Market raflarında sıkça karşılaşılan ve yumurta üzerindeki sayılar ile başlayan kodlar, tüketicilere ürünün kaynağı hakkında şeffaf bilgi verme amacıyla Türk Gıda Kodeksi Yumurta Tebliği kapsamında zorunlu tutuluyor.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın (şimdiki adıyla Tarım ve Orman Bakanlığı) 2017 yılı itibarıyla başlattığı uygulama, yumurtanın hangi üretim metodundan elde edildiğini kabuğun üzerindeki tek haneli ilk rakam ile gösteriyor.
Bu kodun hemen ardından gelen TR ülke kodu, ürünün Türkiye'de üretildiğini belirtiyor.
Sonraki iki hane ise yumurtanın üretildiği ilin il trafik kodunu (plaka kodu) içeriyor.
Kalan uzun rakam dizisi ise işletme numarası ve kümes numarasını belirterek yumurtanın izlenebilirliğini sağlıyor.
YUMURTANIN ÜZERİNDEKİ KODLAR NE ANLAMA GELİYOR?
Yumurtanın kalitesini ve tavukların refah seviyesini doğrudan gösteren bu yetiştirme metodu kodu, 0'dan 3'e kadar farklı anlamlar taşıyor.
0 Kodu - Organik Yumurta: Bu kod, tavukların organik sertifikalı yemlerle beslendiğini, hormon uygulanmadığını ve geniş, serbest dolaşım alanlarına sahip olduğunu gösteriyor. Hayvan refahı standartları açısından en üst düzeyde kabul ediliyor ve doğal olarak piyasadaki en pahalı yumurta çeşidi oluyor.
1 Kodu - Serbest Gezen Yumurta: Gezen tavuk yumurtası kodu olarak da biliniyor. Tavuklar günün belirli saatlerinde mutlaka açık havada ve geniş dolaşım alanlarında serbestçe dolaşabiliyor. Organik yumurtadan sonra en sağlıklı seçenek olarak görülüyor.
2 Kodu - Kümeste Kafessiz Yumurta: Tavuklar, kapalı bir kümes içinde kafes kullanılmadan yerde serbestçe dolaşarak, toplu bir ortamda yetiştiriliyor. Bu yumurtaların besin değeri ve üretim koşulları, 0 ve 1 kodlu yumurtalara göre daha düşük kabul ediliyor.
3 Kodu - Kafes Yumurtası: Kafes tavuğu yumurtası olarak adlandırılan bu kod, tavukların endüstriyel standartlara uygun, genellikle dar kafes sistemlerinde (batarya sistemi) yetiştirildiğini ifade ediyor. Katkı maddeli yemlerle beslenme olasılığı yüksek olan bu yumurta çeşidi, Türkiye'de en çok tüketilen ve en ucuz olan grup olarak dikkat çekiyor.
Şişkinlik sorununa veda edin: Bağırsakları temizleyen 5 doğan besin!
YUMURTADAKİ FİYAT FARKLILIKLARI
Son yıllarda artan bilinçlenme ile birlikte, tüketicilerin en sağlıklı yumurta kodu olan 0 ve 1 kodlu yumurtalara yönelimi yükseldi.
Örneğin, 0 kodlu organik yumurtanın adet fiyatı gezen tavuk yumurtası ve kafes yumurtasına kıyasla daha yüksek bir kâr marjıyla satışa sunuluyor.
Tüketicilerin, satın alma tercihlerini sadece fiyata göre değil, aynı zamanda etik üretim koşullarına ve sağlık faydasına göre belirlemesi önem taşıyor.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) gibi kurumlar, izlenebilirliğin ve tüketici haklarının korunması amacıyla bu kodlama sistemini destekliyor.
Yumurta kabuğunda üretim tarihinin bulunması zorunlu olmasa da, yumurtlama tarihinden itibaren 28 gün son kullanma süresi olduğunu unutmamak gerekiyor.
YUMURTA KODLAMA SİSTEMİ NE ANLAMA GELİYOR?
Yumurta kabuğu üzerindeki tüm kodlar, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın ilgili tebliğleri ve Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) üzerinden izlenebiliyor.
Tüketiciler, gıda güvenliği hattı (Alo 174) üzerinden şüpheli gördükleri durumları kuruma bildirebiliyor.
Bu sistem, Ankara, İstanbul, İzmir gibi büyükşehirler başta olmak üzere tüm illerdeki denetim mekanizmasının temelini oluşturuyor.
Bilimsel kanıt yok ama yine de herkes kolajen alıyor! İşte uzman yorumları...
