Dolandırıcıların insan sağlığını tehlikeye atan oyunlarının ardı arkası kesilmiyor. Hayvan yemleri ile insanları yemlediler. Tezgahta ucuza bulan vatandaş poşet poşet götürdü ama hüsrana uğradı. Uzman isimler sakın inanmayın diyerek vatandaşları tek tek uyardı. İşte tüm detaylar…
Kış denildiğinde akla ilk gelen soba üstünde çıtır çıtır çıtırdayan lezzetli kestaneler oluyor. Son günlerde sık sık duymaya başladığımız Çin kestanesi tehlikesi gitgide büyüyor. Hayvan yemi olarak kullanılan ucuz Çin kestanesi ile insanları yemlemeye başladılar. Kestaneye zarar veren gaz arısı verimi düşürürken uzmanlar da vatandaşı uyarıyor. Çin kestanesini yerli kestaneden ayırt etmenin zor olduğunu belirtirken bu kestanelerin tatsız ve pişirirken köpürdüğünü söyledi. Yerli kestane fiyatının 200-350 TL arasında olduğunu belirten uzman isimler Çin kestanesinin 100-150 TL'den satıldığını belirtti. Ucuz gördüm diye sakın yapışmayın. İnsan sağlığını tehlikeye atıyor. İşte tüm detaylar…
ÜRETİM SEKTEYE UĞRATILIYOR
Bursa Teknik Üniversitesi Orman Entomolojisi ve Koruma Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Oğuzhan Sarıkaya, gal arısının İstilacı bir tür olduğunu belirterek kestane üzerindeki zararları değildi. Türkiye'de daha önce olmayan ancak 2014 yılında görülen bu arıların kestane fidanlarını tahrip ettiğini söyledi. Türkiye'de tüm kestane sahalarına yayılmış durumda olan gal arılarının %80'e Varan oranda çiçek ve meyve kaybına yol açtığını söyledim. Doğu Karadeniz Bölgesi'nde kestane balı üretiminin de sekteye uğradığını dile getiren Sarıkaya, gal arısının önemsenmesi gereken bir tür olduğunu aktararak iklim değişikliğine bağlı olarak görülebildiğini söyledi.
Sarıkaya, “Orman Genel Müdürlüğü birkaç yıl önce mücadele için İtalya’dan gal arısının doğal düşmanını getirdi. Bunun ilk çalışmaları Bursa’da başladı, diğer kestane ormanlarında da biyolojik mücadele laboratuvarları kuruldu. Torymus sinensis denilen bir mücadeleci tür. Bu tabii biyolojik mücadele ve uzun yıllar alacak bir süreç” sözlerini dile getirdi.
Gal arısına karşı yapışkan tuzaklar geliştirildiğini ifade eden Sarıkaya, bu yöntem ile yüksek oranda dal arası ergininin yumurta bırakmadan tuzaklara çekilebildiğini söyledi.Hem kolay hem de ucuz bir yöntem olarak uygulanan yapışkan tuzakların başarılı sonuç verdiğini ifade eden Sarıkaya, Orman Genel Müdürlüğünün uygulanan yöntemi kestane ormanlarında uygulamak üzere bildirdiğini dile getirdi.
ÜRETİMİ %90 DÜŞÜRÜYOR
Sinop’un Erfelek Ziraat Odası Başkanı Ali Koca, Sinop'ta gal arasının kestane verimini etkilediğini ifade etti. Kestanelerin büyük çoğunluğunda bu nedenden dolayı hastalık görüldüğünü ifade eden Koca, yetkililerin mücadele kapsamında böcek saldığını aktardı. Bunun için belirli bir süreye ihtiyaç duyuldu altını çizen Koca, bölgede üretimin neredeyse %90'a varan bir düşüş yaşadığının altını çizdi.
Aydın’ın Nazilli Ziraat Odası Başkanı Yahya Anlıak, Çin kestanesinin daha önce de geldiğini belirterek, “Ancak bu kadar yüklü gelmiyordu. Bir de bu yıl kestane rekoltesinde Türkiye genelinde neredeyse yüzde 40 azalma var. Bizim burada müstahsilden çıkışı 140-150 lira civarında. Kestanenin maliyeti 80-90 lira çiftçinin elindeki ürünü 2 ayda satılması lazım. Çin kestanesi gelince üretici mağdur oldu. Denetimler artmalı” şeklinde konuştu.
TADI KENDİNİ ELE VERİYOR
Çin kestanesinde bir tat olmadığını ifade eden Yahya Anlıak, Aydın kestanesi ile kıyaslama bile yapılamayacağının altını çizdi. En büyük sıkıntının çarşı ve pazarda Aydın kestanesi olarak satılması olduğunu söyleyen Anlıak, Aydın kestanesi diye alanların tadından dolayı bir daha almayacağını vurguladı. Çin kestanesinin Aslında hayvan yemi olduğunu dile getiren Anlıak, tadı nedeniyle yerli kestaneden ayırt edilebileceğini söyledi. Görsel olarak birbirlerine benzeseler dahi Aydın kestanesinin daha koyu renkli olduğunu ifade eden Anlıak, Çin kestanesinin daha açık renkte görüldüğünü aktardı.
ASLINDA HAYVAN YEMİYMİŞ
Son dönemde çarşıda pazarda sık sık karşılaştığımız Çin kestanesi hakkında uyarılarda bulunan Ali Koca, şu sözleri dile getirdi:
“Bunu satmaya çalışıyorlar. Pek çok çeşit kestane var. Çin’de üretilen ve yemek için uygun olmayan bir çeşidi piyasaya sürüyorlar. İnsanlar bunu yerken tadını da beğenmiyor. Bizim bölgede yok ama İstanbul tarafında olduğu belirtiliyor. Rengi cansız oluyor. At kestanesi ise yenmeyen ülkemizde de süs ağacı olarak kullanılan kestaneler var onlar yenmez acıdır. Çin kestanesi ise normal kestaneye benziyor ayırt etmesi zor. Tüketici görünüşü kötüyse yaklaşmayacak. Üretim azaldığı için fiyat pahalı 250-350 lira civarında yerli kestane, Çin kestanesinin 100-150 lira olduğu söyleniyor.”
EN ÇOK SATILAN 10 ÜRÜN ARASINDA
Türkiye Yaş Meyve Sebze İhracatçı Birlikleri tarafından açıklanan veriler kapsamında 2022 yılı Ocak-Aralık döneminde yaş meyve ve ihracatı yapılan ilk 10 ürün arasında kestanenin de yer aldığı aktarıldı. Belirlenen dönem içerisinde 34.3 milyon dolarlık kestane ihracatı yapılırken 2021 yılının aynı ayında bu oran 35.1 milyon dolar olarak kaydedildi.
