Gıda Komitesi enflasyonu düşürmek için çareyi ithal ürünlerde aradı. Her başımız sıkıştığında ithalatı düşünmeye başlamamız ile 31 ayın ardından yeni bir rekor geldi. Geçen yılın Temmuz ayında ithalat 15 milyar dolara yaklaşırken, bu yıl 21 milyar doları geçti.
EKONOMİ SERVİSİ
Uzun yıllar ithalat bağımlılığının arttığı tartışmaları yaşanan Türkiye’de son kararlar ‘Gıda Komitesinden’ geldi. Komite içerde enflasyonu düşürmek için fiyatı artan gıda ürünlerinin ithal edilebileceğini açıkladı. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in başkanlığında toplanan komitenin kararına göre, üretim, tarımın finansmanı ve gıda arz zincirine ilişkin orta/uzun vadeli yapısal konular gündeme geldi.
Başta et ve canlı hayvan ithalatı gündeme gelirken ardından birçok hububat ürünlerinde de ithalatın kolaylaşması için gümrük oranları düşürüldü. Haziran sonlarına doğru resmi gazetede yayınlanan bu oranlar ise büyükbaş hayvan ithalatında gümrük vergisi oranları yüzde 100’lü seviyelerden yüzde 26’ya indirilirken, karkas et ithalatında da yüzde 40’a düşürüldü. Adi buğday, mahlut, kızıl buğday, arpa, malta, cin mısır gibi tarım ürünlerinde de gümrük vergisi oranı yüzde 25-45 aralığına indirildi. Bu ürünlerde gümrük vergisi yüzde 130’lar civarındaydı. Bu alanda da sıfır gümrükle ithal edilmesi yoluna gidildi. Her başı sıkıştığında ithalatı düşünmeye başlamamız ile 31 ayın ardından yeni bir ithalat rekoru geldi.
Temmuzda geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 28,69 artarak 12 milyar 644 milyon dolara yükseldi. İthalat ise aynı dönemde yüzde 45,84 artışla 21 milyar 432 milyon dolara ulaştı. İhracatın ithalatı karşılama oranı temmuzda yüzde 59 olarak gerçekleşti. Bu oran, geçen yılın aynı ayında yüzde 66,9 düzeyindeydi. 21 milyar dolarla neredeyse son 2,5 yılın en yüksek oranına ulaşan ithalat adeta patlama yaşamış. İthal et ve hububat sorunun yükseldiği bu zamanlarda, gelecek aylarda ithal oranının daha fazla artacağı öngörülüyor. Temmuzda en çok ihracat yapılan fasıllar ise 2 milyar 73 milyon dolarla ‘motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları’, 1 milyar 317 milyon dolarla ‘kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler’, 1 milyar 75 milyon dolarla ‘kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler’ olarak belirlendi.
ENERJİ VE ALTIN TİCARETİ PATLATTI
Temmuz 2017’de en çok ithal edilen kalem 2 milyar 896 milyon dolarla ‘Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler’ yani enerji grupları oldu. 2016’nın ilk yedi ayında enerji ithalatı 15 milyar doların üzerindeyken, 2017’de bu rakam 20 milyar doları geçti. Yani geçen yıla göre enerjinin 5,33 milyar dolarını ithal ettik. Külçe altında da durum pek farklı değil. 2016 Ocak-Temmuz döneminde külçe altın ithalatı 3 milyar dolara yaklaşırken, bu yıl rakam 11 milyar doların üzerinde seyretti. Geçen seneye göre kıymetli eşya ithalatımız yıl başından bu yana 8 milyar doların üzerinde artışmış gözüküyor.
EN FAZLA ALIMI ÇİN’DEN YAPTIK
Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler ise 2 milyar 793 milyon dolar ile onu takip ederken ve ‘Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler’ ithalatı da 2 milyar 475 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. 2017 yılı Temmuz ayında en fazla ithalat yapılan ülke 2 milyar 133 milyon dolarla Çin Halk Cumhuriyeti olurken, bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 828 milyon dolarla Almanya ve 1 milyar 789 milyon dolarla Rusya izledi. İthalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok 13 milyar 19 milyon dolarla deniz yolu tercih edildi. Hava yoluyla 4 milyar 2 milyon dolarlık ithalat yapıldı.
