaya odaklanmalıyız” ifadelerini kullandı.
ERMENİSTAN'LA BAHAR HAVASI
İkinci Dağlık Karabağ Savaşı’nı kaybettikten sonra Türkiye’ye dönük daha sıcak mesajlar veren Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, geçen ay Türk gazetecileri konutunda ağırladı. Yeni döneme dair konuşan Paşinyan “Resmi tutumumuz, ‘Ermeni Soykırımı’nın uluslararası alanda tanınmasının bugün dış politika önceliklerimiz arasında yer almadığıdır. Tarihi ve bugünü aynı şekilde algılayamayız. Çünkü bugün bugündür, tarih ise tarihtir” dedi. Ermeni diasporasına da seslenen Paşinyan, uzaktaki bir ülkenin 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanımasının Ermenistan devleti ve halkına refah getirmediğini vurguladı.
UMUTLAR ARTTI
Azerbaycan ve Türkiye ile ayrı ayrı görüşmeler sürdüren Erivan’dan gelen bu açıklama, 2021’de tekrar başlayan Ankara ile sorunların çözülmesi çabaları konusunda umutları artırdı. İki ülke arasında yaklaşık 4 yıldır karşılıklı atanan özel temsilciler aracılığıyla diplomatik ilişkilerin tesis edilmesi ve sınırların açılmasını da içeren kapsamlı bir müzakere yürütülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve l Paşinyan, bu süre içerisinde iki kez yüz yüze görüştü. Paşinyan, Erdoğan’ın Mayıs 2023 seçimleri sonrası düzenlenen yemin törenine de katıldı. Hafta sonu düzenlenen Antalya Diplomasi Forumu’na iştirak eden Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan da Paşinyan’ın yürüttüğü ılımlı politikayı bir adım ileri taşıdı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Azerbaycanlı mevkidaşı Ceyhun Bayramov ile görüşen Mirzoyan, “Nihai hedef, diplomatik ilişkilerin tesisi ve sınırların açılması dahil olmak üzere ilişkilerin tamamen normalleştirilmesi” ifadesini kullandı.
DAHA YAKINIZ
AA’ya röportaj veren Mirzoyan, şunları söyledi: “Türkiye ve Ermenistan arasında hava sahasının kullanımı gibi konularda somut adımlar atıldı. İki ülkeden uzmanlar, Alican Sınır Kapısı ile bunun Ermenistan tarafı olan Margara’nın yanı sıra Gümrü-Kars demir yolu hakkında değerlendirmelerde bulundu. Üçüncü ülke vatandaşlarına ve diplomatik pasaportu olan Ermenistan ve Türk vatandaşlarına sınırı açmak için bir anlaşmamız vardı. Maalesef bu hâlâ hayata geçirilemedi. Diyaloğumuz yalnızca diplomatik ilişkilerin tesisi ve sınırın resmen açılmasından ibaret değil. Sayın Hakan Fidan’la görüşmemizde uluslararası platformlarda iş birliği, bazı ortak enerji ve transit projelerini de ele aldık. Çünkü gerçekler; Orta Doğu gibi meseleler söz konusu olduğunda, görüşlerimizin ve algılarımızın bazen sanıldığından daha yakın olduğunu göstermekte.”
EŞİ GÖRÜLMEMİŞ ANLAŞMA
Azerbaycan ile süren barış anlaşması müzakerelerine de değinen Mirzoyan, şöyle devam etti: “Tarihî ve eşi benzeri görülmemiş bir anlaşmaya imza atmaya tamamen hazırız. Azerbaycan, toprak bütünlüğü konusundaki güvencelerin tamamlanmasını; Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu’nun lağvedilmesini şart koşuyor. Bizde ise anayasa değişikliğine ilişkin gerekli güvenceler halihazırda mevcut. Zaten çatışma ortadan kalkarsa Minsk Grubu’na da ihtiyaç kalmayacak.” Taslak metin üzerinde mutabakat sağlandığını hatırlatan Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ise “Ermenistan Anayasası’nda Azerbaycan’ın toprak bütünlüğüne karşı iddialar bulunuyor. Bu devam ettiği sürece barış anlaşmasının imzalanması mümkün değil. Karabağ Azerbaycan’ın bir parçasıdır. Ermenistan da bunu kabul ediyor. AGİT Minsk Grubu 30 yıl boyunca hiçbir sonuç elde edemedi. Israrla Minsk Grubu’nun feshedilmesini talep ediyoruz. Artık top onlarda” şeklinde konuştu.
