Dış İlişkiler Komisyonu (DEİK) İran İş Konseyi Başkan Yardımcısı Osman Aksoy, İran’ın, parasından 4 sıfır atmayı, para birimi riyali değiştirerek dinara geçmeyi planladığını ifade etti.
Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği’nin (MÜSİAD) ev sahipliğinde düzenlenen “İran’da İş Fırsatları” konulu toplantıda konuşan, MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak, son dört yıldır kardeş ülke İran’ın temsilcilik düzeyinde önemli bir adresleri olduğunu dile getirerek, İran’ın uzun yıllardır, kendisine uygulanan ambargonun sıkıntılarını yaşadığını ifade etti.
İran ile P5+1 ülkeleri arasında temmuz ayında varılan nükleer mutabakat anlaşmasının, İran’ın ekonomik bağlamda bölgesel etkinliğini artıracağının altını çizen Olpak, konuşmasına şu sözlerle devam etti:
“Bunun yanında İran’ın küresel ekonomik sisteme yeniden dahil edilerek, Batı ülkeleri tarafından meşru bir aktör olarak kabul edilecek olmasının küresel ekonomiye etkileri de çok önemli. Anlaşmanın bir neticesi olarak, dünyada ikinci büyük doğalgaz ve dördüncü büyük petrol rezervine sahip olan İran’ın, yeniden petrol ve doğalgaz arzında bulunması, bu konudaki belirsizliği daha yönetilebilir hale getirecek. Küresel petrol ve doğalgaz arzının artması, orta ve uzun vadede fiyatları aşağı çekip, Türkiye gibi enerji ithal eden ülkeler açısından olumlu sonuçlar doğuracak.”
“Eski kazanımlar daha da güçlenecek”
İran’ın küresel ekonomik sistem dahilinde normalleşmesinin, ticari bağlamda, Türkiye ile çok yönlü iş birliklerini artıracağını ve iki ülke arasında daha yoğun etkileşimlerin önünü açacağını söyleyen Olpak, “Ayrıca, Doğu Anadolu Bölgesi’ne sınırı olan İran ile sınır ticaretinin gelişmesi, bölgesel kalkınmaya da pozitif katkı yapacaktır. İnanıyorum ki, bu yeni süreç İran ile ilişkilerimizde eski kazanımları daha da güçlendirecek, iki dost ve kardeş ülkenin daha verimli bir safhaya girmesini sağlayacaktır” diye konuştu.
“İran’ı her fırsatta tanıtmaya çalışıyorum”
MÜSİAD Uluslararası İlişkiler Komisyonu Başkanı Ahmet Selvi moderatörlüğünde düzenlenen panelde konuşan DEİK Türk - İran İş Konsey Başkan Yardımcısı Osman Aksoy, İran’ın Türkiye’de eksik veya yanlış tanındığına dikkati çekti. Yaklaşık iki yıl İran’da görev yaptığını belirten Aksoy, “İran’dan ayrılırken bana devlet törenine benzer bir uğurlama töreni yaptılar. Bana dediler ki, ‘Sen İran’ın Türkiye’deki temsilcisisin.’ Ben de elimden geldiğince İran’ı her fırsatta tanıtmaya çalışıyorum” dedi.
İran’ın ekonomik verileri, coğrafi konumu, kullandığı takvimi, iş yaşamı, siyasi işleyişi, ordusu, kadınların konumu ve petrol rezervleri gibi pek çok genel bilgiyi içeren bir sunum yapan Aksoy, bunların ülkeyi tanımak için önemli olduğuna işaret etti. İran’ın parasından 4 sıfır atmayı planladığının konuşulduğunu kaydeden Aksoy, riyal olan para birimini de dinara çevirmek istediğini vurguladı.
“Türkler İran pazarındaki fırsatlardan yararlanmalılar”
İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu Ekonomi Müsteşarı Başdanışmanı Keyvan Zadeh de “Acaba biz ticari ilişkiler açısından hak ettiğimiz noktada mıyız? İran bu konuda pek çok potansiyel barındırıyor. İran olarak zor günümüzde yanımızda olan Türk kardeşlerimizin, bu güzel günlerimizde de yanımızda olmasını istiyoruz. Bizim önceliğimiz Türk kardeşlerimizin İran pazarına girerek fırsatlardan yararlanmasıdır” diye konuştu.
Arian Pompa Yönetim Kurulu Başkanı Said Muhammed Jan ise yaptığı sunumda İran’ın coğrafi konumunun Türk yatırımcılar için çeşitli avantajlar sağladığını anlattı. Bütün bu özeliklerin İran’ı ihracat merkezi haline getirdiğine dikkati çeken Jan, İran’da yatırımcılara yönelik bir engel bulunmadığını dile getirdi. Jan, İran’ın ambargodan çıkmak üzere olduğunu belirterek, “Yatırım açlığı ülkede ciddi şekilde görülmüştür. Sanayi donanımlarımızın yenilenmesi gerekiyor. Türkiye bu konuda bilgili olduğu için birimlerini buraya yönlendirebilir. Bu fırsat Türkiye’nin hakkıdır. Ambargo zamanı destekçimiz olan Türkiye, şimdi de bu fırsattan yararlanmalıdır” dedi.
8 ülke dinar kullanıyor
Dünyada İran dışında para birimi olarak riyal kullanan tek ülke Suudi Arabistan. 1 doların değeri bugün yaklaşık olarak 3.76 Suudi Arabistan Riyali. Öte yandan 1 dolar 30 bin 95 İran Riyali’ne eşit. Dinarı ise Cezayir, Bahreyn, Irak, Kuveyt, Ürdün, Libya, Sırbistan ve Tunus olmak üzere 8 ülke kullanıyor.
