Gökbilimciler, Güneş’in 30 milyon katı kütleye sahip bir süper kütleli karadeliğin etrafında olağanüstü bir enerji patlaması gözlemledi. X ışınlarının anlık ve güçlü biçimde parlayıp sönmesiyle fark edilen bu olay sırasında karadelik, saniyede 60 bin kilometre hızla madde saçtı.
Astronomy & Astrophysics’te yayımlanan çalışma, bu patlamaların Güneş’teki koronal kütle püskürmelerine benzer şekilde manyetik alanların çözülmesiyle tetiklendiğini ortaya koyuyor. Bilim insanlarına göre, bu tür devasa rüzgarlar galaksilerin evriminde kritik bir rol oynuyor ve evrenin nasıl şekillendiğine dair önemli ipuçları barındırıyor.
HIZLI RÜZGARLARIN ETKİSİ
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, yaklaşık 130 milyon ışık yılı uzaklıktaki sarmal bir galakside bulunan karadelik, ESA’nın XMM-Newton teleskobu ile JAXA liderliğindeki XRISM teleskobunun ortak gözlemleriyle incelendi. Araştırmacılar, daha önce hiçbir karadeliğin bu kadar hızlı rüzgarlar oluşturduğunu görmediklerini belitti.
Karadeliklerin yoğun çekim gücüyle maddeleri içlerine çekerken çevrelerinde aşırı ısınmış bir disk oluşturduğu, bu disklerin ise farklı dalga boylarında ışık saçtığı biliniyor. Çalışma, bu süreçte ortaya çıkan hızlı rüzgarların yıldız oluşumundan galaksi yapısına kadar geniş ölçekte etkiler yaratabileceğini gösteriyor. Bilim insanları, bu yeni gözlemin güneş fiziği ile yüksek enerjili astrofiziğin beklenmedik noktalarda kesiştiğini vurguladı.
