Sofralarında bol sebze, yemeklerinde baharatlar var; kırmızı et çok az, işlenmemiş gıda ise hiç yok. Dünyada 100’üne kadar ömür süren insanların yaşadıkları yerlerdeki beslenmenin ortak noktaları bunlar. Yemek yedikleri saatler, öğünlerin içerikleri, porsiyonların büyüklüğü de etkili. İşte dünyada uzun yaşamın sürüldüğü bölgelerdeki beslenme sırları...
İnsanların dünyanın hangi bölgelerinde en uzun yaşadığı yönünde çalışmalardan yola çıkan bilim insanları, bu kişilerin beslenmesine odaklandı. Çünkü beslenmenin ömrü 10 veya 20 yıl uzattığı bilimsel olarak kanıtlanmış durumda. Kosta Rika’daki Nicoya Yarımadası, Japonya’daki Okinawa, İtalya’nın Sardunya, Yunanistan’ın İkarya adası, Bhutan ve Kaliforniaya’daki Loma Linda’dakiler 90-100 yaşına kadar ömür sürüyor hem de sağlıklı bir şekilde. Peki ‘insanların ölmeyi unuttuğu’ bu yerlerde ne yenilip ne içiliyor, uzun yaşamının sırrı nedir? İngiliz Daily Mail gazetesinin haberine göre işte bu soruların yanıtları...
1 Nicoya Yarımadası (Kosta Rika)
Yol ve altyapısı nedeniyle bakir kalan Nicoya’da yaşayanlar fiziksel olarak aktif yaşıyor ve genelde zamanlarını açık havada geçiriyor. Besinleri asgari olarak işlenmiş, genelde doğal yiyecekler tercih ediyorlar. Daha çok mısır unundan yapılan yufka ekmek, fıstık, pirinç, fasulye yiyorlar. Kahvatıları en ağır öğün; öğle ve akşam yemeklerinde hafif yiyecekler tercih ediyorlar. Nicoya suyu ülkenin en yüksek kalsiyum içeriğine sahip. Bu durum, sakinlerinin neden daha güçlü kemiklere sahip olduğunu ve Nicoya’da kalça kırığının az görülme sebebini açıklayabilir.
2 Sardunya (İtalya) ve İkarya (Yunanistan)
İki adadaki beslenme biçimi de aynı. İtalya ve Yunanistan’ın ‘Akdeniz diyeti’nin anavatanı olduğu göz önünde bulundurulduğunda beslenmede kırmızı et, şeker ve doymuş yağlara çok az yer veriliyor. Genelde yağsız protein, fındık, zeytinyağı gibi yiyecekler tüketiliyor. Süt, peynir ve yoğurt ana besinler arasında. İnsanların çoğu yiyeceklerini kendileri üretiyor, hayvanlarını yetiştiriyor. Bu iki yerde yaşayanlar normalden 8 yıl daha uzun ömür sürüyor, kanser vakaları yüzde 20 daha az görülüyor.
3 Loma Linda (Kaliforniya)
Obezite başta olmak üzere pek çok rahatsızlığın görüldüğü ABD’nin en sağlıklı bölgesi. Beslenme, egzersiz ve dinlenme konusunda sıkı kuralları var. Et ve süt ürünleri tüketilmiyor; meyve, sebze ve tahıllardan oluşan beslenme biçimi tercih ediliyor. Alkolden kaçınıyorlar, günde en az beş-altı bardak su içiyorlar. Bir de bol bol kuruyemiş yiyorlar.
4 Bhutan:
Güney Asya ülkesi Bhutan’da baharat çok kullanılıyor. Çoğu yiyecekte kapsaisin içeren kırmızı biber bulunuyor. Mesela ulusal yemekleri ema datshi’yi biber, peynir ve sarımsakla hazırlıyorlar. Birçok bilimsel araştırmaya göre kapsaisin, kaşıntı ve iltihaplanmayı azaltmak için cilt hastalığı olanlar tarafından da kullanılıyor. Yemeklerinde tercih ettikleri zencefilin dokuları ve organları oksidatif hasara karşı koruyabileceği, kanser gelişimini, kanserin yayılmasını önleyebileceği ortaya konuldu. Zerdeçal ise kullanılan bir başka baharat. Zerdeçalın kalp rahatsızlığı, artrit ve Alzheimer gibi kronik hastalıklardan korunmaya yardımcı olduğu düşünülüyor.
Okinawa (Japonya):
ABD’de ortalama yaşam süresi 78.7 yıl iken, Japonya’da 84 yıl. Okinawa’da ise daha fazla. Buradaki insanlar 100’üne kadar yaşamını sürdürüyor. Okinawa’da yaşayanlar sebze, pirinç ve balıkla besleniyor. Öğünlerde ağırlıklı olarak sebze bulunuyor, yemekler protein de içeriyor. Popüler malzemeler arasında acı kavunlar, tatlı patates, tofu, kahverengi pirinç, zerdeçal, shiitake mantarları ve yosun bulunuyor. Bu yiyeceklerin kalitesinin de yüksek olduğu belirtiliyor. Okinawalılar anti-diyabetik, yaşlanma karşıtı ve enflamasyon (yangı) önleyici özelliklere sahip olduklarını iddia ediyor.
