13 Mayıs 2014'te akşam saatlerinde Manisa'nın Soma ilçesi'nden gelen acı haber Türkiye'yi yasa boğdu. Madende vardiya değişimi sırasında çıkan yangın, 301 madencinin öldüğü bir faciaya dönüştü.
13 Mayıs 2014'te akşam saatlerinde Manisa'nın Soma ilçesi'nden gelen acı haber Türkiye'yi yasa boğdu. Madende vardiya değişimi sırasında çıkan yangın, 301 madencinin öldüğü bir faciaya dönüştü.
Facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş ve madencilik kazası olarak kayıtlara geçti.
Soma Holding şirketlerinden Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından işletilen maden ocağında, patlamaya elektrikli ekipmanların sebep olduğundan şüphelenildi.
Yangın, vardiya değişimi sırasında meydana geldi ve 787 işçi patlama sırasında yer altındaydı.
Enerji Bakanı Taner Yıldız, 17 Mayıs 2014 tarihinde yaptığı açıklamada, toplamda 301 kişinin hayatını kaybettiğini ve içeride kimse kalmaması sebebiyle kurtarma çalışmalarının sona erdiğini açıkladı.
Bu açıklama umutların tükendiği anlamına geliyordu. Türkiye'de 3 günlük yas ilan edildi.
Ayrıca, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde iki gün ve Pakistan'da bir gün ulusal yas ilan edildi.
Düşük güvenlik seviyesi sebebiyle maden kazalarının yoğun olduğu Türkiye'de, resmi istatistiklere göre 1941'den bu yana kazalarda 3000'den fazla madenci hayatını kaybetti.
2012 yılında 78, 2013 yılında ise 95 madenci maden kazasında öldü.
Bu kazaya kadar, Türkiye madencilik tarihinde en çok ölümlü kaza ise 1992 yılında 263 madencinin öldüğü Kozlu kömür madeni kazasında yşanmıştı.
Kömür madeninde vardiya değişimi sırasında, 787 işçinin bulunduğu maden giriş kısmının 400 metre altında, saat 15:10 civarında elektrik panosundan kaynaklandığı düşünülen bir yangın çıktı.
Kömür madeninin 2 kilometrelik galerisinde çıkış kısmına yakın olan işçiler dışarı çıkmayı başardılar. Ancak yaklaşık 300 işçi, çıkan yangın sebebiyle 800 metre derinlikte mahsur kaldı. Yangının etkisiyle maden ocağı zehirli dumanla doldu.
Elektriklerin kesik olması sebebiyle madende bulunan asansörler çalışmadı. İlk olarak çevredeki bir maden ocağından gelen tahliye ekibi kurtarma çalışması başlattı.
Çevre illerden yapılan takviyelerle birlikte kurtarma çalışmalarında toplam 27 ambulans, 3 kurtarma ekibi ve 1 helikopter görev aldı. Olayı duyan işçi yakınları madene geldi.
Kurtulmayı başaran yaklaşık 30 işçi hastaneye kaldırıldı. İşçilerin mahsur kaldığı galerilere temiz hava verildi.
Sabaha karşı 03.20'da Enerji Bakanı Taner Yıldız ise ölü sayısının 166, yaralı sayısının ise 80 olduğunu belirterek, rakamın artmasından endişe duyduklarını söyledi.
Bakan Yıldız, kazada hayatını kaybeden işçilerin yanarak değil, yangının çıkarmış olduğu karbonmonoksit gazından zehirlenerek öldüklerini açıkladı.
Taner Yıldız, 14 Mayıs 2014 tarihinde saat 10.30 civarında, ölü sayısının 205'e yükseldiğini, en fazla işçinin hayatını kaybettiği bir faciaya doğru ilerlediklerini ve ilerleyen saatlerde ölü sayısının artabileceğini söyledi.
Maden faciasının yaşandığı dönemde Başbakanlık görevini yürüten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, olayın ertesi gününde Arnavutluk gezisini iptal ederek Soma'ya gitti.
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül facianın yaşandığı bölgeye giderek incelemelerde bulundu. Gü,l yakınlarını bekleyen madenci ailelerini teselli etti.
Maden kazasında yaşamını yitiren işçilerden 17'sine yapılan otopsiler sonucu, ölüm nedenlerinin karbonmonoksit gazına bağlı zehirlenme olduğu açıklandı.
Enerji Bakanı Taner Yıldız, 15 Mayıs'ta akşam saatlerine doğru yaptığı açıklama ile ölü sayısının 283'e yükseldiğini söyledi.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam, acılı madenci ailelerine psikolog ve sosyologlar tarafından uygulanacak rehabilitasyon dönemine faciadan kısa bir süre sonra geçileceğini söyledi.
Maden ocağı girişi ve çevresine İzmir başta olmak üzere çevre illerden ambulans ve sağlık ekipleri yönlendirildi.
Facianın ardından yaşam odalarının tartışıldığı günlerde maden işçilerinin birer kıyafet dolabı dahi olmadığı görülmüş, Türkiye'deki madencilik sektörü kamuoyu tarafından eleştirilmişti.
Bolivya, Küba ve Venezuela'daki maden işçileri, Soma faciasından sonra 1 günlük iş bırakma ve 3 günlük yas kararı aldı.
İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi önünde, öğrenciler tarafından Soma'da yaşanan facia protesto edildi. Maden ocağının işletmecisi Soma Holding'in İstanbul, Levent semtindeki ofisi önünde protestolar gerçekleştirildi.
Facia bölgesine yerli ve yabancı basının gelmesi ve bölgeden canlı yayınların yapılması yaşanan acının boyutununun anlaşılmasında önemli rol oynadı.
Facianın ardından döneminde Başbakanı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Eyüp Sultan Camii'nde cuma namazı kıldı. Erdoğan, cumanın sonrasında ise Soma'da hayatını kaybeden maden işçileri için kılanan gıyabi cenaze namazına katılmıştı.
301 maden şehidinin yakınlarına maaş bağlandı. 176'şar bin tl tazminat verildi.
301 madencinin ailesi için yardım kampanyaları düzenlendi. İş, ev ve eğitim sözleri verildi.
Yaşamını yitiren madenciler Soma'nın çeşitli köylerinden olunca mezarlıklarda yer kalmadı. Yeni açılan mezarlarda maden şehitleri son yolculuklarına uğurlandı.
Bir avuç kömür için ömrünü heba eden şehit madenciler, birlikte girdikleri madenden çıkarılıp yan yana mezarlarda defnedildiler.
Soma Holding'e bağlı Soma Maden İşletmeleri A.Ş.'nin işlettiği maden ocağında yaşam odalarından, kullanılan gaz maskelerine kadar birçok materyal ve donanımın eksikliği kamuoyunun tepkisini çekti.
Soma maden faciasına spor dünyası da sessiz kalmadı. Fenerbahçe'nin yıldızları üzerlerindeki ''SOMA'' tişörtleriyle kazada yaşamını yitiren işçileri andılar.
Galatasaray resmi sitesi aracılığıyla yaptığı açıklama ile futbol takımının ilerleyen dönemlerde yapacağı özel maç gelirlerinin Soma'daki yardıma muhtaç ailelere bağışlanacağını duyururken, Soma'ya 2 TIR dolusu su, çorba ve kuru gıda yardımında bulundu.
Fenerbahçe Soma yararına İngiltere'nin Sheffield United takımıyla karşılaştı.
Soma'daki maden kazasının 4. gününde medyanın önüne çıkan şirketin sahibi Alp Gürkan ve yöneticileri medyanın sorularıyla ter içinde kaldı. Gazetecilerin bastırması üzerine ''yaşam odası var'' diyen yöneticiler sonunda itiraf etti: ''Yaşam odası yoktu yapacaktık.'' dediler.
Gürkan, kazanın oluş sebebinin trafo patlaması olmadığını, asıl sebebinin 140 kodunda dördüncü bantta tespit edilmesi mümkün olmayan kızışmanın ve buna bağlı olarak hızlı havanın etkisiyle tutuşan kömür korlarının sebep olduğu yangının kazayı meydana getirdiği yönünde tahminlerinin olduğunu söyledi.
Soma Holding sahiplerinden Alp Gürkan ve İsmet Kasapoğlu'nun İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Akademik Danışma Kurulu üyeliklerine son verildiği bildirildi.
New York Times o günkü manşetini Soma'daki maden faciasına ayırdı. "Türkiye'deki maden kazasında can kaybı 200'ü geçti" başlığı ile verilen haberde, "Yer altındaki yüzlerce kişi için umutlar kayboluyor" denildi.
Türkiye ve dünyanın farklı bölgelerindeki birçok yerinde, baret ve mumla anma törenleri yapıldı.
Soma faciasında ihmali görülen yetkililerin yargılanması ise devam ediyor.
Madenci yakınlarının ve onlara destek olan vatandaşların şehit mezarlarına bıraktıkları mektuplar belki de acıyı, faciayı en iyi anlatan satırlarla doluydu: "Sevgili babam, kömür olsa, içimizi bu kadar yakmazdı. İçimiz o kadar yanıyor ki hala yokluğuna alışamadık."