Türkiye Cumhuriyeti'nin siyasi dönemine damga vuran Adnan Mendres 1950-1960 seneleri arasında Başbakanlık yaptı. Peki 1899 senesinde dünyaya gelmiş ve darbe ile idam edilmiş olan Adnan Menderes kimdir? Adnan Menderes neden asıldı? İşte hayatı ile ilgili tüm merak edilenler…
Eski Başbakan Adnan Menderes'in Türkiye siyaset tarihine damga vuran idamı hakkında detaylar, her yıl olduğu gibi bu yıl da 17 Eylül tarihinde gündeme geldi. 10 yıl süren başkanlık dönemin sonunda Yassı Ada'da görülen duruma neticesinde askeri darbe ile idam edilen 'Adnan Menderes neden asıldı?’ sorusunun cevabı haberimizde…
ADNAN MENDERES KİMDİR, NEDEN İDAM EDİLDİ?
1988 senesinde Aydın'da dünyaya geldi. Asıl ismi Ali Adnan Ertekin Menderes'tir. Annesi Aydınlı Hacı Alipaşazadeler'den Tevfika Hanım, babası İzmirli Katipzade İbrahim Ethem Bey'dir. Annesi ve babasını küçük yaşta kaybetmiştir. Anneannesi ile büyümüştür. Okul hayatına İzmir İttihat ve Terakki Mektebi'nde başlayan Mendres, Kızılçulu Amerikan Kolejinde okuduğu dönemde misyonerlerler ile başı belaya girdiği için pek çok makama başvurmuştur. Müracaat ettiği makamların birinin başında Celal Bayar bulunmaktaydı. Bu sayede Celal Bayar ile de tanışmış oldu.
1931 yılında CHP Aydın Milletvekili seçildi, ve 1935 yılında Ankara Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. Yedek subay eğitim bulunması rağmen Adnan Mendres, Birinci Dünya Savaşı'na sıtma hastalığına yakalandığı için katılamadı. Daha sonra katıldığı Kurtuluş Savaşı'nda gösterdiği başarı nedeniyle İstiklal Madalyası kazandı. Evliyazade Berin Hanım ile 1929 senesinde evlendi ve Mutlu, Yüksel, Aydın isminde üç çocuğu dünyaya geldi.
16 Mayıs 1945 senesinde toprak tasarısını protesto ettiğinden ötürü, Fuat Köprülü, Refik Koraltan ve Menderes muhalefet nedeni lie partiden atıldılar. Bu olayların neticesinde 7 Ocak 1946 senesinde Demokrat Parti'yi kurma kararı aldılar. Demokrat Parti ile Menderes Kütahya milletvekili olarak meclise girmeyi başardı. Beyaz Devrim adı ile bilinen seçimlerin ardından hilesiz hurdasız 1950 yılında DP genel başkanlığına seçildi. On yıl başkanlık yaptı ve bu on yılda Türkiye'de önemli olaylar gerçekleşti.
Sanayileşme ve şehirleşme hamlesi başladı, köye makine girdi, ulaşım, enerji, eğitim, sağlık, sigorta ve bankacılık yeniden başladı. Türkiye kalkınma kavramıyla tanıştı.
27 Mayıs 1960 tarihinde yapılan askeri darbeyle iktidardan indirildi. Yassıada'ya hapsedildi. Milli birlik komitesi tarafından kurulan Yüksek Adalet Divanı'nca idama mahkum edildi. Yassıada tutuklu bulunduğu sırada çeşitli işkencelere maruz kaldı. 17 Eylül 1961 tahinde İmralı Ada'da idam edildi. Ölümünden yıllar sonra 17 Eylül 1990 tarihinde mezarı İstanbul'da yaptırılan anıt mezara nakledildi.
