İTÜ Afet Yönetim Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, Karadeniz kıyılarında ve özellikle Trabzon'da iklim değişikliğinin etkilerinin hızla arttığını belirtti. Binlerce yıl süren doğal süreçlerin, insan eliyle yüzlerce kat hızlandığına dikkat çeken Kadıoğlu, kıyı kentleri için önemli uyarılarda bulundu.
KÜRESEL ISINMA DOĞAL SÜRECİ ALTÜST ETTİ
İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetim Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, son açıklamasında iklim değişikliğinin tarih boyunca doğal nedenlerle var olduğunu, ancak günümüzdeki hızının endişe verici düzeye ulaştığını söyledi.
Geçmişte volkanik faaliyetler, güneş döngüsü ve tektonik hareketler gibi faktörlerle binlerce yılda yaşanan 1 derecelik sıcaklık artışının, son 150 yılda gerçekleştiğini vurgulayan Kadıoğlu, bu değişimin doğal süreçten yaklaşık bin kat hızlı olduğunu ifade etti.
“BAZI TÜRLER YOK OLUYOR”
Kadıoğlu, “Doğal iklim döngüsünde dünya 150 bin yılda 1 derece ısınıp soğuyordu. Şimdi aynı değişimi 150 yılda yaşadık. Bu hız ekosistemin uyum sağlamasını imkânsız hale getiriyor. Türlerde yok oluşlar yaşanıyor” diyerek sürecin tehlikeli boyutlarına ulaştığını söyledi.
DENİZ SEVİYESİ 1,5 METRE YÜKSELEBİLİR
İklim değişikliğinin sadece kutuplardaki buzulların erimesiyle sınırlı olmadığını belirten Kadıoğlu, asıl tehlikenin okyanus ve deniz sularının ısınması sonucu yaşanan genleşmede gizli olduğunu vurguladı.
Kadıoğlu, “Buzların erimesinden daha çok deniz sularının ısınmasından dolayı sular genleşiyor ve yükseliyor. Dünyanın genelinde ortalama 2070 yılına kadar 60 cm civarında su seviyesinin yükselmesi bekleniyor. Karadeniz kıyılarında bu 1,5 metre gibi tahmin ediliyor.” dedi.
“SU BİR METRE YÜKSELİRSE BİR KİLOMETREYİ VURUYOR”
Burun kuralı olduğuna değinen uzman isim açıklamalarına şu sözlerle devam etti:
“Su dikey yönde bir birim yükselirse yatayda 100 birim alana etki ediyor. 60 cm yükselse 60 metre kıyıların su altında kalacağını, erozyona tabi olacağını, yer altı sularının tuzlanacağını düşünmek gerekiyor. 1 metre ise 1 kilometreden fazla kıyılar su altında kalacak. 2 derece ısınırsa neler su altında kalacak, 4 derece ısınırsa neler su altında kalacak gibi bazı simülasyonlar var. Trabzon kıyılarında 2 ve 4 derecede su alacak kıyılar belli. Buna göre kıyıları kullanmamız lazım. Kıyıları daha çok rekreasyon, park ve bahçeler şeklinde yapmamız gerekiyor. Uzun yıllar ayakta kalacak sanat yapıları gibi şeyleri yapmamak lazım. Çünkü onlar sürdürülebilir olmayacak"
ORMAN SINIRI YÜKSELİYOR
İklim değişikliğinin doğaya etkilerinin Karadeniz’de açıkça gözlemlenebileceğini belirten Prof. Dr. Kadıoğlu, yayla bölgelerinde ağaç sınırının giderek yukarılara taşındığını söyledi.
“Eskiden ağaçların yetişmediği yüksekliklerde artık orman oluşumu başlıyor. Bu da bölgedeki ısınmanın somut göstergelerinden biri. Ayrıca ormanlarda böceklenme arttı, yeni bitki türleri ortaya çıkıyor” diyen Kadıoğlu, Kaçkar Dağları’ndaki buzullarda da ciddi çözülmeler olduğunu ifade etti.
