ZEYNEP ORHAN
Gayrimenkul alım-satım işlemlerinde gerçeğe aykırı düşük bedel beyan edenlere yönelik başlatılan denetimler son aşamaya geldi. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın ortaklaşa yürüttüğü çalışmada, Türkiye genelinde son 5 yılda yapılan 7 milyonun üzerinde gayrimenkul satışı incelendi. Usulsüz beyan yaptığı tespit edilen daire sahiplerine uyarı yazıları gönderilmeye başlandı.
MİLYONLARCA TAPU İNCELENİYOR
Çalışma kapsamında ilk aşamada şüpheli görülen 100 binin üzerinde daire sahibine uyarı yazısı gönderildi. Denetimlerin tamamlanmasıyla bu sayının milyonu aşması bekleniyor. Usulsüz satış işlemi için hem alıcı hem de satıcı tarafların sorumlu tutulduğu belirtiliyor.
DÜŞÜK TAPU HARCI CEZASI YOLDA
Mevcut düzenlemeye göre, konut satışlarında gerçek bedelin %4'ü tapu harcı olarak ödenmek zorunda. Ancak, bu harcı daha az ödemek için satış bedelini düşük gösterme yöntemi sıkça kullanılıyordu. Bu durum, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapay zeka destekli programlarla 5 yıl geriye dönük olarak tarandı.
GİB, bir taşınmazın satış bedelini, bulunduğu bölgedeki ortalama fiyatlar, gayrimenkulün yaşı ve büyüklüğü gibi kriterleri göz önünde bulundurarak belirledi. Bu çizelgeye göre beyan edilen rakamın gerçek değerin altında kalması durumunda, alıcı ve satıcıya savunma yapmaları için bir beyanname gönderiliyor.
Yapılan incelemelerde düşük beyanın kasıtlı olduğuna karar verilirse, gayrimenkulün eski ve yeni sahibi, gerçek değer ile beyan edilen değer arasındaki fark tutarını yasal faiziyle birlikte ödemek zorunda kalacak. Rayiç bedellerin 10 ila 15 kat artırılmasıyla birlikte bu tür usulsüz uygulamaların azaldığı gözlemleniyor.
