Son haftalarda Bursa ve çevresinde peş peşe yaşanan depremler, milyonlarca vatandaşı tedirgin ederken, deprem bilimci Prof. Dr. Osman Bektaş'ın tam iki yıl önce yaptığı kritik uyarıyı yeniden gündeme getirdi. Bektaş, 1999 depremlerinin Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın (KAF) güney koluna stres yüklediğini ve özellikle İznik-Bursa hattında deprem riskini artırdığını belirtmişti. Gemlik merkezli son sarsıntılar, bu uyarının ne kadar isabetli olduğunu ve bölge için tehlike çanlarının çaldığını bir kez daha gösterdi.
O UYARI İKİ YIL ÖNCE YAPILMIŞTI! PROF. BEKTAŞ NE DEMİŞTİ?
Karadeniz Teknik Üniversitesi emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş, 23 Temmuz 2023'te sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Marmara'daki deprem riskini değerlendirmiş ve şu tarihi uyarıda bulunmuştu: "KAF Kuzey Kolundaki 1999-2022 İzmit-Düzce depremleri Güney Kolda stres artışına neden olmuş, İznik-Bursa istikametinde deprem riski artmıştır."
İKİ YIL ÖNCEKİ MARMARA DEPREMSELLIĞİ ILE ILGİLI GÖRÜŞLERİMIZ :
— Prof. Dr. Osman Bektaş (@profobektas) July 23, 2025
1- KAF Kuzey Kolundaki 1999-2022 İzmit-Düzce depremleri Güney Kolda stres artışına neden olmuş, İznik-Bursa istikametinde deprem riski artmıştır.
2- Orta Marmarada creep, M 6 deprem olasılığı.https://t.co/DDjCrAvALB
VE DEPREMLER BAŞLADI: GEMLİK PEŞ PEŞE SALLANIYOR
Prof. Bektaş'ın bu uyarısından yaklaşık iki yıl sonra, işaret ettiği bölge hareketlenmeye başladı. AFAD verilerine göre:
- 1 Temmuz 2025'te Bursa'nın Gemlik ilçesinde 3.9 ve 4.2 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi.
- 3 Temmuz 2025'te yine Gemlik'te bu kez 4.3 büyüklüğünde bir deprem daha kaydedildi.
Bursa, Yalova ve hatta İstanbul'dan dahi hissedilen bu sarsıntılar, Prof. Bektaş'ın "stres arttı" dediği güney koldaki sismik hareketliliğin somut bir kanıtı olarak değerlendiriliyor.
BURSA'NIN ALTINDAKİ SAATLİ BOMBA: KİLİTLİ GÜNEY KOLU
Prof. Dr. Bektaş'ın analizlerine göre, asıl büyük tehlike, Bursa'nın altından geçen fayların davranış biçiminde yatıyor. KAF'ın kuzey kolunun Orta Marmara'daki kısmı, enerjisini küçük ve orta şiddetli depremlerle boşaltan "creep" (sürünme) hareketi sergilerken, Bursa'nın üzerinde bulunduğu güney kol ise "kilitli" durumda. Yani bu faylar sürünmüyor, aksine büyük bir deprem için enerji biriktiriyor.
Bektaş, bu bölgede 1855 yılında yaşanan 7 büyüklüğündeki yıkıcı Bursa depreminin tekrarlanma olasılığına dikkat çekerek, kentin çok ciddi bir deprem riskiyle yüz yüze olduğunu vurguluyor.
"6.5 BİLE YIKAR!" YAPI STOKU ALARM VERİYOR
Tehlikeyi daha da büyüten bir diğer faktör ise Bursa'daki yapı stoku. Prof. Bektaş, Bursa'daki yapı stokunun zayıf olması nedeniyle, 7 ve üzeri büyüklükte bir depreme gerek kalmadan, 6.5 büyüklüğündeki bir depremin bile kentte ciddi yıkımlara yol açabileceği konusunda uyarıyor.
UZMANLARDAN ACİL ÇAĞRI: "KENTSEL DÖNÜŞÜM HIZLANDIRILMALI!"
Peş peşe yaşanan bu küçük ve orta şiddetli depremler, adeta büyük tehlike için bir "öncü uyarı" niteliği taşıyor. Uzmanlar, Bursa'da depreme hazırlık çalışmalarının ve özellikle riskli yapıların dönüştürülmesini hedefleyen kentsel dönüşüm projelerinin bir an önce ve kararlılıkla hızlandırılması gerektiğini belirtiyor. Gözler şimdi, hem fay hattındaki hareketliliğin devam edip etmeyeceğinde hem de olası bir büyük depreme karşı alınacak önlemlerde.
