Metin Celâl, Vecdi Çıracıoğlu, Besim Dalgıç ve Veysel Gökberk Manga, 2023’ün ‘en iyi romanları’nı KARAR okuyucuları için seçti. Jürimizin değerlendirmeleri Ayfer Tunç’tan Taner Ay’a, Murat Menteş’ten Ülkü Demiray’a 18 kitaplık bir okuma listesi sunuyor. Seçimlerde, Murathan Mungan’ın Türkiye’nin yakın tarihindeki faili meçhul cinayetlere odaklandığı kara polisiyesi ‘995 km’ ve Selçuk Altun’un Salacak’ta başlayıp Londra’da süren gizemli anlatısı ‘İşte Geldim Deniz Kenarı’ romanları öne çıkıyor.
SALİHA SULTAN
Çetin Celâl, Vecdi Çıracıoğlu, Besim Dalgıç ile Veysel Gökberk Manga’dan oluşan KARAR jürisi ‘roman’da 2023’ün en iyileri’ni seçti. Jürimizin seçimlerinde, Murathan Mungan’ın Türkiye’nin yakın tarihine 1990’lardaki faili meçhul cinayetlere odaklandığı kara polisiyesi ‘995 km’ ile Selçuk Altun’un Salacak’ta başlayıp Londra’da süren gizemli anlatısı ‘İşte Geldim Deniz Kenarı’ romanları öne çıktı.
Murathan Mungan
Selçuk Altun
Taner Ay, Ayfer Tunç, Murat Menteş, Fuat Sevimay, Murat Gülsoy, Başar Başarır, Mahir Ünsal Eriş, Arzu Yıldız, Deniz Gezgin, Adnan İslamoğulları, Hikmet Temel Akarsu, Tahir Abacı, Gökçer Tahincioğlu, Aslı Ilgın Kopuz, Ömer Kurt ve Ülkü Demiray gibi gibi birçok ismin romanının yer aldığı seçimler KARAR okurları için 2023’e dair 18 kitaplık bir okuma listesi sunuyor.
VECDİ ÇIRACIOĞLU
BÜYÜSÜNÜ YİTİRMİŞ GÜNLERDEN ANTİK ÇAĞLARA
Murathan Mungan / 995 km/ Metis Yayınları: Sürükleyici bir kara polisiye olan 995 Km. romanında siyasi/politik bir ortam içerisinde görünen gibi olmayan olguların aslında gayet net görülebilir olduğunu gözler önüne seriyor. Mungan edebiyatımızda ender rastlanan bir başkahraman yaratmış. Bu kahramanın peşinden ülkenin yakın geçmişinden karmaşıklıkların ve kaosun izini sürüyor. Kurguda düğüm atıp, çözerken kitabı okuyanı da yorucu bir yolculuğun içine sokuyor.
Fuat Sevimay / Aziz ile Nikola / İthaki Yayınları: Fuat Sevimay, Aziz ile Nikola kitabında büyüsünü yitirmiş günlerden antik çağlara uzanan anakronik hikâyesi olan bir roman yazmış. Kitap iki baş karakterli. Bu iki karakter çeşitli ülkeleri ziyaret ederken Dante’den Eco’ya, Nuri Bilge Ceylan’dan Orhan Pamuk’a, İsa’dan Muhammed’e varana dek birçok ünlünün tanıklığında okuru maceranın içine sürüklüyor.
Mahir Ünsal Eriş / Acayip / Can Yayınları: Mahir Ünsal Eriş sıcak bir aşk hikâyesi yazmış. Hikâye, üzün yıllar hasret kaldığım türde. Farklı coğrafya insanları esrarengiz ‘acayip’ hikâyelerde bir araya geliyor. Ürkütücü hikâyler; korkunç yaratıklar, mitolojik figürler, kara denizlerle harman edilmiş. Bütün bunlar bir kadın ve erkeğin sonsuz aşkını çevreliyor.
Arzu Yıldız / Sokak / SRC Kitap: Sokak, Arzu Yıldız’ın son kitabı. Bu kitapta Arzu Yıldız, darbenin hayatımızdaki kapladığı alanı, maceralarla dolu bir şekilde ele alıyor. Ankara’dan yurt dışına bir kaçık hikâyesi konu ediliyor. Deniz Gezgin / Gözler Kanatlar Çiçekler Kuyruklar /Can Yayınları: Deniz Gezgin sınırsız bir hayal gücüyle biçimlendirdiği yeni romanında dünyanın en kutu köşelerine sirayet edip, yaşama ve yaşamın karşısında duran güçlere ses veriyor.
METİN CELÂL
AĞLANACAK HALİMİZE GÜLDÜREN KARA BİR MİZAH
(Bir sıralama olmadan.) İşte Geldim Deniz Kenarı, Selçuk Altun, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları: Salacak’ta, semtin sokaklarında başlayıp Londra’da süren gizemli bir anlatı. Londra’da yaşayan Harun’un “kitaplarla, kültürle, sanatla, çok renkli insanlarla örülü, sürprizlerle dolu” öyküsü.
Ressam Vasıf’ın Gizli Aşklar Tarihi, Murat Gülsoy, Can Yayınları: Murat Gülsoy, Türk resim tarihine ve 1880’lerden bu yana ülkemizin geçmişine bakarken farklı bir varoluş ve aykırı bir yaşam biçimiyle toplum içinde yer edip, sanatıyla görünür olmanın, bilinmenin ne kadar güç olduğunu anlatıyor. 995 km, Murathan Mungan, Metis Yayınları: Murathan Mungan’ın “sürükleyici bir kara polisiye” diye tanıtılan romanı. Mungan, ülkemizde 1990’larda yaratılan korku ortamına, art arda işlenen siyasi cinayetlere odaklanmış. Bu faili meçhul bırakılan cinayetlere yakından bakarken bu cinayetleri kimlerin, nasıl, hangi amaçlarla işlettiğini de anlatmış.
Dünyanın Bütün Fıstıkları, Başar Başarır, Can Yayınları: Başar Başarır’ın Ayvalık yakınlarındaki Kozak yaylasında yaşanan doğa katliamına bizzat tanık olmasından kaynaklanan, birbirine tamamen zıt iki kardeşin mecburi buluşmalarında sohbetleri, tartışmaları ile gelişip bir Türkiye sentezine dönüşen etkileyici ve düşündürücü bir roman.
Kuru Kız, Ayfer Tunç, Can Yayınları: Ayfer Tunç, kahramanı Kuru Kız’ın başından geçenleri anlatırken bize çok tanıdık gelen mahalle halkı ve onların davranışlarını neredeyse ağlanacak halimize güldürecek derin bir kara mizahla yansıtıyor. “Bakalım mahalleli daha ne rezillikler yapacak, Kuru Kız’a daha neler yaşatacaklar?” merakıyla okuyorsunuz eseri.
BESİM DALGIÇ
OKURUNU YARALAYAN HABİL-KABİL ÖYKÜSÜ
Yaralı Gönül, Taner Ay, 1984 Yayınevi: Günümüzdeki yayınlanmış romanlarla ilgili olarak edebiyat çevrelerindeki konuşulan bu konuda bir tıkanmanın olduğu, bu nedenle tekrar klasiklere dönülmesi görüşü yaygın... Belki abartılı görüş, belki de haksızlık yapılıyor. Bence Taner Ay’ın ‘Yaralı Gönül’ kitabı bu yargıyı kıran bir roman. Akıcı üslubuyla, olay örgüsüyle okuyan herkesin içini yaralayan bir Habil-Kabil öyküsü, çağdaş bir tragedya...
Külhan, Adnan İslamoğulları, Ötüken Neşriyat: Adnan İslamoğulları Ülkücü-Milliyetçi bir cenahtan. Bu cenah Pandora kutusu gibi. ‘Külhan’da Adnan İslamoğulları kutunun kapağını aralıyor. Hatta daha fazlasını yapıyor. Önceki Kuyu romanının devamı niteliğinde. Ülkücü-Milliyetçi cenahı açık yüreklilikle yazan var mı? Bilmiyorum... Bir anlamda komünist cenahtan Vedat Türkali’nin Güven romanıyla paralellik taşıyor.
İşte Geldim Deniz Kenarı, Selçuk Altun, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları: Selçuk Altun’un romanı hayli eğlenceli ve ustalıkla kurgulanmış bir eser. Ben bu romandan tıpkı Selçuk Altun’un ilk iki romanı kadar keyif alınacağını belirtmeliyim.
Barcelona’da Bir Gece, Hikmet Temel Akarsu, 1984 Yayınevi: Hikmet Temel’in dört kitaptan oluşan ‘Duygusal Yolculuklar’ dizisinin son kısa romanı -kendi ifadesiyle- ‘endüstriyel turizm’in saçmalığına ve bu pazarda biçimlenen ilişkilerin gelip geçiciliğine ilişkin hoş bir metin. Turistikleştirilen mimari ise esaslı bir motif… ‘Barselona’da Bir Gece’, uluslararası turizmin kültürü, doğayı ve tarihi çevreyi tahrip eden bir olgu olduğunu yazan Fernand Braudel’in Akdeniz kitabını da hatırlatıyor...
O Sevdalar Ezeldendi, Tahir Abacı, Sözcükler Yayınları: ‘O Sevdalar Ezeldendi’ Tahir Abacı’nın gerçekte yazdığı ilk roman. Çeşitli nedenlerle elli yıl ertelemiş. Ankara Garı, karlı bir kış günü, gara gelen tren. Bir şair. Şairin trende tutkuyla sevdiği ama karşılaşmak istemediği, sevgisine karşılık bulamadığı okul arkadaşı bir kadın. Olay örgüsünü kuran şairin ve kadının ortak arkadaşları ünlü bir gazeteci.Tahir Abacı’dan yitik ve yılgın kişilerin sürprizlerle dolu hayatları...
V. GÖKBERK MANGA
MENTEŞ’İN KENDİNE EN ÇOK BENZEYEN ROMANI
Afili Hafiye, Murat Menteş, Alfa Yayınları: Her açıdan oldukça verimsiz geçen 2023’te ‘Afili Hafiye’, bana kalırsa yılın en iyisi, Menteş’in belki de bugüne kadar yazdığı en deli işi, kendine en çok benzeyen romanı. Kendisini biraz iğrenç bulan bir biricikliğin içinde suç, önce ilmek ilmek örülüyor, sonra her sayfada patlayan ve kimisini rahatsız edecek birçok havai fişekle çözülüyor. Çoktan kaybettiğimiz bir dosta yeniden kavuşuyoruz bu romanla.
Sabahattin Ali’yi Ben Öldürdüm, Gökçer Tahincioğlu, İletişim Yayınları: Türk Edebiyatı’nın ve tarihinin en önemli bilinmezlerinden birisi, Sabahattin Ali cinayetidir. Yunus Nadi ödüllü romancı Gökçer Tahincioğlu, yeni romanı ‘Sabahattin Ali’yi Ben Öldürdüm’de, hem bu cinayetin sırlarını aydınlatmaya çalışıyor, hem de çift zamanlı bir polisiye yaratıyor. Bu, yaşamaya mecbur kaldığımız o tek hayat içinde, mutlu başlayıp sıradanlaşan o hikâyelerden birisi ve neresinden bakarsanız bakın iyi bir polisiye.
Zaman Zaman Güneşli, Aslı Ilgın Kopuz, Can Yayınları: Kopuz’un ikinci kitabı. Yazar, ‘Kış Salkımı’nda kurduğu dili, yani şiirsel, yer yer metaforik ve çoğunlukla çok okunmuş iyi metinlerle desteklenen dili buraya da taşıyor. Bir genç kadın bugün Türkiye’de nasıl yaşar, kadın-erkek ilişkilerinin bozulmuşluğu nasıldır ilh. sorulara cevap aramayanlar, evet, aramayanlar, bu romanı mutlaka okumalılar ve kendilerini bulmalılar.
Cepheye Koşan At, Ömür Kurt, Doğan Kitap: Türk romanı, Kurtuluş Savaşı anlatılarını çokça dillendirmiştir, cumhuriyetimizin ilk yıllarında Millî Mücadele’yle ilgili birçok roman yazıldı; ancak belki de ilk kez, cumhuriyetin yüzüncü yılında Ömür Kurt, bütün bir savaşı bu sefer bir atın gözünden anlatıyor. İyi bir roman ama daha fazlası, büyük bir anlatı ‘Cepheye Koşan At’. Bu yüzden de 2023 içinde çıkan romanların en iyileri arasında anılmayı hak ediyor.
Cümbezin Kızı, Ülkü Demiray, Bilge Kültür Sanat: Emine Işınsu Roman Ödülü’nün bu seneki sahibi, Cümbezin Kızı adlı romanıyla Ülkü Demiray olmuştu. Cümbezin Kızı, benim normalde pek sevmediğim, okumaktan çok haz etmediğim bir yönteme başvuruyor: tarihin acılarını, hakiki bir tokat suretinde suratımıza çarpıyor. Fakat bunu yaparken, ne bitmek bilmez bir arabeske, ne de ajitasyona başvuruyor; duru, yalın bir Türkçeyle, Kıbrıs’ın her zaman talihsiz kadınlarının gerçek bir öyküsünü sunuyor. Bu yüzden bu yılın en iyilerinden.
