Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) tarafından bugün yayımlanan 2024 Küresel Haklar Endeksi raporuna göre Türkiye, işçi hakları açısından en kötü 10 ülke arasında yer aldı. Raporda, Türkiye'de işçilerin hak ve özgürlüklerine yönelik saldırıların sürdüğü ve sendikalaşma girişimlerinin sistematik olarak engellendiği ne dikkat çekildi. Türkiye, 149 ülke arasında işçi hakları açısından 5. grupta yer alıyor.
167 ülkeden 191 milyon işçiyi temsil eden Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu'nun (ITUC) 2024 Küresel Haklar Endeksi raporuna göre, Türkiye, işçi hakları açısından en kötü 10 ülke arasında yer alıyor. Endekste Türkiye, Bangladeş, Belarus, Ekvador, Esvatini, Filipinler, Guatemala, Mısır, Myanmar ve Tunus ile birlikte en kötü 10 ülke arasında gösteriliyor.
Raporda, Türkiye'de sendikalara katılma ve faaliyet gösterme özgürlüklerinin kısıtlandığına, grev hakkının ihlal edildiğine ve kötü çalışma koşullarının yaygın olduğuna dikkat çekiliyor.
Raporda Türkiye ile ilgili şu tespitler yer alıyor:
“Türkiye’de işçilerin hakları ve özgürlükleri yıllardır aralıksız olarak saldırıya uğruyor. Hak ve özgürlükler baskı altına alınıyor, sendikalar ve üyeleri sistematik olarak ve asılsız suçlamalarla kovuşturmaya uğrayarak hedef alınıyor. İşverenler, sendikalaşma girişiminde bulunan işçileri sistematik bir şekilde işten çıkararak sendika düşmanlığı yapmaya devam etti. İşçiler korku ortamında ve sürekli misilleme tehdidi altında birleşmek ve sendika kurmak için mücadele etti.”
Raporun Türkiye bölümünde eski Deriteks Sendikası Başkanı Makum Alagöz’ün silahlı saldırı sonucu yaralanması, 1 Mayıs 2023’te İstanbul’da düzenlenen gösteriler sırasında çok sayıda protestocunun gözaltına alınması ve Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) yöneticileri Selma Atabey ve Gönül Erden’in tutuklanmasından bahsedildi.
ÇERKEZOĞLU: “BU ENDEKS HEM HAK İHLALLERİNİ HEM DE İŞÇİLERİN ONURLU DİRENİŞİNİ GÖSTERMEKTEDİR”
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, raporu “Küresel Haklar Endeksi bir kez daha malumu ilan etmiştir. Türkiye’de sendikaya üye olma hakkı, sendika kurma hakkı, toplu sözleşme hakkı ve grev hakkı başta olmak üzere pek çok temel hak saldırı altındadır. Bunun sonucunda milyonlarca işçi düşük maaşlara, kötü çalışma koşullarına, uzun mesai saatlerine, iş kazalarına ve iş cinayetlerine mahkum edilmektedir. Her şeye rağmen on binlerce işçi sendikalaşma ve hakları için mücadele etmeye devam etmektedir. Bu endeks hem hak ihlallerini hem de işçilerin onurlu direnişini göstermektedir” ifadeleriyle değerlendirdi.
AVRUPA’NIN NOTU DÜŞTÜ
Endekse göre en iyi bölge olan Avrupa’nın notu 2024 yılında düştü. Bu durum raporda şu ifadelerle yer aldı:
“Son 10 yıl göz önüne alındığında Avrupa’da işçi hakları hızla kötüleşmekte. İşçiler için dünyanın en kötü bölgesi ise Orta Doğu ve Kuzey Afrika. Bu bölgede toplu sözleşme ve sendikaya üye olma hakkı ihlal edilmekte.”
ITUC Genel Sekreteri Luc Triangle ise dünya genelinde işçi haklarında kötüye gidiş olduğuna dikkat çekti. Triangle, rapora ilişkin, “Endeks, iş arkadaşlarının yaşamlarını iyileştirmek ve demokratik hakları savunmak için ciddi tehlikelerle karşı karşıya kalan cesur işçilerin ve sendikacıların hikayesini anlatıyor” dedi.
