AB’den ayrılık süreciyle boğuşan Büyük Britanya’ya bir şok da ‘içeriden’ geldi. IRA’nın siyasi kanadı olan ayrılıkçı Sinn Fein, seçimlerde çoğunluğu kılpayı kaçırdı. İngiliz hükümeti, İrlanda’yı doğrudan Londra’dan yönetmek için kolları sıvadı.
Kuzey İrlanda’da hükümet kurulamaması nedeniyle düzenlenen bölgesel parlamento seçimlerini az farkla Demokratik Birlik Partisi kazandı. Parlamentodaki 90 sandalye için 228 adayın yarıştığı seçimde, İngiltere ve birlik yanlısı Demokratik Birlik Partisi (DUP) 28 milletvekilliği elde ederken, ayrılıkçı Sinn Fein 27 milletvekili çıkardı. Parlamentoda, Sosyal Demokratik ve İşçi Partisi (SDLP) 12, Ulster Birlikçi Partisi (UUP) 10 ve Kuzey İrlanda Birlik Partisi (APNI) 8 koltuk kazandı. Beş milletvekilliği ise diğer partiler arasında paylaşıldı. Bu sonuçların ardından, yeni bir hükümetin kurulması için üç hafta süre var. ancak hükümet kurulamadığı takdirde İrlanda’nın doğrudan Londra tarafından yönetilmesi seçeneği gündeme gelecek. İngiltere ve birlik yanlısı DUP’un Genel Başkanı ve bozulan koalisyonun Başbakanı Arlene Foster, tercihli oy sisteminin kullanıldığı seçimde ilk tercihlerin sayıldığı turda seçilmeyi başaramadı. Ancak Foster, diğer tercihlerin sayıldığı turda Fermanagh ve South Tyrone bölgesinden milletvekilliğini kazandı.
Foster’ın ilk turda seçilememesi, eski başbakana seçmenin darbesi olarak yorumlanıyor. Kuzey İrlanda Bölgesel Hükümeti Başbakan Yardımcısı Martin McGuinness, yenilenebilir enerji alanındaki hatalı uygulamaların yol açtığı yaklaşık 500 milyon sterlinlik kayıptan sorumlu tuttuğu Başbakan Arlene Foster’ın istifasını istemişti. Foster’ın istifayı reddetmesi üzerine kendisi istifayı seçerek koalisyonu bozmuş ve erken seçim sürecini başlatmıştı. İngiltere ile İrlanda arasında 10 Nisan 1998’de imzalanan ‘Hayırlı Cuma-Good Friday’ Anlaşması ile Kuzey İrlanda için yeni bir dönem başlamıştı. Anlaşmayla Kuzey İrlanda’ya çok sayıda medeni ve kültürel hak tanınmıştı. Hayırlı Cuma Anlaşması’nın ardından 2005 yılında silahların sustuğu Kuzey İrlanda’da, ayrılıkçılar ile birlik yanlıları, hükümet ortakları olarak ülkeyi birlikte yönetiyor. Hükümette başbakan ve yardımcısının yetkileri eşit.
BİRLEŞME REFERANDUMU GÜNDEMDE
Sinn Fein’in seçimden güçlü çıkmasının ardından AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile Kuzey İrlanda’nın birleşmesi için bir referandumu gündeme getirmesi de ihtimaller arasında. Bu, AB’den ayrılmaya hazırlanan Başbakanı Theresa May’i zor durumda bırakacak. İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’ta geçen yıl yapılan AB referandumunda ülke genelinde halkın yüzde 52’si Brexit yönünde oy kullanırken İskoçya’da halkın yüzde 62’si, Kuzey İrlanda’da ise halkın yüzde 55,8’i AB’de kalma yönünde oy vermişti.
