TL’deki erimeyle bir tapu sahibi olmak milyonlar için hayale dönüşürken evin kapıları yabancıya açıldı. 400 bin dolara vatandaşlık imkanı lüks konut satışlarını patlattı. İlk sırayı Ruslar alırken onu İran ve Iraklılar izledi. Rusların en çok Antalya’yı tercih etmesi ise ‘Türkiye’nin sunduğu fırsatla 200 yıllık sıcak denizlere inme hedefine kavuştular’ yorumlarına yol açtı.
Türkiye’de konut satışları artan fiyatlar ve kredi oranlarıyla birlikte hız kesti. Bu süreçte yerli konut alımında frene basmak zorunda kalırken, yabancı tam tersi bir reaksiyon gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, konut satışları 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,4 azalarak 1 milyon 485 bin 622 olarak gerçekleşti. Buna göre, konut satışları 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,4 azalarak 1 milyon 485 bin 622 olarak gerçekleşti.
Yabancılara yapılan konut satışları 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 15,2 artarak 67 bin 490 oldu. 2022 yılında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 4,5 oldu. 2022 yılında yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 24 bin 953 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul’u sırasıyla 21 bin 860 konut satışı ile Antalya, 4 bin 316 konut satışı ile Mersin izledi. Ama en fazla artış sıcak denizlerde oldu.
Yabancıya yapılan konut satışında Rusya ve Ukrayna savaşının etkisi büyük oldu. Zaten sıcak denizlere inmek isteyen Rus ve Ukraynalı turistler savaştan kaçarak Akdeniz bölgesine akın etti. Yaşanan petrol kavgasıyla birlikte yabancılar tercihlerini sıcak bölgelerden yana kullandı. Geçen yıl en fazla konut alımı yapan Ruslar oldu. 2021’de Türkiye’den 5 bin 379 konut alan Ruslar 2022’de yüzde 203’lük artışla 16 bin 312 konut alımı gerçekleştirdi. Onları yüzde 106’lık artışla (2 bin 574 adet) Ukraynalılar takip etti. Arapların da gözdesi olan Türkiye’de artış oranında ilk 3’e girdi. Suudi Arabistanlılar yüzde 95’lik artışla Türkiye’den bin 90 konut aldı. Geçen yılın lideri olan İranlılara ise konut satışı hız geriledi.
Rus ve Ukraynalı turistler en fazla konut alımını Antalya’dan gerçekleştirdi. 2021’e göre Antalya’da yapılan konut satışı yüzde76,5 artarak 21 bin 860 adede ulaştı. Onu yüzde 71 büyüme ile Mersin takip ederken, Bursa’da yüzde 18 ile ilk 3’e giren illerden oldu. Megakent İstanbul’da ise yabancılara yapılan konut satışında gerileme kaydedildi. Yüzde 5 daralan satışlar İstanbul’da 24 bin 53 adet olarak kaydedildi.
Yabancılara yapılan konut satışları 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 15,2 artarak 67 bin 490 oldu. 2022 yılında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 4,5 oldu. 2022 yılında yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 24 bin 953 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul’u sırasıyla 21 bin 860 konut satışı ile Antalya, 4 bin 316 konut satışı ile Mersin izledi.
Yabancılara yapılan konut satışları 2022 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,6 azalarak 6 bin 386 oldu. Aralık ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 3,1 oldu. Aralık ayında yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 2 bin 465 konut satışı ile Antalya aldı. Antalya’yı sırasıyla bin 968 konut satışı ile İstanbul, 663 konut satışı ile Mersin izledi.
ARALIK AYINDA ARTIŞ YÜZDE 2,7
Türkiye genelinde diğer konut satışları Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,7 artarak 186 bin 167 oldu. 2022 yılında gerçekleşen diğer konut satışları ise bir önceki yıla göre yüzde 0,7 artışla 1 milyon 205 bin 302 oldu. Toplam konut satışları içinde diğer satışların payı Aralık ayında yüzde 89,5, 2022 yılında yüzde 81,1 olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,5 artarak 77 bin 889 oldu. İlk el konut satışları 2022 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 0,3 azalışla 460 bin 79 olarak gerçekleşti.
Toplam konut satışları içinde ilk el satışların payı Aralık ayında yüzde 37,5, 2022 yılında yüzde 31,0 oldu. Türkiye genelinde ikinci el konut satışları Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,1 azalış göstererek 130 bin 74 oldu. İkinci el konut satışları 2022 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 0,5 azalışla 1 milyon 25 bin 543 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı Aralık ayında yüzde 62,5, 2022 yılında yüzde 69,0 oldu.
EV FİYATLARI SERT YÜKSELDİ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), kasım ayı konut fiyat endeksi verilerini açıkladı. Merkez, konut fiyat endeksinin yıllık bazda yüzde 174,3 arttığını bildirdi. Endeks, aylık bazda yüzde 3,8 arttı. Bir önceki yılın aynı ayına göre artış ise yüzde 174,3 olarak gerçekleşti. Konut fiyat endeksi, enflasyondan arındırıldığı zaman yüzde 54 artış gösterdi. Konut fiyat endeksindeki yıllık artış, ekim ayında yüzde 188,2 olmuştu. Konut fiyat endeksinin en çok Antalya, Burdur ve Isparta bölgesinde arttı.
Bölgedeki yıllık artış yüzde 214,5 oldu. Adana ve Mersin’de konut fiyatları yüzde 192 artarken, Aydın, Denizli, Muğla bölgesindeki artış yüzde 187,6 oldu. Konut fiyat endeksinin en az arttığı bölge ise yüzde 120,2’lik artışla Bingöl, Elazığ, Malatya ve Tunceli bölgesi oldu. Endeks, İstanbul’da yüzde 186,3 arttı. Ankara’daki artış yüzde 181,6 olurken, İzmir’de konut fiyatları yüzde 176 yükseldi.
Türkiye’de bir konutun metrekare birim fiyatı 16 bin 984 TL oldu. İstanbul’daki konutun metrekare birim fiyatı 26 bin 904 TL’ye, İzmir’deki konutun ise 20 bin 861 TL’ye yükseldi. Ankara’da bir konutun metrekare birim fiyatı ise 12 bin 445 TL olarak açıklandı. Verilere göre, İstanbul’da 120 metrekare bir konutun fiyatı kasım ayında 3,2 milyon TL’ye yükseldi.
KONUTTA İŞTAH KESİLDİ
Türkiye genelinde konut satışları Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,2 azalarak 207 bin 963 oldu. Konut satışlarında İstanbul 36 bin 744 konut satışı ve yüzde 17,7 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul’u 16 bin 365 konut satışı ve yüzde 7,9 pay ile Ankara, 11 bin 168 konut satışı ve yüzde 5,4 pay ile Antalya izledi. Konut satışlarının en az olduğu il 58 konut ile Ardahan oldu.
YERLİ BAKTI YABANCI ALDI
Konutta artan fiyatlar ev sahibi olmayı hayalden de öteye taşırken, kredi maliyetleri bile aylık 25 bin 30 bin ödemelere yetmez hale geldi. Konut alımındaki bu iştahsızlık verilere de yansıdı. Yabancıya yapılan konut satışları geçen yıl hiç hız kesmedi. Rekor yılı olarak gerçekleşen yabancıya satışta, 2022 artış yılı olarak kayıtlara geçti.
TÜİK, 2022 yılı Aralık ayı konut satış istatistikleri verilerine göre, konut satışları 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,4 azalarak 1 milyon 485 bin 622 olarak gerçekleşti. Konut satışlarında İstanbul 259 bin 654 konut satışı ve yüzde 17,5 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul’u 126 bin 166 konut satışı ve yüzde 8,5 pay ile Ankara, 83 bin 502 konut satışı ve yüzde 5,6 pay ile İzmir izledi.
SAVAŞTAN KAÇAN TÜRKİYE’DE ‘EV’LENDİ
Rusya Federasyonu vatandaşları 2022 yılında Türkiye’den 16 bin 312 konut satın aldı. Rusya Federasyonu’nu 8 bin 223 konut ile İran vatandaşları ve 6 bin 241 konut ile Irak vatandaşları izledi. Aralık ayında ise Rusya Federasyonu vatandaşları Türkiye’den 2 bin 403 konut satın aldı. Rusya Federasyonu vatandaşlarını sırasıyla 675 konut ile İran, 345 konut ile Irak vatandaşları izledi.
Türkiye’de 2022 yılında kadınlar 484 bin 654, erkekler 821 bin 132 konut satın aldı. Türkiye genelinde 2022 yılında, kadınlar yüzde 32,6 pay ile 484 bin 654, erkekler yüzde 55,3 pay ile 821 bin 132 konut sahibi olurken yüzde 1,6 pay ile 24 bin 193 konut kadın ve erkek tarafından ortaklaşa alındı.
KREDİ ORANLARI İPOTEKLİ SATIŞLARI VURDU
Kredilerdeki yüksek oran ve iştahsızlık satışlara da yansıdı. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 51,8 azalış göstererek 21 bin 796 oldu. 2022 yılında gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yıla göre yüzde 4,8 azalışla 280 bin 320 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı Aralık ayında yüzde 10,5, 2022 yılında yüzde 18,9 olarak gerçekleşti. Aralık ayındaki ipotekli satışların, 6 bin 971’i; 2022 yılındaki ipotekli satışların ise 77 bin 141’i ilk el satış olarak gerçekleşti.
