Türkiye’de resmi kayıtlara göre son bir yılda 4 bin 500 kişiye meslek hastalığı teşhisi konuldu. En çok erkeklerin meslek hastası olduğu listede, kadınlarda terzilik ön planda. Otomotiv ve ağır metal sektörü, en riskli iş kolları arasında gösterilirken, akciğer ve kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları ise şikayetlerin ilk sırasında.
ürkiye İstatistik Kurumu’nun 2016 verilerine göre Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı 15 yaş ve üstü kamuda ve özel sektörde 27 milyon 473 bin kişi çalışıyor. Uzmanlara göre çalışanın işini yaparken maruz kaldığı durumlarla ilgili doğan sonuçlarla oluşan hastalıklar, ‘meslek hastalığı’ olarak tanımlanıyor. İstanbul Maltepe Meslek Hastalıkları Hastanesi’nde görevli Uzm. Dr. Sebahattin Alemdağ, 2016 yılında meslek hastalıkları vakalarında artış yaşandığını bunun da özellikle genişleyen iş sahalarından kaynaklandığını belirtti. En fazla şikayetin beden gücüne dayalı olarak yapılan iş kolları arasında olduğunu söyleyen Alemdağ, “En çok kast iskelet sistemi dediğimiz; belimiz, boynumuz, sırtımız, kollarımızın kaldığı durumlar. Akciğer hastalıklarıyla ilgili meslek hastalıklarında metal, ağır metal zehirlenmeleriyle ilgili kayıtlar var. Sağlık çalışanları arasında da en fazla radyologlar meslek hastalığı grubunda. Çünkü bunlar maruz kaldığı radyasyondan dolayı risk altında” dedi. Alemdağ, meslek hastalıklarının cinsiyet dağılımı istatistiğine göre ilk sırada erkeklerin olduğunu bunun da erkek işçi sayısının daha fazla olmasından kaynaklandığını dile getirdi. Kadınlar da ise durum en çok terzilikle uğraşanlarda belirgin” dedi.
2015 yılında 3 bin 400 meslek hastası olduğunu, 2 bin 500’ünün ayakta 850’sinin ise yatakta tedavi edildiğini söyleyen Alemdağ, 2016 verilerini şöyle açıkladı: “2016 yılında 4 bin 30 teşhis var. Ancak bu yılsonuna kadar tahmini gelecek hasta sayısı 4 bin 500 civarında olacaktır. Ayakta 3 bin 600, yatarak 450 kişi tedavi gördü.” Alemdağ çalışanların işten çıkarılma korkularından dolayı raporlama sürecinde işveren ve işçi arasındaki tereddüdü değerlendirerek, “Hastalar bize geldiğinde çok tereddüt eden var. Hatta şartlı gelen var. ‘doktor bey benim hastalığım ne?’ diye sorunca biz de meslek hastalıklarının ne olduğunu ve neler yapması gerektiğini söylüyoruz. Hasta bize, ‘ya beni işten çıkarırlarsa?’ yanıtıyla geri dönüyor. Biz raporu verdiğimizde 3 gün sonra beni işten çıkardılar şikayetiyle bize geliyorlar. Böylelikle raporu almaktan vazgeçenler oluyor” diye konuştu. Türkiye’de hala daha meslek hastalığının yeteri kadar bilinmediğine dikkat çeken Alemdağ, bu durumun erken teşhis rolünü etkilediğini dile getirdi.
HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ 49 SAAT
Maltepe Meslek Hastalıkları Hastanesi Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Şule Dokur, Ankara ve Zonguldak’ın dışında en çok başvurunun İstanbul’da olduğunu söyledi. Dokur Türkiye’de haftalık 49 saat çalışma süresinin olduğunu, bunun da AB ülkelerine oranla çok fazla olduğunu belirterek şunları söyledi: “Sağlık raporunda işçilere bölüm değişikliği verilirse meslek hastalığı düzelebiliyor. Ancak geç kalınan hastalıklar ilerlemesi sonucunda kalıcı bir rahatsızlığa dönüşmüş oluyor. Böyle durumlarda çalışma bakanlığı iş göremezlilik hesabı yapıyor ve bir oran veriyor. Eğer bu yüzde 10’un üzerindeyse kişiye bir ek gelir bağlanıyor, rahatsızlık yüzde 60’ın üzerindeyse malulen emekli ediliyor.”
28-47 YAŞ ARALIĞI TEHLİKEDE
Uzm. Dr. Sebahattin Alemdağ, çalışanların çoğunun meslek hastası olduğunu bilmediklerine dikkat çekerek, “Bu en çok sıkıntı duyduğumuz konu çünkü, hasta bize geldiğinde hastalıkta belli bir ilerleme göstermiş oluyor. Tedbirler alınırsa meslek hastalıklarını ilerlemeden iş gücü kaybına neden olmadan önleyebiliriz” dedi. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği Başkanı Prof. Dr. Arzu Mirici, Türkiye’de geçen yıl 510 meslek hastalığının olduğunu söyledi. İstanbul’un en yoğun meslek hastası popülasyonu arasında yer aldığını açıklayan Mirici yaş dağılımı konusunda da 28-47 yaş grubunun yoğunlukta olduğu bilgisini paylaştı.
