TBMM Çevre Komisyonu CHP Sözcüsü ve İzmir Milletvekili Murat Bakan, orman yangınlarının çıkış nedenleriyle ilgili Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle 8 Nisan'da soru önergesi vermişti. Soru önergesine yanıt veren Kirişci “Son 10 yılda çıkan orman yangınlarının; yüzde 31’i ihmal ve dikkatsizlik, yüzde 11’i yıldırım, yüzde 5’i kaza, yüzde 6’sı kasıt ve yüzde 47’si sebebi belirlenemeyen yangınlardır” dedi.
Tarım ve Orman Bakanı Kirişci, CHP'li Bakan’ın soru önergesine verdiği yanıtta; son 10 yılda çıkan orman yangınlarının çıkış nedenlerini 'Yüzde 31’i ihmal ve dikkatsizlik, yüzde 11’i yıldırım, yüzde 5’i kaza, yüzde 6’sı kasıt, yüzde 47’sinin sebebi belirlenemeyen yangınlar' olarak açıkladı.
Ancak Avrupa Birliği verilerine göre 34 ülke arasında geçen yıl en fazla ormanın yandığı ülke olan Türkiye'de yangınların yüzde 91'inin insan aktiviteleri nedeniyle çıktığı belirtildi. Kirişci'nin cevabını değerlendiren Bakan “Yani orman yangınının sebebini bilmeyen bir Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü var" dedi.
Vahit Kirişci, bakanlık tarafından 2022 yangın sezonu öncesi alınan önlemlere ilişkin soruya da şu yanıtı verdi: “Personele yönelik hizmet içi eğitimler, Halkın bilinçlendirilmesine yönelik eğitim ve tanıtım faaliyetleri, Orman köylülerine yönelik faaliyetler (Eğitim, orman köyleri muhtarları toplantısı, çiftçilerin eğitimi, vb.),
Askeri birliklerin ve yerel itfaiye teşkilatının yangın söndürme çalışmalarında söndürme teknikleri, koordinasyon ve can güvenliği gibi konularda bilgilendirme toplantıları, Cezaevinde bulunan mahkûmların yangın söndürme faaliyetlerine katılımının sağlanması amacıyla eğitim verilmesi, Yerel yönetimlerle koordinasyon toplantıları, Radyo, internet ve televizyonlarla iş birliği, Rekreasyon alanlarımn kontrolü gibi konular gelmektedir.”
Ayrıca Kirişci “2021 yılında yaşanan ekstrem orman yangınları sonrası Ulusal Orman Yangınları Çalıştayı yapılmış, yangın uzmanları, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla yenilikçi Kararlar alınmıştır. Orman yangınlarıyla mücadele organizasyonu iklim değişimine uyum sağlayacak şekilde güncellenmektedir” açıklamasını yaptı.
'ORMAN YANGININ SEBEBİNİ BİLMEYEN BİR BAKAN VAR'
Murat Bakan ise Kirişci’nin yanıtlarına ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “Türkiye 2021 yılında 250 bin futbol sahası büyüklüğünde bir alanı, yani İstanbul’un 5’te 1’i büyüklüğünde bir alanı orman yangınlarında kaybetti. Uydudan görülebilen bir yangın alanından bahsediyoruz. 2022 yılında da bu orman yangınları devam etti. Konuyla ilgili fikri takibinizi orman bakanı değiştikten sonra mevcut orman bakanına soru önergesiyle sorduk.
Vahit Kirişci’ye diyoruz ki kısaca, orman yangınlarının sebepleri nelerdir? Hangi çözümleri, hangi iş birliklerini yaptınız? Eksik personeli tamamladınız mı? Soru önergesine verilen cevapta, bakanın değiştiği ama zihniyetin değişmediği ortaya çıkıyor. Orman yangınlarının, eksik söylemiyorum az söylemiyorum, yüzde 47’sinin bilinmeyen bir sebeple olduğunu söylüyor Vahit Kirişçi. Yani orman yangının sebebini bilmeyen bir Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü var. Bunu çok normal karşılıyoruz. Niye normal karşılıyoruz? Çünkü Orman Bakanlığı ormanlara bir yaşam kaynağı olarak bakmıyor, Orman Bakanlığı kereste, yonga, odun, madenlere kiralayacak alan olarak bakıyor ormanlara.
'BUNLARA BİR ÇALI EMANET EDİLMEZ'
Orman Genel Müdürlüğü’nün son verilerine göre, 2020 yılında böyleydi, bu senin rakamları bütçede gelecek, Orman Genel Müdürlüğü’nün 10 milyar civarındaki bütçesinin 7 milyarı orman ürünleri satışından geliyor. Yani cari açığı sadece uyuşturucu kaçaklığından kapatmıyor devlet, aynı zamanda orman ürünlerini, ormanları keserek, muhafaza ormanları milli parklarda, kalan orman dediğimiz korunması gereken ormanlarda ağaç keserek kapatıyor, bunları satarak kapatıyor.
2 milyar 600 milyon lira madenlere kiralanan orman alanlarından gelir elde ediyor. Peki Orman Genel Müdürlüğü’nün genel bütçeden aldığı rakam ne kadar? Sadece 1 milyar lira. Yani ormanı bizim için hepimiz için nefes alacağımız, çocuklarımızın geleceği için, iklim kriziyle mücadele için bir yaşam alan olarak gören bir Orman Bakanlığı yok. Soruyoruz; personel durumunuz nedir? Personeliniz azdı… Diyor ki; personel sayımız 2021 yılında 2 bin 800 personel alımı yapmıştık, şimdi 8 bin personelin alımı daha devam ediyor.
Demek ki siz 5’te 1 sayısıyla personel arazözde, görevli sayısıyla orman yangınlarına müdahale etmeye çalıştınız. Bu da sizin açığınızı, eksikliğinizi, yetersizliğinizi ortaya koyuyor. Bunlara bırakın ormanları bir çalı, bir ağacın dalı emanet edilmez.”
2021'DE EN ÇOK ORMAN TÜRKİYE'DE YANDI
Avrupa Birliği'nin (AB) Ortak Araştırma Merkezi, 34 Avrupa ülkesinden aldığı verilerle orman yangınlarına ilişkin 2021 raporunu bugün yayımladı. AB'nin resmi verilerle hazırladığı orman yangını raporuna göre 2021'de Avrupa'da çok yanan alan Türkiye'de. Raporda Türkiye'de 2011-2020 arasındaki 10 yılın ortalaması alındığında yılda 9 bin hektar ormanın yandığı, 2021'de ise bu miktarın 139 bin hektara yükseldiği görülüyor.
Rapora göre 2021 yılında Avrupa'da en çok yanan ve yangınlardan etkilenen bölgeler Türkiye'de bulunuyor. Türkiye'yi İtalya takip ediyor. Türkiye'den sağlanan resmi verilerle hazırlanan rapor Türkiye'deki yangınların yüzde 91'inin insan aktiviteleri nedeniyle çıktığını da belirtiyor.
