Dünya Ekonomik Forumu (WEF), küresel ekonomiye ilişkin artan riskleri ve yapay zekanın etkilerini değerlendirdiği “Başekonomistler Görünümü” başlıklı yeni anketini yayımladı. Ankete göre, 2024 yılının başından bu yana jeoekonomik gerilimler, korumacı politikalar ve tarifelerdeki oynaklık, küresel büyüme görünümünü olumsuz etkiliyor. Bu durum, stratejik kararların ertelenmesine ve uzun vadede yapısal dönüşümlere zemin hazırlıyor.
ABD POLİTİKALARI KÜRESEL EKONOMİDE BELİRLEYİCİ OLABİLİR
Ankete katılan başekonomistlerin yüzde 87’si, ABD'nin mevcut ekonomi politikalarının küresel ölçekte kalıcı etkiler yaratacağını öngörüyor. Bu etkilerin, iş dünyasında stratejik kararları geciktirebileceği ve resesyon riskini artırabileceği belirtiliyor.
Ekonomistlerin yüzde 79'u güncel jeoekonomik gelişmeleri yapısal bir dönüşümün göstergesi olarak yorumlarken, yüzde 82'si küresel belirsizliği "olağanüstü düzeyde yüksek" olarak tanımlıyor. En fazla belirsizlik yaşanan alanların başında yüzde 97 oranıyla ticaret politikaları gelirken, bunu para politikaları (yüzde 49) ve maliyet politikaları (yüzde 35) takip ediyor.
BÖLGESEL BÜYÜME BEKLENTİLERİ AYRIŞIYOR
Nisan ayında gerçekleştirilen ankette, başekonomistlerin yüzde 77’si ABD’de 2025 sonuna kadar zayıf veya çok zayıf ekonomik büyüme beklediğini ifade etti. Ayrıca, yüksek enflasyon (yüzde 79) ve doların zayıflaması (yüzde 76) öngörüleri öne çıkıyor.
Almanya’da ise mali genişleme beklentileriyle daha iyimser bir tablo ortaya konurken, Çin’in ekonomik geleceğine dair katılımcılar arasında fikir birliği bulunmuyor.
YAPAY ZEKANIN BÜYÜMEYE KATKISI YÜKSEK
Yapay zekanın önümüzdeki 10 yıl içinde küresel Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) anlamlı katkı sağlayacağı öngörülüyor. Başekonomistlerin yüzde 46’sı yapay zekanın GSYH’ye yüzde 0-5 puan arasında katkı sağlayacağını tahmin ederken, yüzde 35’i bu katkının yüzde 5-10 arasında olacağını düşünüyor.
Yapay zekanın büyüme dinamikleri arasında en öne çıkan faktörler, görevlerin otomasyonu, inovasyonun hızlanması ve çalışan destekleme teknolojilerinin yaygınlaşması.
YAPAY ZEKA İSTİHDAMI TEHDİT EDİYOR
Ancak büyüme potansiyeline rağmen istihdam açısından tablo daha karamsar. Katılımcıların yüzde 47’si yapay zekanın iş gücü piyasasında net istihdam kaybına yol açacağını öngörüyor. Sadece yüzde 19’luk bir kesim yapay zekanın istihdam artışı yaratacağına inanıyor.
Ayrıca uzmanlar, yapay zekanın yanlış bilgilendirme (dezenformasyon) ve toplumsal istikrarsızlık yaratma riski taşıdığını da vurguluyor.
ÇÖZÜM NE OLMALI?
WEF raporunda, bu risklerin önüne geçmek ve yapay zekanın potansiyelinden tam anlamıyla faydalanmak için bir dizi politika önerisi yer alıyor. Hükümetlerin altyapı yatırımlarını artırması, yapay zekanın kilit sektörlerde benimsenmesini teşvik etmesi, iş dünyasının süreçlerini yapay zekaya uyumlu hale getirmesi ve çalışanların bu alanda eğitilmesi gerektiği belirtiliyor.
