Ekonomist Baki Atılal, Türklerin yurt dışından artan gayrimenkul alımlarının ardında yatan ve kimsenin konuşmadığı sebebi açıkladı. Atılal, "Türkiye'deki bir yıllık özel okul parasına, yurt dışında hem iyi bir lise hem de konaklama için ev bulurum" diyerek, ailelerin eğitim kaygısıyla yurt dışına yöneldiğini belirtti.
Türk vatandaşlarının yurt dışında gayrimenkul alımlarının rekor kırmasıyla ilgili tartışmalar sürerken, ekonomist ve emlak uzmanı Baki Atılal'dan gündem yaratacak, ezber bozan bir analiz geldi. CNBC-e Sabah Notları programına katılan Atılal, bu yönelimin arkasında sadece ekonomik değil, aynı zamanda Türkiye'deki eğitim sisteminin yarattığı baskının da olduğunu iddia etti.
"TÜRKİYE'DEKİ OKUL PARASINA YURT DIŞINDA HEM LİSE HEM EV"
Atılal, yurt dışına yönelimin ardındaki en şaşırtıcı sebeplerden birinin, Liselere Geçiş Sistemi (LGS) ve özel okul maliyetleri olduğunu belirtti. Ailelerin çocuklar üzerindeki "sıfır hata" baskısına dikkat çeken Atılal, şu çarpıcı karşılaştırmayı yaptı:
"Çocuğa diyorsun ki 'sıfır hata ya da bir hata'. Ben sana (Türkiye'de özel okul için) 1 milyon dediğin aşağı yukarı 20.000 euro eder. 20.000 euroya da biz sana yurt dışında güzel bir lise buluruz. Dolayısıyla orada konaklama için evi de bulurum yani."
Atılal, bu maliyet analizinin yanına "Golden Vize" ve oturma izni gibi avantajlar da eklendiğinde, aileler için yurt dışından ev almanın çok daha cazip hale geldiğini vurguladı.
"TÜRKİYE'DE KONUT ALMAK ARTIK MANTIKLI DEĞİL, PARAYI FAİZE KOYMAK DAHA KÂRLI"
Baki Atılal, konunun bir diğer boyutunun ise Türkiye'de konutun artık kârlı bir yatırım aracı olmaması olduğunu söyledi. Yüksek faiz ortamına dikkat çeken Atılal, yatırımcının basit bir matematik yaptığını belirtti:
"Türkiye'de %80 benim peşin param olacak, %20 banka kredi veriyor. (...) 15 milyona şu anda oradan (Türkiye'den) ev aldım. Seneye o evin 23 milyon olma ihtimali var mı? Sıfır. Niye alacağım ki? Para faizde durur."
Bu sözleriyle Atılal, yüksek konut fiyatları ve düşük kira getirisine karşın, mevcut yüksek mevduat faizlerinin, parayı konuta bağlamaktan çok daha mantıklı bir seçenek haline geldiğini ve bu durumun da yatırımcıyı yurt dışı gibi alternatiflere ittiğini ifade etti. Kısacası Atılal'a göre, Türkler artık hem çocuklarının geleceği hem de kendi paralarının geleceği için rotayı yurt dışına çevirmiş durumda.