Üniversiteyi kazananların ‘barınma sınavı’ başlıyor. Geçen yıl parklarda yatmak zorunda kalanlar, memleketine dönenler hafızalardayken barajsız YKS nedeniyle bu yıl daha çok öğrenci krizle karşı karşıya. Devlet yurdunda yer bulamayan, kiralar patladığı için ev tutamayan öğrencilerin acil sorununa bu kez siyasi çekişme konusu haline gelmeden çözüm bulunması çağrıları yapıldı.
Herkese diploma yaklaşımıyla üniversite sayısı hızla artmasına rağmen yurtların yerinde sayması barınma sorununu getirdi. Geçen yıl yurtlarda yer bulamayan öğrenciler parkta çadır açıp sıkıntılarını duyurmaya çalıştı. Hükümetin ‘Gezi’ suçlamasıyla yaklaştığı kritik konu bu yıl yerleştirme sonuçlarının açıklanmasıyla yeniden gündeme geldi. YKS’de barajın kalkmasıyla öğrenci sayısı arttı ancak yurt kontenjanları geride kaldı.
CHP'DEN BELEDİYELERE 'MİSAFİRHANELERİ AÇIN, DAR GELİRLİYE DESTEK VERİN' ÇAĞRISI
Ekonomik şartlar ise sorunun ikinci önemli ayağını oluşturuyor. Ortalama 5-6 bin TL’den başlayan kiraları karşılayamayan gençler özel yurtlara da yönelemiyor. Gelinen noktada CHP yönetimi, partili belediyelere ‘barınma seferberliği’ çağrısı yaptı. Bu kapsamda belediyelerin lojman, misafirhane ve hizmet binalarını barınma sıkıntısı çeken öğrencilere açması istendi. Dar gelirlilere nakdi destek verilmesi gerektiği belirtildi.
ÜNİVERSİTELİLER BARINMA SORUNUNA ÇÖZÜM BEKLİYOR
Her kente üniversite açılmasıyla yüksek öğretimde barınma sorununda alarm zillerinin çalmasına neden oldu. Geçen yıl yurtlarda yer bulamayan öğrenciler parkta çadır açıp sıkıntılarını duyurmaya çalıştı. Ancak çözülemeyen kritik konu bu yıl barajın da kaldırılmasıyla yeniden gündeme geldi. Öğrenci sayısı artmasına rağmen yurt kontenjanları geride kalınca ders başına kısa bir süre kala CHP yönetimi, partili belediyelere ‘barınma seferberliği’ çağrısı yaptı. Bu kapsamda belediyelerin lojman, misafirhane ve hizmet binalarını barınma sıkıntısı çeken öğrencilere açması istendi.
Son yıllarda her ile üniversite politikasıyla yüksek öğretim kurumları sayısı artırılırken bu beraberinde barınma sorununu da getirdi. Geçtiğimiz yıl artan kira ve Kredi Yurtlar Kurumu’nda yer olmaması nedeniyle parklarda sabahlayan öğrenciler tarafından gündeme getirildi. Ancak hükümetin buna yaklaşımı “Gezi benzeri bir durum yaratılmaya çalışılıyor” şeklinde oldu. Barınma sorunu bu yıl üniversitelerde barajın kalması ve kiraların dada da artmasıyla krize dönüşmenin eşiğine geldi. Ders başına sayılı günler kala başta İstanbul, Ankara ve İzmir’de olmak üzere büyükşehirlerde üniversite kazanan öğrenciler nasıl barınacakları konusunda bir çıkmazda.
KONTENJAN ARTTI YURT YERİNDE SAYDI
2019-2020 eğitim ve öğretim döneminde KYK’ya bağlı 793 yurt bulunuyordu. 2020-2021 döneminde gelindiğinde ise yurt sayıları 773’e geriledi. MEB verilerine göre 2016’dan bu yana yurt sayısında kayda değer bir artış yok. Devlet yurtlarının sayısı özel yurtlara göre yıllar içinde daha düşük oranda artmış durumda. MEB Örgün Eğitim İstatistikleri raporlarına göre Türkiye’de vakıf, dernek, şahıs, ticari, kamu üniversitesi yurtları ve özel işletmelere ait olduğu belirtilen yurtların sayısı 4 bin 406. Türkiye’de 2021 yılı itibarıyla 8 milyon 240 bin 997 üniversite öğrencisi bulunuyor. Bu sayının içinde uzaktan öğretim ve açık öğretim gören öğrenciler de bulunuyor. 2020/21 dönemi itibarıyla özel ve devlet yurtlarında 1 milyon 138 bin 79 kişilik kapasite mevcut.
BELEDİYE ‘MİSAFİRHANELERİNİ AÇIN
Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) barajın kalkmasıyla öğrenci sayısı arttı ancak yurt kontenjanları geride kaldı. Zira geçtiğimiz yıl paylaşılan rakamın ihtiyacı karşılaması pek mümkün görünmüyor. Gelinen noktada CHP yönetimi de partili belediyeleri harekete geçirdi. Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, partili belediyelere gönderdiği yazıda, devlet yurtlarına yerleşemeyen ve özel yurt ücretlerini ya da ev kiralarını karşılayacak gelir düzeyine sahip olmayan öğrenciler için yeni bir ‘barınma seferberliği’ başlatılmasını istedi. Bu kapsamda belediyelerin lojman, misafirhane ve hizmet binalarını barınma sıkıntısı çeken öğrencilere açması istendi. Dar gelirlilere nakdi destek verilmesi gerektiği belirtildi.
170 BİN TL’YE ÖZEL YURT ÜCRETİ
Öte yandan ekonomik şartlar ise sorunun ikinci önemli ayağını oluşturuyor. Ortalama 5-6 bin TL’den başlayan kiraları karşılayamayan gençler özel yurtlara da yönelemiyor. Çünkü İstanbul’da özel yurt ücretleri yıllık 22 bin ile 172 bin lira arası değişiyor. İstanbul’da 13 devlet, 44 de vakıf üniversitesi bulunuyor. Kentte 3 de vakıf meslek yüksek okulu yer alıyor. Ankara’daki özel yurt fiyatları ise yıllık 40 bin ile 120 bin TL arasında değişiyor. Ayrıca söz konusu ücretlerin ‘erken dönem’ fiyatlar olduğunu belirten yetkililer 1 Eylül itibarıyla fiyatların güncellenebileceğini belirterek fiyatların daha da artacağını belirtti.
ÖĞRENCİLER BİR DAHA PARKTA KALMASIN
Gelinen noktada kamuoyunda geçtiğimiz yıl parklarda yaşanan görüntülerin bir daha yaşanmaması beklentisi oluştu. “Geçen yıl olduğu gibi barınacak yer bulamayan öğrenciler parklarda sabahlamasın” çağrıları yapıldı. Üniversitelilere verilen kredi ile burs miktarının okulların açılmasıyla artırılması için çağrılar yapıldı.
ARTIK ‘ÖĞRENCİ KESİMİ’ YOK ‘İŞÇİ - ÖĞRENCİ KESİMİ’ VAR
KYK yurtlarındaki kontenjan eksikliği, özel yurt fiyatlarının yüksekliği ve kiralardaki fahiş artışlar nedeniyle Türkiye’de pek çok üniversite öğrencisi genç, eğitimini sürdürebilmek için çalışmak zorunda. Enflasyon nedeniyle aldıkları bursların ihtiyaçlarını karşılamaya yetmediğini söyleyen öğrenciler, KYK yurt ücretlerine yapılan zam sonrasında hem çalışıp hem okumaktan başka çarelerinin kalmadığını söylüyor. Edirne’de peysaj mimarlığını okuyan Zülal “Sadece öğrenci’ kalmadı, işçi-öğrenci kesimi var artık” diyor. Çalışmadan okumanın imkansız hale geldiğini vurguluyor. Bu arada Türkiye’de artan konut kiraları ve yurtların yetersizliği öğrencilerin bir numaralı sorunu haline geldi. Emlak krizi nedeniyle fahiş oranda artan kira ücretlerini karşılayamayan ya da KYK yurtlarında yer bulamayan üniversite öğrencileri, bir odayı 2 kişi paylaşmak ya da salonu kiraya açmak gibi yöntemlerle kiraya ortak öğrenci sayısını artırarak geçinmeye çalışıyor. Bazıları ise İstanbul’dan gitmeyi veya üniversiteyi açıktan bitirmeyi bile düşünüyor. Bazı öğrenciler 3+1 evlerde 6-7 kişi kaldıklarını ama buna rağmen, çalışmadan geçinemediklerini söylüyor.
YÖK BAŞKANI: VAKIF ÜNİVERSİTELERİ İNDİRİM YAPARSA FAYDALI OLUR
Barınma sorununun diğer muhatabı olan YÖK Başkanı Erol Özvar, bilhassa geçen yıl binlerce öğrencinin mağdur olduğu, kiminin eğitim alma imkanını kaybetmesine neden olan barınma sorunuyla ilgili açıklama yaptı: “Öncelikle barınma konusunda Gençlik ve Spor Bakanlığı ile uyumlu çalışıyor ve yurtlar konusunda planlamalar yapıyoruz. Barınma sorununun da inşallah önümüzdeki dönemde ciddi bir problem olmayacağına ve aşılacağına inanıyoruz.” Vakıf üniversitelerinin eğitim öğretim ücretlerine yönelik indirim çağrısında bulunan Özvar, mevcut ekonomik koşullar çerçevesinde özellikle ücretli programlara yerleşen hiçbir öğrencinin maddi imkansızlık dolayısıyla eğitimini aksatmasını istemediklerini söyledi.
