Osmanlı padişahları arasında iyi niyeti ve çalışkanlığı ile anılan 1.Abdülhamid, samimiyeti ve merhametli kişiliği ile halkın takdirini kazanmıştı. Peki, 1.Abdülhamid kimdir ve hangi yenilikleri yapmıştır? İşte 1. Abdülhamid’in hayatı ve hakkında merak edilenler…
I.ABDÜLHAMİD KİMDİR?
I.Abdülhamid, 20 Mart 1725 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Babası III. Ahmed, annesi Rabia Şermi Sultandır. Annesinin desteği ile kuvvetli bir tahsil yaptı. Zamanındaki önemli tarihleri gözden geçirdi. Hat sanatı ile de uğraştı.Saltanatı zamanında bir çok ıslahat ve imar hareketlerinde bulundu. Devlet işleriyle daima hep yakından ilgilendi. Her sorunda kendi fikir ve görüşlerini vezirlerine sundu.Başarılı vezirleri görevlere atamaya çalıştı. Halka karşı daima şefkatli ve samimi davrandı.
1.Abdülhamid henüz saltanata geçmişti ki, kendisinden cülus bahşişi istendiğini öğrendi. Kaşlarını çatıp sertleşen I.Abdülhamit şöyle söyledi: "Hazinede bahşiş yoktur, bundan böyle cülus bahşişi verilmeye! Asker evlatlarımıza fermanımız duyurula!" Askerler bir parça karşı çıksalar da işi daha fazla büyütmeden dağıldılar.
1.Abdülhamid, Osmanlı-Rus savaşının kötü şekilde devam ettiği bir zamanda tahta geçti. Ruslara karşı gelemeyeceklerini anlayan Osmanlı Devleti, 21 Temmuz 1774'te tarihinde en ağır anlaşması olan Küçük Kaynarca Antlaşması'na imza attı.
Bu antlaşmaya göre Kırım'a bağımsızlık ilan edildi. Ruslar; Karadeniz'de ticaret yapıp, donanma sağlayabilecekler, Balkanlarda Ortodoks toplulukların haklarını koruyacaklardı. Osmanlı Devleti Rusya'ya savaş tazminatı verilecek, ancak Rusya Eflak, Boğdan, Beserabya ve Akdeniz'de işgal ile aldığı adaları Osmanlı Devleti'ne geri verecekti.
Bu anlaşmadan sonra yeni bir Osmanlı-Rus savaşı ihtimali olması üzerine, Aynalı Kavak Tenkihnamesine imza atıldı. Küçük Kaynarca Antlaşması'nın bir çok maddeleri değiştirildi. Ruslar Kırım'dan askerlerini geri çekecek, Osmanlı Devleti bu durumda Rusların istediği Şahin Giray'ın hanlığını kabul edecekti. Tamamen Rus taraftarı olan Şahin Giray'ı Kırım halkı kabullenmedi. Çıkan kargaşayı bahane eden Şahin Giray, Rus kuvvetlerini Kırım'a çağırdı. Kırım Hanlığı, Rusya'nın Kırım'ı ani işgali sonrasında 9 Temmuz 1783 tarihinde Rusya'ya bağlı bir hal aldı.
Osmanlı Devleti, Kırım'ın 1783 yılında Rusya'ya bağlanmasını hala kabullenememişti. Rusya ve Avusturya, Osmanlı Devleti'ni paylaşmak için bu sırada planlar üretiyorlardı. Bu iki devlet arasındaki olan yakınlaşma İngiltere'yi ayaklandırdı. Osmanlı Devleti, İngiltere ve Prusya'nın kışkırtmaları ile 13 Ağustos 1787 tarihinde Rusya'ya karşı tekrar savaş açıldı.Bu savaşta Avusturya'da Rusya'nın yanında oldu.
Osmanlı Ordusu, Temeşvar eyaletinde stratejik bir konumda bulunan Muhadiye Boğazı'nı işgal edildi. Avusturyalıların toparlanmasına fırsat vermeden harekatın devamlılığı kararlaştırıldı. Bu arada Avusturya İmparatoru Joseph 80.000 kişilik bir ordu ile katılıp 500 topla Şebeş Boğazı'na geldi. 21 Eylül 1788 tarihinde yapılan Şebeş Savaşı'nda Osmanlı Ordusu büyük bir zafer kazanıldı.
İki ayrı cephede hem Avusturya, hem de Rusya ile savaşmak durumunda kalan Osmanlılar orduyu ikiye ayrılmak zorunda kalmıştı.Bu süreç Osmanlı Devleti'ni zor durumda bıraktı. Saldırıya geçen Ruslar, 17 Aralık 1788 tarihinde Özi kalesini her bir yerini kuşatarak 25.000 kişiyi öldürdüler. Bu kötü haberin İstanbul'a ulaşması üzerine,I.Abdülhamit üzüntüsünden hastalandı ve felç geçirdi. Ancak vefat edene kadar devlet işlerini yürütmeye devam etti.
1. ABDÜLHAMİD'İN YENİLİKLERİ
1.Abdülhamid, siyasi ve askeri ıslahatlara girdi.
Avrupai tarzda okullar açtı.
Yeniçeri Ocağına ve donanmaya yeni bir çehre kazandırmak için çalıştı. Sürat Topçuları Ocağı'nı var etti, Yeniçerilerin sayımını yaptırdı ve gereksiz yere fazla para giderlerini tespit ettirdi.
Bu çalışmalara destek veren Sadrazam Halil Hamit Paşa, menfaatleri bozuk kişiler tarafından Padişah’a şikayet edildi. Halil Hamit Paşa, yaptığı tüm olumlu faaliyetlerine rağmen, bu konuda yanıltılan I.Abdülhamit'in emriyle idam kararıyla öldürüldü.
1.Abdülhamit, bütün bu başarısızlıklara rağmen Osmanlı padişahları arasında iyi niyeti ve çalışkanlı ile anıldı. 1782 yılı yazında İstanbul'da çıkan yangında itfaiye işlerini bizzat kendisinin yürüttüğü için halkın takdirini ve sevgisini de kazanmıştı.
Dindarlığı ve iyiliği sebebiyle halkın "veli" olarak gördüğü I.Abdülhamit, 15 yıl 2 ay 17 gün süren Padişahlığı sonrası, 1789 yılı Nisan ayında 64 yaşında vefat etti. Mezarlığı kendi yaptırdığı türbesinde Bahçekapı'da dır.
