Bolu’da bulunan 642 yıllık caminin o özelliğini duyan inanamadı. 3 büyük deprem, 2 yangından sonra bile ayakta. İşte yıllar önce düşünülerek yapılan o süper sistem…
Bolu’da Büyük Cami Mahallesi’nde yer alan ve 1382’de Yıldırım Bayezid’in yaptırdığı 642 yıllık tarihi Yıldırım Bayezid Camii, mihrabının her iki yanında yer alan denge sütunları ile görenleri hayran bırakıyor. O dönemde ahşap olan cami 1891’de yanmış ve 1899’da ise kubbeli olarak yeniden yapılmıştır. 1944’te hasar görmesinin ardından orijinali yer yer bozularak onarılmıştır. Çift minareli, tek kubbeli olan caminin iç mekanları Türk motifleriyle süslendi.
642 yıldır ayak kalan caminin en büyük özelliği mihrabın her iki kısmanda dönen denge sütunları. Sütunlar caminin statik dengesini ve depremlerde herhangi bir hasar alıp almadığını gösteriyor. Yaşanan afetin ardından eğer sütunlar dönmezse, caminin temelinde ya da dengesinde bir bozukluk olduğunu anlaşılıyor.
650 YILLIK BİR YAPI
Yıl içinde yerli ve yabancı binlerce turiste Bolu’yu tanıtan turist rehberi Levent Kahveci, “Şu anda 650 yıllık bir yapının içerisindeyiz. Yıldırım Bayezid Camii, Bolu’da bilinen ismiyle Büyük Cami’deyiz. Büyük Cami denmesinin sebebini açıklayayım. Osmanlı döneminde hüküm sürülen her yere ‘Cuma Camisi’ yapılırmış. Hanefi mezhebine göre ‘Cuma Camisi’ Cuma namazları en büyük camide ve hep beraber kılınmalıdır. Eğer en büyük cami dolmaz ise diğer camilerde kılınan namazlar geçersizdir. Bu yüzden Cuma namazının sonunda Zuhr-i âhir namazı da kılınır ki Cuma namazı kabul olmazsa o günkü öğle namazının yerine geçsin diye. O dönemde Cuma namazının ana amacı, yöneticiler namazı kıldırır, minbere çıkarak hutbeyi okurlar. Duyurulması gereken ne varsa halka duyururlar” ifadelerine yer verdi.
DEPREM SÜTUNLARI SAĞLAMLIĞINI GÖSTERİYOR
Caminin çevresine yapılan hamamlar ve dükkanlara da değinen Kahveci, “Bu camiyi Yıldırım Bayezid, şehzadeliği döneminde yaptırmıştır. Bayezid, camiyi yakınında bulunan orta hamamla birlikte yaptırmıştır. Eskiden camiler külliye şeklinde yapılırdı. Yani caminin yanında mutlaka ya hanlar yapılır ya da dükkanlar yapılırdı. Oranın geliriyle cami kendini idame ettirirmiş. Bu cami 2. Abdülhamit döneminde bir tadilat geçirmiştir. Camiye birkaç ekleme de yapılmıştır. Bu caminin en güzel özelliklerinden bir tanesi mihrapta bulunan deprem sütunları. Anadolu’da birkaç camide daha bunların örneğini görmekteyiz. Buradaki sütunlar eğer hareket edebiliyorlarsa temelleri sağlam demektir” dedi.
Caminin mihrabında bulunan 2 sütunun, caminin sigortası olduğunu dile getiren Levent Kahveci, “Bu sütunlar, aslında camimizin sigortası olarak da adlandırılabilir. Temelinde herhangi bir kayma veya hasar oluştuğunda bu sütunlar dönmez hale gelir. Sütunlar dönmez hale geldiğinde de mimarlar anlarlar ki caminin temeli bakıma ihtiyacı vardır” şeklinde konuştu.
