Ne hayat pahalılığı ne kurdaki artış ne de eriyen ücretler... Ülke gündeminin baş sırasında THY’nin isim değişikliği var. Ancak kamuoyunda ‘Türk mü Türkiye mi’ tartışması sürerken, milli hava yolu şirketimizi ‘küresel marka’ haline getirmek için yıllar boyunca harcanan emek ve milyonlarca dolarlık tanıtım kampanyaları unutuldu. Uçaklardan ‘Turkish Airlines’ logosunu kaldırma girişimi ‘Milli politika hamaset gösterileriyle değil, milli değerlere sahip çıkmakla olur’ tepkisine yol açtı.
Uluslararası alanda ‘Turkey’ kullanımının yarattığı rahatsızlığı gözeten hükümetin ‘Türkiye’ kullanımı için attığı adımlar toplumda olumlu karşılık buldu. Bunun üzerine bir hamle daha geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Turkish Airlines adının küresel zeminde de Türk Hava Yolları şeklinde kullanılacağını duyurdu. Ancak karar tartışma yarattı. THY’nin küresel bir markaya dönüşmesi için milyonlarca dolarlık reklam yapıldığı hatırlatıldı.
ASGARİ ÜCRET VE KUR ÇÖZÜM BEKLERKEN...
Yaklaşık 15 yılda Kevin Costner’dan, Kobe Bryant’a yıldızlara ödemeler yapıldı. Yalnızca ABD’deki Süper Bowl’da 30 saniyelik reklama 7 milyon dolar harcandı. Hükümet ‘THY’yi dünya markası yaptık’ söylemiyle kampanya yürüttü. ‘Eskisi yetersiz’ denilerek yeni havalimanı yapıldı. Ancak yılların ve milyonların harcandığı proje bir cümleyle bitirildi. Acil gündemler çözüm beklerken alınan kararın seçimden önce gelmesi de dikkat çekti.
‘TÜRKİYE HAVAYOLLARI'NDAN 'TÜRK HAVAYOLLARI'NA DÖNÜŞ
Cumhurbaşkanı, önceki gün THY’nin adının ‘Türkiye Havayolları’ olarak değişeceğini duyurdu. ‘Türkiye’ ifadesine tepkiler geldi. İYİ Parti lideri Akşener “Biz geldiğimizde düzeltip Türk Hava Yolları yazarız” tweeti attı. Eleştiriler üzerinde bir gün sonra geri adım atan Erdoğan partisinin grup toplantısında “Milli hava yolumuz uçuşlarını Türk Hava Yolları ismiyle yapacak” dedi.
MİLYON DOLARLIK HARCAMALAR BOŞUNA MI YAPILDI?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Bundan sonra uçaklarımızın gövdesine ‘Turkish Airlines’ değil, ‘Türkiye Hava Yolları’ yazacağız” çıkışı tepki çekti. Sadece ‘Turkish Airlines’ ismi için yapılan milyon dolarlık reklam hamleleri ve anlaşmalar markayı dünyada iyi bir yere konumlandırdı fakat gelinen noktada gerçekleşecek isim değişikliği ‘bu kadar para boşuna mı harcandı?’ eleştirilerine neden oldu.
Türkiye’de gerçekleşen ekonomik darboğaz karşısında, eriyen ücretler ve benzeri birçok sorun çözüm beklerken, Türk Havayolları’nın (THY) isim değişikliği ortaya çıktı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Bundan sonra uçaklarımızın gövdesine ‘Turkish Airlines’ değil, ‘Türkiye Hava Yolları’ yazacağız” söylemi tepkilere neden olurken, akıllara THY için yapılan milyon dolarlık sözleşmeler ve tanıtım harcamaları geldi. Uluslararası alanda ‘Turkey’ isminin getirdiği rahatsızlık sonrasında hükümetin bunu değiştirme mesaisine girmesi toplum tarafından olumlu karşılanmıştı. Fakat Türkiye’nin adına yakışır bir marka olma umuduyla yola çıkan ve havada marka olarak en iyilerinden biri olan THY’nin isim değişikliği oldukça fazla konuşuldu. Sadece ‘Turkish Airlines’ ismi için yapılan milyon dolarlık reklam hamleleri ve anlaşmalar markayı sonuca ulaştırdı. Fakat gelinen noktada gerçekleşecek isim değişikliği ‘bu kadar para boşuna mı harcandı?’ tepkilerine neden oldu. Türk Hava Yolları, 2021 yılı dışında 2016’dan beri reklam filmleri ile Super Bowl organizasyonda yer alıyor. Daha önce THY, 2016 yılında Ben Affleck’in başrolünü oynadığı ‘Batman v Superman’, 2017’de Morgan Freeman’ın izleyiciyi dünyayı keşfetmeye çağırdığı ‘Dünya Daha Büyük, Keşfet’, 2018’de Dr. Mehmet Öz’ün dünyanın güzelliklerini keşfettiği ‘Beş Duyu’, 2019 yılında Ridley Scott ile çektiği ‘Yolculuk’ ve son olarak da yönetmenliğini Nico Perez Veiga’nın yaptığı ‘Step On Earth’ filmi ile reklam verilmişti.
THY bu yıl da Morgan Freeman’ın rol aldığı ‘Pangea’ temalı filmle organizasyonda boy gösterdi. Super Bowl 2022’de 30 saniyelik reklam gösterim ücreti 7 milyon dolar olarak belirlenmişti. Reklam filminde rol alan Freeman’a ne kadar ödeme yapıldığı ise açıklanmadı.
BARCELONA VE MANCHESTER UNİTED’A SPONSOR OLMUŞTU
2017’de de THY reklamında oynayan Morgan Freeman’a o dönem 1.2 milyon euro ödenmişti. Arjantin’in futbol kulüplerinden River Plate’e 2019 yılında forma sponsoru olan THY, 3 yıllık sözleşme bedeli olarak 15 milyon dolar ödeme yaptı. THY’nin reklamlarında oynayan Oscar ödüllü Kevin Costner’a da 1 milyon euro ödeme yapılmıştı. Reklam filmi Amsterdam’da yaşanan talihsiz uçak kazası sonrası yayından kaldırılmıştı. THY bunların dışında bir dönem Barcelona ve Manchester United’a da sponsor olmuştu. Barcelona’ya 2.5 yıllık sözleşme için 7 milyon 700 bin euro ödendiği duyurulmuştu.
ULUSLARARASI UÇUŞTA ‘TÜRK HAVA YOLLARI’
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Sen böyle saçmalamaya devam et, biz geldiğimizde onu da düzeltip Türk Hava Yolları yazarız. Ne de olsa az kaldı” ifadelerini kullandı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan ise Türk Hava Yolları’nın uluslararası uçuşlarını Türk Hava Yolları ismiyle yapacağını duyurdu. Erdoğan “Dünyada ülkemizin adını ‘Turkey’den ‘Türkiye’ye dönüştürme kararımızı başarıyla hayata geçirirken, diğer alanlarda aynı yöntemi takip edeceğimizi bir kez daha hatırlatmak istiyorum. Bu kapsamda artık milli hava yolumuz da uluslararası uçuşlarını Turkish Airlines değil Türk Hava Yolları ismiyle yapacaktır. Bu kadarı öküz altında buzağı arayanlara herhalde yeter” diye konuştu.
‘ÖNCE KÖTÜ EKONOMİ DÜZELTİLSİN’
Karar TV’de Elif Çakır ve Yıldıray Oğur’un sorularını yanıtlayan DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Candan Karlıtekin, Erdoğan’ın “Artık Turkey yok Türkiye var. Bundan sonra uçaklarımızın gövdesine de ‘Türkiye Hava Yolları’ yazacağız” ifadelerini kullanmasının ardından başlayan marka değeri tartışmalarını değerlendirdi. Karlıtekin, ‘’Türkiye’de marka değeri olarak dünyada birinci gelen bir şirket. Şimdi kalkıp büyük özverilerle büyük bedellerle oluşturulmuş bu marka değerini tekrar çukurun dibine gömmenin alemi yok’’ dedi. ‘’Bir marka oluşturma stratejisinin çok uygun şartlarda, maliyetlerde yapılmış emekleri bilinçsizce gündelik ihtiyaç için kullanmak yanlış’’ ifadelerini kullandı. Önce ülkenin kötü ekonomisinin düzeltilmesi gerektiğine vurgu yapan Karlıtekin, ‘’Devletteki bu servet transferini durdurmadıkça, bu kaynak israfına dur demedikçe, kaynakları akılcı makul öncelikler çerçevesinde dağıtmadıkça enflasyonun kökünü kazıyamazsın. En nihayetinden enflasyon üzerinden millete yüklenmek zorundayız. Dünyanın da itibarı kalmadı. Dünyada da kimse sana itibar edip de Al kardeşim bu parayı sizde potansiyel var demiyor. Çünkü artık Türkiye’nin iflas riski konuşuluyor. Parasını alabileceği konusunda şüpheler olduğu için dışarısı da kesti ve bütün kaynaklar bitti’’ dedi.
YENİ ARGÜMANLARLA 30 LİRALIK MAZOTU MU UNUTACAĞIZ?
Canan Karlıtekin “Bunlar oyalama kağıtları. Yıllardır klişe olarak zihnimize yerleştirdiğimiz şeyi Türk Hava Yolları değil de Türkiye Hava Yolları diye değiştirmenin amacı, buradan yeni bir şeyler çıkaralım, sen Türklüğe mi karşısın gibi yeni argümanlar çıksın, millet 30 liraya benzin, mazot aldığını unutsun. Büyük özverilerle büyük bedellerle oluşturulmuş bu marka değerini tekrar çukurun dibine gömmenin alemi yok. Bütün dünyada geçerli olan bir hizmet sunmak üzere bir ürünü ortaya getirdik. Bu ürünün adı da Turkish Airlines. Uluslararası yayın yapan CNN, BBC, Al Jazeera bütün bunlarda reklamlara başlandı. Yıllar önce Manchester United, Barcelona gibi takımların sponsorluğunu yaptık. Kobe Bryant, Kevin Costner gibi isimlerle çalıştık. Bütün bunları biz parayı dağıtmak için değil bir markayı oluşturmak için yaptık. Türk Hava Yollarının uzun seferlerindeki uçuş noktalarında Tokyo, Singapur, Güney Afrika gibi buradaki insanlar neye önem veriyor. İlgi duydukları isimlerle bizim markalarımızı eşleştirip Türk Hava Yolları’nın reklam müziği ile eşleştirerek yaptık. Bu bir marka oluşturma stratejisinin çok uygun şartlarda, maliyetlerde yapılmış emekleri bilinçsizce gündelik ihtiyaç için kullanmak yanlış, bunlar boş işler.”
