Adıyamanlı çiftçi Fehmi Turanlı, Tarım ve Orman Bakanlığının desteğiyle kurduğu 7 adet don önleyici pervane sayesinde meyve ağaçlarını zirai dondan korudu. Otomatik sistemle çalışan bu teknoloji, sıcak hava akımı oluşturarak ağaçların çiçek ve meyvelerini -8 dereceye kadar koruyabiliyor.
Türkiye genelinde 12 Nisan’da etkili olan ani soğuk hava dalgası ve zirai don, birçok ilde meyve bahçelerine büyük zarar verdi. Ancak Adıyaman’ın Kahta ilçesine bağlı Arılı köyünde bir çiftçi, don önleyici pervaneler sayesinde badem bahçelerini soğuktan korumayı başardı. Yaklaşık 500 dekar alanda kurulu olan badem bahçesi, sensörlü sistemle çalışan don pervaneleri sayesinde sıfırın altına düşen sıcaklıklara rağmen zarar görmedi.
DON PERVANELERİYLE 500 DEKARLIK BADEM BAHÇESİ KORUNDU
Kahta ilçesine bağlı Arılı köyünde yaşayan Fehmi Turanlı, yaklaşık 8 yıl önce kurduğu badem bahçesine donla mücadele için teknoloji desteği aldı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında, yüzde 50 hibe ile 7 adet don önleyici pervane kuruldu.
Her biri 60 dekarlık alanı etkileyebilen bu pervaneler, sensörlü sistemleri sayesinde sıcaklık sıfırın altına düştüğünde otomatik olarak devreye giriyor. Pervaneler, soğuk hava ile toprağa yakın sıcak havayı karıştırarak ortamda 3-4 derece sıcaklık artışı sağlıyor ve böylece çiçeklerin ve meyvelerin donmasını önlüyor.
“BU SENE DONDAN ZARAR GÖRMEDİK”
Çiftçi Fehmi Turanlı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 12 Nisan gecesi yaşanan zirai don olayında pervanelerin kesintisiz çalıştığını belirtti. Sistemin çiçekleri -4 dereceye, meyveleri ise -8 dereceye kadar koruyabildiğini vurgulayan Turanlı, “Bu yıl meydana gelen donda, çok şükür ciddi bir zararımız olmadı. Sistem sıfır dereceye ulaştığında otomatik olarak devreye giriyor. Yerdeki sıcak havayla havadaki soğuk havayı karıştırıp ortam sıcaklığını artırıyor,” dedi.
Turanlı, sistemin varlığına rağmen tedbiri elden bırakmadıklarını da belirterek, “Pervaneyi kurduk diye donla mücadelede rahatlamıyoruz. Sürekli takibini yapıyoruz. Bu yıl üç gün boyunca pervanelerimiz aralıksız çalıştı. Çok şükür, bir sıkıntımız olmadı,” ifadelerini kullandı.
BADEM ÜRETİCİLERİ DESTEK BEKLİYOR
Kahta Badem Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mehmet Sena Yıldırım ise 12 Nisan’da yaşanan zirai donun ilçede ciddi etkiler bıraktığını hatırlattı. Yıldırım, “Üreticilerimizin bir kısmı don pervanesi kullandığı için bahçeleri etkilenmedi. Ancak tüm çiftçiler bu imkâna sahip değil. Don pervanelerinin yaygınlaştırılması ve üreticilerin bu teknolojiye daha kolay ulaşabilmesi için devletimizin adım atmasını bekliyoruz,” dedi.
ZİRAİ DONA KARŞI TEKNOLOJİYLE SAVAŞ
İklim değişikliğiyle birlikte tarımsal üretimdeki riskler her geçen yıl artarken, çiftçilerin zarara uğramaması için modern teknolojilere olan ihtiyaç da büyüyor. Don önleyici pervaneler, özellikle erken çiçek açan meyve ağaçlarının korunmasında önemli rol oynuyor. Bu sistemler sayesinde, çiftçiler hem ürün kaybı yaşamıyor hem de ekonomik olarak büyük zararlardan korunmuş oluyor.
