İsrail’le ilişkilerin düzeltilmesine yönelik uzun süredir ‘yeni sayfa’ sinyalleri veren Erdoğan’ın, Doğu Akdeniz üzerinden sıcak mesajları buzları kırdı. ‘Karşılıklı olumlu yaklaşım var. Petrol barışın aracı olacaksa bunu kullanırız’ sözleri Tel Aviv’de karşılık buldu. Akdeniz gazını Avrupa’ya taşıyacak boru hattına ilişkin diplomasi trafiğinin sürdüğü teyit edildi.
ABD’nin EastMed vetosunu “Türkiye’siz formül olmaz” sözleriyle değerlendiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Berat Albayrak döneminde İsrail’le kurulan temasın şimdi de sürdürülebileceğini kaydetti. “İsrail Cumhurbaşkanı’yla görüşmelerimiz oluyor” dedi. İsrail Başbakanı Bennett’in yaklaşımının olumlu olduğunu dile getiren Erdoğan “Barış için gerekeni yapar, petrolü de kullanırız” diye konuştu.
ÖN GÖRÜŞMELER DEVAM EDİYOR HERZOG'UN TÜRKİYE ZİYARETİ MASADA
Dikkat çeken sözler olumlu karşılandı. İsrail gazetelerinin üst düzey kaynaklara dayandırdığı haberlerde, Akdeniz gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınmasına yönelik ön görüşmelerin sürdüğüne yer verildi. Cumhurbaşkanı Herzog’un Türkiye ziyaretinin gündemde olduğu aktarıldı. ‘Erdoğan son iki yılda ilişkileri güçlendirmek istiyor ancak yönetim sıcak bakmıyor’ yorumları ise dikkat çekti.
ONE MINUTE GÜNLERİNDEN BUGÜNLERE
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsrail'le ilgili açıklamalarına Gelecek Partisi lideri Davutoğlu sosyal medya hesabından tepki gösterdi:
Erdoğan ‘İsrail Cumhurbaşkanı Türkiye’yi ziyaret edecek’ diyor. İsrailli yetkililer ise küçümseyen tavırla ‘Alınmış nihai bir karar yok’ yanıtını veriyor. ‘One Minute’ günlerinden bugünlere. AK Partili kardeşlerime sesleniyorum, itibarımızı sarsan bu tabloyu görün ve sesinizi yükseltin.
Erdoğan, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un Türkiye’yi ziyaret edebileceğini belirterek, ABD’nin desteğini çektiği EastMed projesine işaret etti. Erdoğan’ın “Petrol barışın bir aracı olacaksa bunu kullanırız” sözleri İsrail’de gündem oldu.
Ankara-Tel Aviv hattında ön görüşmelerin sürdüğü belirtildi.
TEL AVİV İLE YENİ DÖNEMİN AYAK SESLERİ
İsrail’in, Gazze’ye insani yardım götüren Mavi Marmara gemisine 31 Mayıs 2010 günü uluslararası sularda düzenlediği saldırıda 10 Türk vatandaşının hayatını kaybetmesinin ardından Ankara-Tel Aviv ilişkileri kopma noktasına geldi.
Dönem dönem gündeme gelen normalleşme çabalarından bir sonuç çıkmazken son olarak geçen yıl Kasım ayında Çamlıca Kulesi’nden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konutunun fotoğraflarını çektikleri iddiasıyla tutuklanan İsrail uyruklu çiftin kısa sürede serbest kalması iki ülke arasındaki yeni sayfa arayışında olumlu bir sinyal olarak görüldü.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog Erdoğan’a iş birliğinden dolayı teşekkür etti. Geçen hafta da Erdoğan, annesini kaybeden İsrailli mevkidaşını arayarak taziyelerini bildirdi. Erdoğan, önceki gün de ABD’nin Doğu Akdeniz Doğal gaz Boru Hattı Projesi’ne (EastMed) desteğini çekmesinin ardından İsrail’e dikkat çeken mesajlar gönderdi.
Erdoğan, Arnavutluk’a yaptığı ziyaret sonrasında gazetecilere açıklamalarda “Baktılar ki bu işin pozitif olabilecek bir yanı yok. Maliyet hesapları tutmuyor. Amerika bütün adımını zaten kapital üzerinde yürüten bir ülke. Bunun maliyet analizleri tutmadığı için de ‘Bu olacak bir iş değil’ diyerek desteğini çekti. Zaten burada hep konuşulan nedir? Bu iş, Türkiyesiz olmaz. Çünkü buradan Avrupa’ya gaz gidecekse bu ancak Türkiye üzerinden olur. Berat Bey, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olduğu dönemde bile İsrailli muhatabı, o zaman o teklifle gelmişti. İş bir yere doğru da gidiyordu. Belki biz o zaman İsrail ile o işi bağlayabilirdik. Peki şimdi bağlama umudu yok mu? Şartlar oturup konuşulur. Çünkü bu işin menfaat analizleri çok önemli. Belli bir yere de geldik. İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ile görüşmelerimiz oluyor. İsrail Başbakanı Bennett daha değişik düzeyde haberler gönderiyor. Geçenlerde İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı Üyeleri’ni kabul ettim, onlarla görüşmelerimiz oldu. Eğer biz siyaset yapacaksak siyaset, kavga dövüşle olmaz. Siyaseti barış çizgisinde götürmeye mecburuz” dedi.
Erdoğan ile Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic ile Beştepe’deki basın toplantısında ise “Geçmişte Berat Bey’in Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olduğu zaman İsrail ile görüşmeler yapılıyordu ve bu görüşmelerde de İsrail, buradan çıkacak gazla ilgili olarak Türkiye üzerinden bunun Avrupa’ya götürülmesi konusunda belli bir hedefe varılmıştı. Şu anda bunu yine gerçekleştirebiliriz. Cumhurbaşkanı Herzog ile yapmakta olduğumuz görüşmeler var. Belki Sayın Herzog’un Türkiye’ye bir ziyareti olabilir. Bu arada Başbakan Sayın Bennett’in bu noktalarda yine bazı olumlu yaklaşımları var. Hedef, olumlu yaklaşımlarla bir yere varmak. Bu olumlu yaklaşım kazan kazan esasına dayalı olduktan sonra biz Türkiye olarak elimizden geleni yaparız. Barış için ne gerekiyorsa, eğer bu konuda petrol barışın bir aracı olacaksa bunu kullanırız ama barışın aracı olmayacaksa tabii ki karar her ülkenin kendine aittir” ifadelerini kullandı.
Erdoğan’ın sözleri İsrail’de gündem oldu. Haaretz gazetesine konuşan İsrailli yetkililer ziyaret için görüşmelerin devam ettiğini aktardı. Kaynaklar, taraflar arasında ön görüşmenin devam ettiğini doğruladı. Öte yandan Haaretz’e konuşan ve ön görüşmenin detaylarıyla ilgili bilgi sahibi olan İsrailli bir yetkili de bu görüşmenin İsrail-Türkiye arasındaki ilişkiyi nasıl etkileyeceğine dair bir yorumda bulundu. İsmini açıklamayan İsrailli yetkili, “Türkiye ile yakın ilişki kurmak, İsrail’in uzun süreli ve güçlü bir bağı olan fakat Ankara ile gerilim yaşayan müttefikleri Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Yunanistan’la olan ilişkisini harcamak anlamına gelmiyor. Erdoğan ile atılacak adımlar bu iki ülkenin koordinasyonuyla atılacak” dedi.
Haaretz, Erdoğan’ın son iki yılda İsrail ile ilişkileri kuvvetlendirmek istediğini fakat İsrail yönetiminin buna sıcak bakmadığını ileri sürdü. Jerusalem Post da yayımladığı haber-analizde “Erdoğan, 2021 boyunca İsrail’e doğru hamleler yaptı, muhtemelen Türkiye’nin bölgedeki doğal gaz gelişmelerine dahil olmak ve ekonomisini geliştirmek için. Ayrıca İsrail ile ilişkileri iyileştirmek, Erdoğan ile ABD Başkanı Biden arasındaki kötü ilişkiyi de düzeltebilir” görüşüne yer verdi. Yedioth Ahronot’a konuşan bir kaynak da Herzog’un Türkiye’ye ziyaret etmeyi düşündüğünü teyit etti ancak nihai kararın verilmediğini kaydetti.
İTİBARIMIZI SARSAN BU TABLOYA SESİNİZİ YÜKSELTİN
Gelecek Partisi Genel Başkanı Davutoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Tel Aviv’e dönük sıcak mesajlarının ardından İsrail basınında yer alan haber ve yorumlara dikkat çekti. Davutoğlu, sosyal medya paylaşımında “Erdoğan, İsrail CB Türkiye’yi ziyaret edecek diyor; İsrailli yetkililer ise küçümseyen tavırla ‘bu konuda alınmış nihai bir karar yok’ diyor. ‘One Minute’ günlerinden bugünlere... AK Partili kardeşlerime sesleniyorum: İtibarımızı sarsan bu tabloyu görün ve sesinizi yükseltin” ifadelerine yer verdi.
