ABD Başkanı Trump'ın İran'la yapılan nükleer anlaşmadan çekilme kararının ardından İran meclisinde ABD bayrağı ve nükleer anlaşma metni ateşe verildi. İran Meclis Başkanı Laricani, "İran Atom Enerjisi Kurumu, nükleer faaliyetlere yeniden başlamak için tamamen hazır olmalıdır" dedi.
İranlı milletvekilleri, ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesine tepki göstererek, meclisteki oturum sırasında ABD bayrağını ve nükleer anlaşma metnini ateşe verdi.
İran devlet televizyonunun haberine göre, meclisin sabahki oturumunda bazı milletvekilleri, ABD aleyhinde "Amerika'ya ölüm" diye sloganlar attı.
LARİCANİ'DEN SERT SÖZLER
ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesine tepki gösteren İranlı milletvekillerinden bazıları da meclisteki oturum sırasında ABD bayrağını ve nükleer anlaşma metnini yaktı.
Bu arada İran Meclis Başkanı Ali Laricani, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmadan çekilme kararına "ABD'nin anlaşmadan çekilmesi, Trump'ın sorun çözmek için akli kapasitesinin olmadığını gösterdi." diyerek tepki gösterdi.
Laricani, "İran Atom Enerjisi Kurumu, nükleer faaliyetlere yeniden başlamak için tamamen hazır olmalıdır." dedi.
ABD Başkanı Trump, dün Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, ülkesinin İran ile varılan nükleer anlaşmadan ayrıldığını ve İran'a ağır ekonomik yaptırımların yeniden hayata geçirileceğini belirtmişti. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise nükleer anlaşmanın diğer 5 ülke arasında devam edeceğini açıklamıştı.
Söz konusu anlaşma, Obama döneminde İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri (ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa), Almanya ve İran arasında 14 Temmuz 2015'te imzalanmıştı. Anlaşmaya imza koyan diğer ülkeler, eksiklerin giderilerek anlaşmanın korunması gerektiğini savunuyor.
SUUDİLERDEN PETROL HAMLESİ
Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’ya konuşan bir Enerji Bakanlığı yetkilisi, ülkesinin, "oluşabilecek arz açıklarının etkisini azaltmak için, OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) içinden ya da dışından büyük üreticiler ve tüketici ülkeler ile işbirliği" yapabileceğini söyledi.
Yetkili, "ABD’nin İran ile nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından, Suudi Arabistan, petrol piyasalarında üretici ve tüketici ülkeler lehine istikrarın korunmasını ve küresel büyümenin sürdürülebilirliğini desteklemeyi taahhüt ediyor" dedi.
Trump’ın İran nükleer anlaşmasından çıkma kararını açıklamasının hemen ardından, Suudi Arabistan, kararı desteklediğini ve karardan memnuniyet duyduklarını açıkladı.
HAMENEY'DEN İLK TEPKİ
İran lideri Ali Hamaney ise ABD Başkanı Donald Trump'ın nükleer anlaşmadan çekilme kararı sonrası yaptığı ilk açıklamasında, "Sayın Trump yanlış yapıyorsunuz" ifadelerini kullandı.
Başkent Tahran'da Ferhengiyan Üniversitesinde konuşan Hamaney, Trump'ın nükleer anlaşmadan çıktığını duyurduğu konuşmasını eleştirdi.
Hamaney, "ABD Başkanının dün akşamki basit ve aptalca konuşmasını dinlediniz. 10'dan fazla yalan söyledi. İran rejimi ve milletini tehdit etti. Ben İran halkı adına sesleniyorum, Sayın Trump yanlış yapıyorsunuz" diye konuştu.
ÇİN'DEN İTİDAL ÇAĞRISI
Çin, ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çekilme kararından üzüntü duyduğunu belirterek, tüm taraflara sorumlu şekilde davranmaları, siyasi ve diplomatik yönlü çözümlere bağlı kalmaları çağrısında bulundu.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gıng Şuang, başkent Pekin’de düzenlediği günlük basın toplantısında, Washington yönetiminin İran ile nükleer anlaşmadan çekilme kararından üzüntü duyduklarını ifade etti.
Ülkesinin tarafsız, adil ve sorumlu şekilde tüm taraflarla diyalog ve istişareyi sürdüreceğini ve çok taraflı anlaşmaların uygulanması ve korunması için çaba göstereceğini dile getiren Gıng, şunları kaydetti:
“Tüm taraflar, anlaşmayı uygulamalı, anlaşmanın bütünlüğünü ve ciddiyetini korumalı. Çin, tüm taraflara sorumlu şekilde davranmaları, siyasi ve diplomatik yönlü çözümlere bağlı kalmaları, farklılıkları uygun şekilde ele almaları ve kapsamlı anlaşmaları uygulamaya devam edecek doğru çizgiye bir an önce dönmeleri çağrısında bulunuyor.”
ABD Başkanı Trump, uzun süredir dünya kamuoyunda merakla beklenen İran kararını dün Beyaz Saray'da düzenlediği basın açıklamasıyla duyurmuştu. Trump, 2015'te yapılan nükleer anlaşmanın İran tarafından kendi amaçları için kullanıldığını savunarak, "Öyleyse bugün ABD'nin İran'la nükleer anlaşmadan ayrılacağını ilan ediyorum. Tahran'a en üst düzey ekonomik yaptırımları yeniden getireceğiz." ifadelerini kullanmıştı.
İran ile BMGK'nin 5 daimi üyesi ve Almanya, İsviçre’deki uzun müzakerelerden sonra Temmuz 2015'te Tahran yönetiminin nükleer çalışmalarının kontrol altına alınmasına dair bir anlaşma yapmış ve bu Ocak 2016'da yürürlüğe girmişti.
TAHRAN/AJANSLAR
