Amerikan Kanser Derneği’nin Kasım 2023’te akciğer kanseri tarama yaşını düşürdüğünü söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Seha Akduman, “2021’de akciğer görüntüleme erken tanı yaşı 55 ve 30 paket yıl sigara iken şimdi bu tarama yaşı 50’ye çekildi. 30 paket yıl yerine de 20 yıllık paket yıl sigara öyküsü olan hastalar tarama yaş grubuna alındı. Kovid ile de beraber gördük ki çekilen tomografilerle çok erken tanı konuldu ve tedavi şansını artırdı” dedi.
Amerikan Kanser Derneği’nin Kasım 2023’te güncellediği yeni kılavuzunda akciğer kanseri tarama yaşını düşürdüğünü söyleyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Seha Akduman, alınan kararın erken tarama tanı yaşını 55’ten 50’ye ve sigara içme yılını da 30 paket yıldan 20 paket yıla düştüğünü kaydetti.
Dr. Öğr. Üyesi Akduman, “Günümüzde erken tanı için en etkili yöntemin de düşük doz akciğer tomografisi çekilmesi olduğunu biliyoruz. Tedavi başarısı ve erken tanı arasındaki bu direkt ilişki sonucu yapılan çalışmalar ile 50-80 yaş arasında 20 paket/yıl sigara içenlerde düşük doz ile tomografi yeni akciğer kanseri yakalanma oranını anlamlı bulmuşlardır” dedi.
Akduman, alınan kararın önemine “Erken tanıyı koymak için de yine günümüzdeki en etkin yöntemin radyasyon dozu azaltılmış toraks tomografisi ile riskli grupların taranması” sözleriyle işaret ederek, “2021 rehberinde akciğer görüntüleme erken tanı yaşı 55 ve 30 paket yıl sigara iken şimdi 2023’te bu tarama yaşı 50’ye çekildi. 30 paket yıl yerine de 20 yıllık paket yıl sigara öyküsü olan hastalar tarama yaş grubuna alındı” diye konuştu.
“Türkiye’de yoğun sigara içen ve yüksek risk faktörlü hastalarda kanlı balgam, uzamış öksürük gibi sebepler ile tomografi çekiliyordu ancak bu semptomatik bireylerde genellikle hastalık ilerlemiş olarak saptanıyordu” diyen Akduman, sözlerine şöyle devam etti:
“Öte yandan radyasyon korkusu ve tarama kriterlerindeki veri yetersizliği nedeni ile hem hastalar hem hekimler tomografiden uzak duruyordu. Son 5 yılda tarama kriterleri netleşti ve düşük doz toraks bt ile şikayeti olmayan bireylerde de erken tanı ile tedavi başarısı artmaktadır. Kovid ile de beraber gördük ki çekilen tomografilerle çok erken tanı konuldu ve erken tanı akciğer kanserlerinde kür şansı belirgin artmıştır.”
Akduman, akciğer kanseri tedavisinde bugün gelinen noktada erken tanıyla hastalıksız sağkalımın bile mümkün olabildiğini söyledi.
SAĞ KALMA ORANI YÜZDE 60’A ÇIKIYOR
Akciğer kanserinde evre 1 ve 2’de beş yıllık sağ kalım oranının yüzde 50-60‘lara çıkarken, daha ileri evrelerde bu oranın yüzde 10’a kadar düştüğünü söyleyen Akduman, “Sağ kalımı arttırmanın en önemli yolu erken tanı koymak” dedi.
Akduman, tarama testi yaptırması gereken riskli gruplara dair de şunları kaydetti:
“Ailede risk faktörü varsa akciğer kanseri yönünden riskli bir meslek yapıyorsa toz duman kimyasal maruz kalıyorsa ya da hem kendisi içip hem de pasif maruziyete devam ediyorsa bu gruplarda da yine tarama testi önerilir.”
