Orta Doğu, Kuzey Afrika ve ABD’de yatırım arayışına giren ve birçok projeyi hayata geçiren Türk şirketleri, son yıllarda Balkanları radarına aldı. Koç ve Doğuş Grubu Yunanistan’ın Alimos Limanı’na talip olurken, Yıldız Entegre Romanya ve Sırbistan’da, Limak Holding 3 balkan ülkesinde yatırımları harekete geçirdi.
Avrupa’nın tam merkezinde yer alan ve uluslararası ulaşım ağlarına yakınlığı sayesinde yatırımcılara önemli bir maliyet avantajı sağlayan Balkanlar coğrafyası, vadettiği hızlı ekonomik büyüme ve iş gücü piyasalarında gerçekleştirmeye hazırlandığı reformlarla Türk yatırımcıların gözdesi haline geldi. Orta Doğu’yu tercih eden, sonrasında Kuzey Afrika ve ABD’yi gündemine alan yatırımcıların yeni adresi Balkanlar oldu. Son dönemde yatırımlarını Balkanlar’a yönelen şirketlerin arasında Koç Grubu, Doğuş Grubu, Limak Holding, Tosyalı Holding, Yıldızlar Yatırım Holding ile Tay Group bulunuyor. Bunların yanı sıra, inşaat sektörünün Türkiye’deki önemli genç kuşak temsilcileri arasında yer alan iki design group Kurucu Ortağı Yüksek Mimar Murat Kader, Sera Group Genel Müdürü Ahmet Ozan Şener ile Arıkan Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Habip Arıkan da kurdukları yeni şirketle Karadağ’da gayrimenkul alanında yatırım yapacak.
Balkanlar coğrafyasının, denizde bin 100 ve karada 600 olmak üzere, bin 700 kapasitesiyle en büyük limanı olan Alimos Limanı, Yunanistan Özelleştirme İdaresi tarafından geçen yıl içinde satışa çıkarıldı. 10 şirket ve konsorsiyumun ilgi gösterdiği Alimos Limanı için, 8 katılımcı ön yeterlilik şartlarını sağladı ve ikinci faza geçti. Koç Grubu ve Doğuş Grubu yerel ortaklarla beraber ikinci fazda ipi göğüslemeye çalışacak. Türkiye ve yurtdışında önemli marina yatırımları bulunan iki gruptan kazanan, Balkanların en büyük limanını portföyüne katmış olacak. Öte yandan Koç Grubu halihazırda Romanya’da SC Arctic SA, Slovakya’da Beko Slovakya SRO, Yunanistan’da ise Olympic Commercial and Tourist Enterprises SA şirketleriyle faaliyet gösteriyor. Doğuş Grubu’nun ise Bulgaristan’da inşaat, Hırvatistan ve Yunanistan’da ise marin ve otel alanlarında mevcudiyeti bulunuyor.
Tay Group, Mısır ve Cezayir yatırımlarının ardından dümeni Balkanlara kırdı. Tay Group şirketlerinden Taypa, geçen yıl Sırbistan Ekonomi Bakanı Goran Knezevic ile Tay Group Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Toprak arasında imzalanan İyi Niyet Anlaşması kapsamında, Sırbistan’ın Kraljevo şehrinde büyük bir hazır giyim ve konfeksiyon fabrikası kuracak. Şirket, bu bu yatırım için 5 yılda toplam 35 milyon avroluk yatırım yapacak. Tesiste toplam 2 bin 500 kişinin istihdam edilmesi planlanıyor.
ABD’NİN ARDINDAN ROMANYA’YA
Balkanların cazibesine kapılanlar arasında yer alan Yıldızlar Yatırım Holding’in orman ürünleri alanında faaliyet gösteren şirketi Yıldız Entegre, 2010’da gerçekleştirdiği ABD yatırımının ardından 2014’te Romanya yatırımına başladı. Yıldız Entegre, Romanya’nın Oarja bölgesinde bulunan 460 bin metrekarelik tesisinde üretime başlarken, kısa süre önce yurt dışındaki yatırım halkasına Slovenya’yı ekledi. Slovenya’nın tek yonga üreticisi olan Lesna TIP adlı fabrikayı satın alan şirket, 45 milyon euroluk modernizasyon çalışmalarının ardından fabrikada hem kapasiteyi hem de istihdamı artırmayı planlıyor. Şirketin yurt dışındaki diğer bir yatırım planı da Rusya’nın Vladimir bölgesine yapılması öngörülen üretim tesisi.
KOSOVA’DA ELEKTRİK DAĞITIM ŞİRKETi
Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir her fırsatta Balkanlar’ın önemini vurgularken, grubun Kosova’da elektrik dağıtım şirketi bulunuyor. Kosova’da aynı zamanda Priştina Uluslararası Adem Yaşari Havalimanı’nı da işleten Limak Holding, Makedonya’nın başkenti Üsküp’te de oldukça büyük bir karma projeye başladı. Yaklaşık 325 bin metrekare brüt alana sahip olacak projenin gelecek aylarda tamamlanarak hizmete açılması bekleniyor. Öte yandan Limak Holding’in, Arnavutluk’ta 2016’da tamamladığı Banja Barajı ve HES projesi bulunuyor.
