Bilim ve Sanat Vakfı tarafından düzenlenen I. Ulusal Siyaset Düşüncesi Sempozyumu, 15-16 Aralık 2023 tarihlerinde Vefa Salonu'nda gerçekleşecek. Sempozyum, karşılaştırmalı siyaset düşüncesi alanındaki yenilikçi ve eleştirel yaklaşımları tartışmayı amaçlayarak küreselleşme sürecinde siyaset teorisindeki gelişmeleri ele alacak.
Siyaset teorisi içindeki Batılı yaklaşımların, kültürler arası etkileşimin artmasıyla eleştirilmesi ve yeni arayışlara yol açmasıyla ortaya çıkan karşılaştırmalı siyaset düşüncesi, uzun süre göz ardı edilmiş düşünürleri ve metinleri gün ışığına çıkararak siyaset düşüncesini çoğulcu bir yaklaşımla zenginleştirmeyi hedeflemektedir.
Sempozyum, Türkiye'de karşılaştırmalı siyaset düşüncesine olan ilgiyi artırmayı amaçlamaktadır. Türkiye siyaseti ve siyasi düşüncenin, karşılaştırmalı çalışmaların imkânlarıyla yeterince incelenmediği göz önüne alındığında, bu sempozyumun önemli bir adım olduğu söylenebilir.
Program Ayrıntıları:
15 Aralık 2023 Cuma:
Açılış ve Kayıt (09.00 – 09.30)
I. Oturum (09.30 – 11.00): Karşılaştırmalı Siyaset Düşüncesinde Egemenlik, Sınır ve Çoğulculuk
Oturum Başkanı: Ömer Taşgetiren
Konuşmacılar ve Konular:
Feyzullah Yılmaz: Demokrasi ve Egemenlik Meselesine Tasavvuftan Bakmak: Muhammed İkbal’in “Manevi Demokrasi”sinde İnsan ve Tanrı İş Birliği
Ertuğrul Zengin: İsmail Raci Faruki ile Ahmet Davutoğlu’nun Siyasal Görüşlerinin Karşılaştırılması: Hilafet ve Plüralizm
İbrahim Buldur: Teritoryal Sınır Kavramının Ahlaki Sınırları: İslam Siyaset Düşüncesi ve Liberal Teoride Açık Sınır Politikasının Etik-Politik Gerekçelendirilmesi ve Mültecilik Olgusu
Mücahid Gürbüz: Karşılaştırmalı Siyaset Teorisinin Neliği ve Kapsamı Çerçevesinde Nader Hashemi’nin Yaklaşımının Değerlendirilmesi
Ara (11.00 – 11.15)
II. Oturum (11.15 – 12.45): Aydınlanma ve İdeolojinin Halleri
Oturum Başkanı: İsmail Yaylacı
Konuşmacılar ve Konular:
Aytaç Odacılar: Sanat Düşüncesi İçerisinden Çıkabilecek Bir İslamcılığa Prolegomena
Zeynep Büşra Gürtekin: Bir İleri İki Geri; Kim İleri Kim Geri? Mario Vargas Llosa’nın Masalcısı Üzerinden Aydınlanma Düşüncesi
Hüseyin Etil: Post-Post-Kemalizm: Radikal Kemalizmin “Türkiye Araştırmaları” Gündemi
M. Fahri Danış: Milliyetçi Tarihyazımlarında Köken Mitlerinin Kullanımı: Türk Tarih Tezi ve Lübnan Tarih Tezinin Karşılaştırılması
Ara (12.45 – 14.00)
III. Oturum (14.00 – 15.30): Çağdaş Siyaset Düşüncesinde Adaletin Dili ve Devlet
Oturum Başkanı: M. Akif Kayapınar
Konuşmacılar ve Konular:
İsmail Yaylacı: Küresel Adalet ve Egemenlik Paradoksu
Zeynep Kırbaşoğlu: Savaş Hâlâ Ahlaki Bir Cehennem Midir? Adil Savaş Teorisinin Modern Savaşlarla Uyumu
Aslı Akbaş: Yeni Cumhuriyetçi Egemenlik Anlayışı: Tüzel Bir Fail-Temsilci Olarak Devlet
Feyza Pınar Yaşar: Linguistik Önvarsayımlar Bağlamında Politik Tartışma ve Propaganda
Ara (15.30 – 15.45)
IV. Oturum (15.45 – 17.15): Fıkıh ve Siyaset I
Oturum Başkanı: Özgür Kavak
Konuşmacılar ve Konular:
Enes Furkan Ömeroğlu: Fürû Fıkıh Literatüründe Siyaset Düşüncesinin İzleri: Nevevî’nin Minhâc’ında Devlet Başkanlığıyla İlgili Hükümlerin İncelenmesi
Büşra Oğuz: Osmanlı Fukahasının Siyaset Tasavvuruna Giriş: Dürer’ül-Hükkâm Örneği
Havva Usta: Hanefi Mezhebine Ait bir Fürû Fıkıh Kitabı Olan Fethü’l-Kadîr Siyaset Düşüncesi Metni Olarak Okunabilir mi?
V. Oturum (20.30 – 22.00): Çevrimiçi - Siyaset Düşüncesinde Kültürlerarası İmkânlar
Oturum Başkanı: Serhat Aslaner
Konuşmacılar ve Konular:
Ömer Faruk Uysal: Komüniteryanizmin Felsefi Temelleri
Harun Akdemir: Sezai Karakoç ve Axel Honneth’in Siyasal Fikirlerinin Mukayesesi: Eleştirel Bir Değerlendirme
Yunus Turan: Karşılaştırmalı Siyaset Teorisinin Sınırlarını ve İmkânlarını Toplumsal Hareket Çalışmaları Temelinde Yeniden Düşünmek
Hüseyin Yalçın: İslam Siyaset Düşüncesinin İzinde: Damat Efendi'nin Mecma'u'l -Enhur’unun İncelenmesi
16 Aralık 2023 Cumartesi:
VI. Oturum (09.30 – 11.00): Fıkıh ve Siyaset II
Oturum Başkanı: Nurullah Ardıç
Konuşmacılar ve Konular:
Emrullah Aygün: İslam Siyaset Düşüncesi Kaynağı Olarak İbn Âbidin’in Reddü’l-Muhtâr İsimli Eserinde Devlet Başkanına İlişkin Atıflar
Abdulhamit Soğukpınar: Kâsânî’nin Bedâiu’s-Sanâi Adlı Eserinde Devlet Başkanı Tasavvuru
Elif Keleş: Bâbürlü Devleti’nde Telif Edilen Bir Fıkıh Eserinde Siyaseti Aramak: el-Fetâva’l-Hindiyye’deki Devlet Başkanıyla İlgili Hükümlere Dair Bir İnceleme
Ayşegül Çelik: İslam Siyaset Düşüncesinde Yönetimin Ahlakilik Sorunsalı: İslam Hukuku Perspektifinden Bir Değerlendirme
Ara (11.00 – 11.15)
VII. Oturum (11.15 – 12.45): Kamusal Alanda Demokratik Temsil ve Tanınma
Oturum Başkanı: Feyzullah Yılmaz
Konuşmacılar ve Konular:
Tolgahan Ceylan: “Ne Demokrasiyle Ne de Demokrasisiz!” Kamusal Alanda Öteki/Farklı Olanla Birlikte Var Olabilmenin Alternatif İmkânları
Muhammed Asım Öncel: Liberal Kamusal Alana Bir Alternatif: Gannuşi’nin İslami Devlet Düşüncesinde Kamusallık
Büşra Aytekin: Tanınma Mücadelesi ve Popülizm Arasında İktidarın Serüveni
Zehra Çelik: Modernleşme Tarihinde Kadın Sembolizmi
Ara (12.45 – 13.45)
VIII. Oturum (13.45 – 15.00): Karşılaştırmalı Siyaset Düşüncesi: Niçin ve Nasıl?
Oturum Başkanı: Ahmet Okumuş
Konuşmacılar ve Konular:
Muhammed A. Ağcan: Karşılaştırmalı Siyaset Teorisi: Bağlamsal ve Kozmopolitan
Nedim Nomer: Siyasal Düşünceleri Karşılaştırmak Mümkün mü?
M. Akif Kayapınar: İslam Siyaset Düşüncesi Nasıl Çalışılmalı?
Ara (15.00 – 15.15)
IX. Oturum (15.15 – 16.45): Karşılaştırmalı Siyaset Düşüncesi: Yaklaşımlar, Yöntemler
Oturum Başkanı: Muhammed A. Ağcan
Konuşmacılar ve Konular:
Aykut Karahan: Karşıt Kanon Hareketi Olarak Karşılaştırmalı Siyaset Düşüncesi
Ömer Taşgetiren: Yükseköğretimde Muhafazakar - Liberal Ayrışması ve Karşılaştırmalı Siyaset Teorisinin İmkânları
Uğur Altuntaş: Siyasal Düşünceler Neden ve Nasıl Karşılaştırılmalı?: Quentin Skinner’dan Michael
Freeden’a Bir Eylem Olarak “Siyasal Düşünme”
Gülsüm Karaca: Nietzsche ve Siyaset Düşüncesinde Karşılaştırmalı Yöntemler
Ara (16.45 – 17.00)
X. Oturum (17.00 – 18.30): Karşılaştırmalı Siyaset Düşüncesi ve Klasikler
Oturum Başkanı: Alim Arlı
Konuşmacılar ve Konular:
Ayşe Kaya: İbn Ezrak el-Gırnâtî’nin Siyaset Düşüncesinde Dinin Tesis Edilmesi ve Dini Görevlerin Tayini İlkeleri Arasındaki İlişki
Ahmet Emre Polat: Osmanlı’da Toprağın Siyasal Konumu
Hulusi Umudum: Siyaseti Karşılaştırmak: Machiavelli’nin Prens’i ve Şehzade Korkut’un Da’yetü’n-Nefs’i
Selman Büyükkara: Anayasalcılık ve Çoğulculuk Düşünceleri Arasında Eklektik Bir Siyasal ve Toplumsal Model Olarak Medine Vesikası