Merkez Bankası'nın enflasyonla mücadele kapsamında aldığı parasal sıkılaştırma önlemlerine rağmen kredi kartı kullanımı artmaya devam ediyor. Kredi kartı harcamalarında sınırlamalar ve yeni düzenlemeler bekleniyor. İşte detaylar...
Bireysel kredi kartı borçları rekor seviyede artarken, Merkez Bankası'nın sıkılaştırma önlemleri ekonomide tartışmalara neden oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, 2023 yılı boyunca yüzde 158,6 oranında artış göstererek 1 trilyon 154,9 milyar liraya ulaşan bireysel kredi kartı borç bakiyesi, 2024 yılının ilk iki ayında da hızla büyümeye devam etti.
KART BORÇLARI ENFLASYONUN ÜZERİNDE ARTIYOR
Dünya gazetesinden Naki Bakır'ın haberine göre, kredi kartı borçları, kredi büyüme sınırlarının düşürülmesine rağmen hızla artış gösteriyor. Özellikle 29 Aralık 2023 ile 2 Şubat 2024 arasındaki bir aylık dönemde yüzde 8 artış kaydeden kart borçları, ocak ayında yüzde 6,7 olan enflasyonun üzerinde bir artış gösterdi. Şubat ayında ise aylık enflasyon yüzde 4,53 olurken, bireysel kart borçları 2 Şubat-1 Mart arasındaki bir aylık dönemde yüzde 5,2 büyüdü.
REEL BAZDA BÜYÜME ORANI DÜŞÜK
Bireysel kart borçları, bu yılın ilk iki ayında kümülatif bazda yüzde 13,6 oranında büyüyerek 1 trilyon 311,7 milyar liraya ulaştı. Ancak ocak-şubat döneminde yüzde 11,54 olan enflasyondan arındırıldığında bu dönemde kart borçlarının reel bazda yüzde 1,8 büyüdüğü belirlendi.
TAKSİTLİ VE TAKSİTSİZ BORÇLARDA ARTIŞ
İki aylık dönemde taksitli kart borçları cari olarak yüzde 14,4 oranında artarak 571,6 milyar liraya yükseldi. Taksitsiz borçlar ise net 84,8 milyar lira ile yüzde 12,9’luk bir artışla 740,1 milyara ulaştı. Reel bazda ise taksitli bireysel kredi kartı borçları yüzde 2,6, taksitsiz borçlar ise yüzde 1,3 arttı.
TÜKETİCİ KREDİLERİNDE DARALMA
Kredi kartı borçlarındaki artışa karşın, tüketici kredilerinde reel bazda daralma yaşanıyor. 2023 sonu ile 1 Mart 2024 arasındaki iki aylık dönemde toplam tüketici kredilerinin hacmi cari olarak yüzde 4,2 artış gösterdi ancak enflasyonla indirgendiğinde reel olarak yüzde 6,5 daralma yaşandı.
KREDİ KARTI HARCAMALARINDA REKOR BÜYÜME
Kredi kartı harcamalarında yaşanan rekor büyüme, enflasyondaki yükseliş ve hayat pahalılığındaki artışa bağlanıyor. Özellikle sabit gelirli yurttaşların zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için kredi kartına başvurması, bu artışta etkili oluyor. Tüketicilerin asgari ödeme tutarını ödeyerek kalan borcu devretmesi de kart borçlarındaki büyümeye ivme kazandırıyor.
KREDİ KARTI HARCAMALARINA YENİ ÖNLEMLER BEKLENİYOR
Kredi kartı harcamalarındaki artışın ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için yeni önlemler alınması bekleniyor. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, kredi kartı harcamalarındaki yükselişi takip ettiklerini ve bu konuda düzenlemeler yapılması gerektiğini açıklamıştı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun kredi kartları limitlerine ve asgari ödeme oranlarına yönelik yeni düzenlemeler getireceği, bu kapsamda asgari ödeme tutarlarının artırılacağı basına yansımıştı.
EKONOMİDEKİ ETKİLERİ VE TARTIŞMALAR
Kredi kartı harcamalarındaki sınırlamaların ekonomiye etkileri konusunda farklı görüşler bulunuyor. Kimi uzmanlar, kartlı yaşamın baskılanmasının yapısal sorunlara çözüm olmayacağını ve ekonomide daha derin sorunlara yol açabileceğini savunurken, diğerleri ise enflasyonla mücadelede bu tür önlemlerin gerekliliğini vurguluyor. Özellikle vergi gelirlerinde düşüş ve büyümedeki yavaşlamanın olabileceği endişesi dile getiriliyor. Ancak, ekonomi yönetiminin kart kullanımını kısıtlamanın piyasada satın almaları doğrudan etkileyeceği, bu nedenle doğru politikanın tüketimi kısmak olmadığı öne sürülüyor.
