Uykuya geçerken yaşanan ani zıplama hissi, tıp literatüründe “hipnik seğirme” (hypnic jerk) olarak biliniyor. Bilim insanlarına göre bu durum, sanıldığı kadar nadir değil ve çoğu insanın yaşamında en az birkaç kez deneyimlediği oldukça yaygın bir refleks.
UYURKEN ZIPLAMANIN SEBEBİ NEDİR?
California Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, bu tür istemsiz kas seğirmelerinin, beynin uyanıklıkla uyku arasında geçiş yaparken yaşadığı “geçici karmaşa”dan kaynaklandığı belirtildi. Özellikle stresli dönemlerde, fazla kafein alındığında veya düzensiz uyku saatlerinde bu hissin daha sık yaşandığı gözlemlendi.
EVRİMSEL REFLEKS
Nörofizyolog Dr. Sarah L. Mosley’e göre, beyin kasların gevşemeye başladığını “düşme” olarak algılayabilir. Bu da vücutta savunma refleksi olarak zıplamaya sebep olur. Evrimsel açıdan bu refleksin, ağaçta uyuyan atalarımızın düşmesini engellemek için gelişmiş olabileceği öne sürülüyor.
Araştırmalar ayrıca, hipnik seğirmenin genellikle zararsız olduğunu ancak aşırı sıklaşması durumunda uyku kalitesini olumsuz etkileyebileceğini vurguluyor. Uzmanlar, bu durumu azaltmak için şu önerileri sunuyor:
- Yatmadan önce ekran kullanımını azaltmak
- Kafein ve enerji içeceklerinden uzak durmak
- Meditasyon veya nefes egzersizleriyle gevşemek
- Uyku saatlerini sabitlemek
Uykuya geçerken yaşanan bu küçük sarsıntılar sizi korkutmasın. Vücudunuz yalnızca uykuya geçişte beyne son bir “iyi geceler” demek istiyor olabilir.
